Kentsel dönüşümle iç piyasaya 50 milyar dolarlık doping!

Hükümet Türkiye’nin dört bir yanındaki binaları sağlam hale getirmek için çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Bu kapsamda her yıl Türkiye genelinde 500 bin yapının dönüştürülmesi gerektiğini ve bunun 200 bininin İstanbul özelinde olduğunu belirten Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, toplamda yenilenmesi gereken bina sayısının yaklaşık 7.5 milyon olduğunu söyledi. 

2 yıl ödemesiz faizsiz kredi

Yıllık 500 bin konutun yapılmasının iç piyasada 45-50 milyar dolarlık bir pazar oluşturacağını belirten Özhaseki, “Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ve İslam Kalkınma Bankası gibi yatırım bankalarından kredi kullanabiliriz. 5 yıl vadeli para olarak vereceğiz. 2 yıl ödemesiz, 3 yıl geri ödemeli, sıfır faiz” dedi. Hazine’nin kullanılmayan alanlarının değerlendirilebileceğini kaydeden Özhaseki, “Şehrin çeperlerinde topçu birlikleri var. Ağaç olmadığı için park yapsanız kimse gelmeyecek. O zaman bu askeri alanların kentsel dönüşümde kullanılması doğru” diye konuştu.

Kullanılmayan alanlar rezerv olacak

Rezerv alan sorunu hakkında yapılacaklar hakkında bir soruyu yanıtlayan Özhaseki, Hazine’de çok büyük bir mal rezervi olduğunu belirterek, “Şehir içinde, çeperlerinde kalanları rezerv alan olarak kullanacağız” dedi. 

ATIŞ SESİNE TAHAMMÜL YOK

Şehrin içinde kalan askeri alanlarında buna dahil olup olmadığı sorulan Özhaseki, "Tüfek, atış sesine insanların tahammülü yok. O zaman bu askeri alanların kullanılması doğru” ifadesini kullandı.

10 yılda 7.5 milyon bina dönüştürülecek

Bu kapsamda belediyelerin ne kadar paraya ihtiyacı olduğu sorulan Özhaseki, "Rakamlar hesaplanıyor ancak şu andaki rakamlar belki 5 milyar dolarlık bir kaynak 10 sene içerisinde, her yıl bunu yenilemek kaydıyla, birkaç yıl üst üste temin edildiğinde geri dönüş olacağı için tamamiyle önümüzdeki 10 yıl içerisinde 7.5 milyon civarında  binayı dönüştürebileceğimiz bir yapı oluşuyor" dedi. 

Akşam 

Haber Hürriyet'te şu şekilde yer aldı

Belediye ve özel sektöre faizsiz olarak yılda 5 milyar dolar kredi dağıtılabileceğini belirten Özhaseki, bunun ekonomiye yıllık katkısının 45-50 milyar dolar olacağını söyledi. Bir grup gazeteciyle yaptığı sohbet toplantısında Bakan Özhaseki’ye konuşmalarında sıkça deprem uyarısı yaptığı anımsatılarak, “istanbul başta olmak üzere 7.5 milyon binanın acilen dönüşmesi gerektiğini söylüyorsunuz. Ama bunun için parayı nereden bulacaksınız” sorusu soruldu.  Kentsel dönüşümde finansman ve rezerv alan gibi iki temel sorununun çözümü için bazı formüller üzerinde çalıştıklarını belirten Özhaseki, Bakanlar Kuruluna getirerek nihai kararı verecekleri formüllerden birini şöyle anlattı: 

HEDEF YILDA 500 BİN BİNA

“Yılda en az 500 bin bağımsız birimin yıkılıp yeniden yapılmasını hedefliyoruz. Dile kolay bir rakam. 200 bini İstanbul, 300 bini de Anadolu için. İnşaat beraberinde tamamına yakını yerli, milli 250 ila 300 sektörü harekete geçiriyor. Dolayısıyla 500 bin konutun yapılması iç piyasada 45-50 milyar doların dönmesi demek. İki ciddi sorunumuz var, birisi finansman, ikincisi de rezerv alan sorunu. 

