Kentsel dönüşüm uzmanı Nihat Şen İstanbul'daki kentsel dönüşümü hızlandıracak 13 maddeyi açıkladı!

Yaklaşan İstanbul depremine dikkat çeken ORKENT AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Dr. Nihat Şen, kentsel dönüşümün siyaset üstü bir mesele olup ulusal bir güvenlik meselesi olarak ele alınarak deprem ve doğal afetlerden kaynaklı kentsel dönüşüm çalışmaları ve binaların dönüşümü için Kentsel Dönüşüm Finansman Bankası kurulması gerektiğini belirtti.

6 MİLYON KONUT GÜVENLİ DEĞİL!

Türkiye’de, 1960’lı yıllardan sonra,  kırsaldan kentlere hızlı göçlerin olması, aynı hızda planlı şehirler oluşturulamaması nedeniyle çarpık kentleşmeyle yüz yüze kalındı. Bu süreci ve sonrası, uzun vadeli imar planlamaların yapılamaması ve altyapı ve üstyapı yetersizliği izledi.

Bugün Türkiye’de yaklaşık 36 milyon yapı stoğu bulunmakta. Bu yapı stoğunun 6 milyon konutu, maalesef doğal afetlere karşı güvenli değil. Son 100 yılda 230 bin yıkıcı deprem oldu ve bu depremlerde 130 bin vatandaş hayatını kaybetti. Sadece 6 Şubat depreminin Türkiye ekonomisine zararı 130 milyar dolar oldu.

Deprem önlemleri olsaydı bu zararın sadece 20 milyar dolar seviyesinde kalacağını belirten ORKENT AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Dr. Nihat Şen, yıkılan binaların yüzde 97’si, 2000 yılı öncesi yapılan binalar olup hazır beton ve nervürlü demir uygulanmamış, o günkü yönetmeliklere göre yapıldığı için bu binalar maalesef deprem yönetmeliğine göre güvenli yapılar olmadığını söyledi. 

BELEDİYELER KAÇALK YAPILAŞMAYA GÖZ YUMDU

Belediyelerin kaçak yapılaşmaya göz yumması, denetimlerinin yapılmaması ve İmar Kanunun 39.maddesinin işletilmemesi de bu acı tabloyu ortaya çıkadığını söyleyen Şen ''yıkılan bu binaların riskli olduğu bilinmesine rağmen yöneticilerin yeterince duyarlı olmaması düşündürücüdür” dedi.

Siyasetin kenara bırakılıp kentsel dönüşümün ulusal bir güvenlik meselesi olarak ele alınması gerektiğini söyleyen Mimar Dr. Nihat Şen, doğal afet olarak sadece depremin değil,  yangınlar, seller ve kuraklık da bir doğal afet olduğu için, bu konularda da kentsel dönüşüme ihtiyaç olup yapılacak kentsel dönüşüm çalışmalarında bu konuların da değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

RİSKLİ BİNALAR KİRALANMAMALI VE SATILMAMALI!

İstanbul’da meydana gelebilecek bir depremin, aynı zamanda ülke ekonomisini ve güvenliğini de ciddi bir riske sokabilme ihtimalinin olduğunu söyleyen Şen, bundan dolayı kentsel dönüşümün hızlandırılması için şu tavsiyelerde bulundu.

• Kentsel dönüşüm ve afetlerle ilgili ayrı bir bakanlık mutlaka ihdas edilmeli.

• Deprem ve doğal afetlerden kaynaklı kentsel dönüşüm çalışmaları ve binaların dönüşümü için Kentsel Dönüşüm Finansman Bankası kurulmalı.

• Günün şartlarına göre 6306 Sayılı Yasa yeniden yazılmalı ve Planlı Alanlar Tip Yönetmeliğinde yorum çarpıklığına mani olacak net cümleler kullanılmalı ve Alan Bazlı Kentsel Dönüşümü teşvik edici maddeler eklenerek yasa anlaşılır olmalı.

• Belediyede proje ve ruhsat bölümündeki görevli teknik personeller yönetmelikler konusunda kesin eğitilmeli, bürokrasiyi çoğaltan değil azaltan işlemler yapılmalı.

• Sürece mutlaka Belediyeler, Meslek Odaları, STK’lar, Siyası Partiler ve mülkiyet sahipleri dahil edilmeli.

• Kentsel dönüşümde sıfır faizli kredi ödemesi, 2 yıl ödemesiz 180 ay veya 240 ay olarak düzenlenmeli.

• Riskli binaların kiralanması veya satılması derhal engellenmeli.

• Yatırım maliyeti, proje içinden sağlanacak, alan bazlı kentsel dönüşüm çalışmalarını özellikle belediyeler yapmalı ve arabuluculuk görevi üstelenmeli.

• Kentsel dönüşüm inşaatlarında sağlanan KDV indirimi, ticari getiri amaçlanmayan kentsel dönüşüm inşaatlarında kullanılacak malzemelerde de sağlanmalı.

• Enerji Kimlik Belgesi istenen tüm binaların güvenli olup olmadığının da incelenmesi ve resmi rapor yaptırılması zorunlu hale getirilmeli.

• Tadilat yapılacak binalarda tadilat ruhsatı verilmeden önce mutlaka depremde güvenli olup olmadığının incelenmesi ve resmi raporunun yapılması zorunlu hale getirilmelidir.

• Gayrimenkul hukuku yeniden düzenlenmeli.

• Belediyeler mutlaka dar gelirli vatandaşlar için sosyal konut üretmeli, deprem öncesi geçici konutlarda üretmeli.