KEY'de ödeme çıkmayan veya eksik çıkanlar için itiraz yolu

Yeni Şafak'tan Tahsin Sınav'ın yazısı: Yazıma kısa tarihçeyle karışık bir giriş yapmak istiyorum. "3320 sayılı Memurlar ve İşçiler İle Bunların Emeklilerine Konut Edindirme Yardımı Yapılması Hakkında Kanun", 1986 yılı içinde yasalaşıp 01.01.1987 tarihinde uygulanmaya başlanmış ve 31.12.1995 tarihine kadar devam edilmiştir. Dokuz kişiden fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenlerinin çalıştırdığı işçiler için ve kamu işverenlerinin takriben tüm devlet çalışanları için, işçi/memur maaş/ücretinden kesinti yapmaksızın herkes için eşit tutarda konut edindirme yardımını Emlak Bankası'na yatırmaları yasal bir zorunluluktu. Bu yardım, ücretin yada aylığın belli bir oranı değildi. İşverenlerce dönemler itibariyle eşit tutarda KEY, tasfiye edilen Emlak Bankası'na 31.12.1995 tarihine kadar 9 yıl süreyle, her bir çalışan için, aylık ödeme şeklinde aralıksız ödenmiş; bir işçi/memur için ödenen toplam KEY ana para ödemesi, azamî 6 YTL 15 yeni kuruş (6,15 YTL = 6.156.000.-TL) olmuştur.

Bu anapara karşılığı toplam KEY ödemesi tutarı da 1414,40 YTL'dir. "Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı, bu Kanun uyarınca Türkiye Emlak Kredi Bankasında açılan hesaplarda toplanan paraları Devlet Tahvili, Hazine Bonosu veya Gelir Ortaklığı Senedine yatırmak sureti ile nemalandırabilir. Türkiye Emlak Kredi Bankası, söz konusu hesaplarda toplanan paraların bakiyesine altı ay vadeli mevduata uygulanan oranda faiz tahakkuk ettirir..." şeklinde anılan Yasada düzenlenen nemalandırma ilkeleri ile TL - YTL dönüşümleri uyarınca varılan sonuç, budur.

Peki ödeme çıkmayanlar ya da eksik olanlar nasıl itiraz edecek?

5664 sayılı Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun gereğince, listelerde isimleri olmayan veya ismi olduğu halde rakamı az çıkan hak sahipleri ile bunların mirasçıları, 27.07.2008 ile 27.10.2008 tarihleri arasındaki üç aylık sürede "itiraz" edebileceklerdir. Sözü edilen Yasanın 5 inci maddesine göre; hak sahiplerine ilişkin olarak Bankaca Emlak Gayrımenkul Yatırım Ortaklığı'na bildirilen listeler, hak sahipliğinin tespitine esas olmak üzere, 27.07.2008 tarihli mükerrer Resmi Gazete'de ilan edilmiştir.

Yine 5 inci maddeye göre, "Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketine iletilen listelerde isimleri yer almadığı halde, konut edindirme yardımına müstahak olduğunu ileri sürenlerin, ilanın yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde mülga 3320 sayılı Kanuna göre konut edindirme yardımı hesaplarını tahakkuk ettirmek ve ilgili bankaya devretmekle yükümlü olan kurum ve kuruluşlara başvurmaları halinde, adlarına daha önce konut edindirme yardımı yapıldığı hususunun her zaman düzenlenmesi mümkün olmayan nitelikteki belgelerle kanıtlanması veya bu durumun ilgili kurumların kayıtları ile anlaşılması kaydıyla, konut edindirme yardımı tutarları ilgili kurum veya kuruluşlarca hesaplanarak ilgililerin başvurusunu izleyen 2 aylık süre içinde 3 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen formatta ve şekilde Bankaya bildirilir. (...) Bu fıkrada belirtilen başvuru süresi geçirildikten sonra yapılan talepler ilgili kurum ve kuruluşlarca dikkate alınmaz. (...) Yapılan ilan tarihinden itibaren beş yıl içinde talep edilmeyen alacaklar Hazineye irad kaydedilir." Bu madde uyarınca, kamu çalışanları, KEY ödentilerini yapmaları gereken Kurum ve Kuruluşlara itiraz edecek; SSK'lı olarak özel sektöre ait 10 veya daha fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde çalışanlar ise SGK'ya itiraz edeceklerdir. Bu durumda o dönemde çalıştıkları işyeri halen açıksa bu işyerine ve SGK'ya itiraz etmekte fayda bulunduğu söylenebilir. İtirazların belgeye dayanması gerekli. Yasada "...her zaman düzenlenmesi mümkün olmayan nitelikteki belgelerle kanıtlanması veya bu durumun ilgili kurumların kayıtları ile anlaşılması kaydıyla.." itirazlar, yasal olarak kabul edilecektir. Kısacası o dönemlere ait KEY kesintisi ile ilgili belgelere ihtiyaç var. Bu da faal işverenlerin yardımını gerektiriyor.

KEY ödemesi hak sahipleri, www.keyodemeleri.com web sayfasından veya Resmî Gazete'den yahut bir Ziraat Bankası şubesinden adının listede olup olmadığını öğrenecek, eğer listede bulunmuyorsa itiraz edecek. Veya adı listede olsa bile, çıkan KEY ödemesi tutarı, beklediğinden çok az ise yine itiraz edecektir. Resmi Gazete'de yayınlanan listede isimleri bulunmayanlar ile Ziraat Bankasından ödeme alamayanların büyük bir kısmı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'na müracaat etmiş durumda. Bu kadar yoğun bir talebi bir kurumun kısa bir sürede cevaplandırması oldukça zor olacak. Memurlar kendi kurumuna başvurmalı.

Vefat eden kişi adına geride kalan mirasçıları ellerinde bulunan veraset ilamıyla bankadan kendi adlarına düşen hisselerini alabilirler. Mirasçıların KEY ödemesi alabilmesi için, Vukuatlı nüfus kayıt örneği, veraset ilamı, varislerin hepsinin nüfus cüzdanı fotokopisi, varislerin hepsi (vekaleti olanların vekalet belgeleri) ve vergi dairesine borcu olmadığına dair yazı gereklidir.

Kişi hâlâ sağ ise normalde kendisinin gitmesi gerekiyor; nüfus cüzdanıyla. Ancak kişi kendi gitmek istemiyorsa noterden bir vekaletname düzenleyerek başkasının gitmesini temin edebilir. T.C. Kimlik numarası olmayanlar ne yapacak? İsmi, sosyal güvenlik numarası ve KEY parası olan ama T.C. Kimlik numarası listelerde olmadığı için Ziraat Bankalarından para alamayanlar da dilekçe yazıp listelere itiraz edecekler. Son itiraz günü, 27 Ekim 2008.

Tahsin SINAV / Yeni Şafak