KREDİYİ BİZ BULACAĞIZ

Belediyeler ve şahıslar dönüşüm yapmak istediklerinde paraya ihtiyaç duyuyorlar. Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, İslam Kalkınma Bankası gibi yatırım bankalarından biz kredi kullanabiliriz. Bu krediyi belediyelere verip faizini üstlenmek istiyoruz. Faizsiz, 2 yılı ödemesiz, 5 yıl vadeli olarak bunu onlara kullandırdırabiliriz. Bir başka ifadeyle belediyeye 100 lira verdim. Faizi sıfır olacak. 2 yıl bunu istemeyeceğim. O bu sürede inşaatı yapacak. Üçüncü yıldan itibaren de bana borcunu geri ödemeye başlayacak. Biz devlet olarak sadece faizine katlanacağız. 

İSTANBUL’U İSMEP ÇÖZECEK

İstanbul’da valilik bünyesinde kamu binalarını depreme dayanıklı hale getiren özel bir birim var, İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi (İSMEP) Koordinasyon Birimi. Burayı gelecek seneden itibaren özelde de kullanabiliriz. Anadolu için de İller Bankası’nı devreye sokabiliriz. 

10 YILDA 7.5 MİLYON BİNA DÖNÜŞECEK 

Yılda 5 milyar dolar kaynak, birkaç yıl üst üste temin edildiğinde, 10 yıl içinde 7.5 milyon binayı dönüştürebiliriz. Yani 10 milyar dolarlık bir kaynak bizi baştan sora kurtarabilir. Çünkü geri dönüşü olacak, verilip giden bir para değil. Bu çalışmamızı ayakları yere basar hale getirip Bakanlar Kurulu’na sunacağız.

REZERV ALAN ÇÖZÜLMEZSE BELA OLACAK

İkinci sorun da rezerv alan sorunu ki bunu çözmezsek özellikle İstanbul gibi büyükşehirlerde yoğunluk artışları devam edecek, belaya yol açacak. 

DÖNÜŞÜMDE HAZİNE ARAZİLERİ KULLANILACAK

Türkiye’de en zengin toprak sahibi Hazine. Yurt dışıda birçok ülkeye gidince sadece kamu alanlarının Hazine’de olduğunu görüyoruz. Onun dışında tamamiyle şahıslara satılmış vaziyette. O kadar büyük bir mal rezervimiz var ki. Hazine arazilerini özellikle birinci derecede kentsel dönüşümde kullanacağız. Şehir içinde, şehir çeperlerinde kalanları rezerv alan olarak kullanacağız. Her şehir için ayrı ayrı çalışacağız. A şehri için belki de şehir çeperi uygunken; İstanbul için 10 kilometre uzağı uygundur. Hazine’ye ait alanlar ya da Hazine tarafından kamuya tahsis edilmiş ancak kullanılmayan alanlar var. Falan bakanlığa verilmiş ama boş duruyor. Tahsis amacına uygun hareket edilmeyenlere bakacağız böylece elimize epey alan çıkacak.

KIŞLALAR REZERV ALAN OLACAK

Askeri alanlar biraz netameli bir konu. Ama şehir içinde kalan, yeşil olan askeri alanlar yüzde yüz park olacak. Ancak şehrin çeperlerinde topçu birlikleri var. Şehre 3 kilometre uzakta, park yapsanız kimse gelmeyecek. O zaman bu askeri alanların kentsel dönüşümde kullanılması doğru. Böyle milyonlarca metrekare alan var. Askeri arazi değerlendirilip kıymetli hale getirerek bu işin finansmanını sağlayacaz. Bir tek sıkışacağımız yer İstanbul; burayı da daha titiz çalışmamız lazım. Onun dışında  Ankara  için bile asla sorun olacağını sanmıyorum. Bir yerlere yığmanın ne manası var? Kızılay’dan çıkın 15 kilometre gidin binalar üst üste. Ne gerek var buna?”

Hürriyet