Kiliseler çağdaş mimariye yelken açtı!

Taksim Camii Projesi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da bir tarihte başkanlığını yapmış olduğu Taksim Cami Kültür ve Sanat Vakfı tarafından 4 ayrı mimara 5 ayrı proje olarak hazırlatılmıştı...

Ecdadımız Osmanlı camilerini taş taş üstüne koyarak inşa ediyor,kısıtlı imkanlar ile harikalar yaratıyordu. Bir mucize olsa da Sinan mezarından çıkıp yeni bir cami tasarlasa hiç şüphesizdirki bu yeni eseri eski camilerine benzemeyecektir. Ve O, günümüzün ileri teknoloji ve malzemelerini mahirane bir şekilde konuşturacak ve günümüzün değerlerini yansıtan yepyeni bir şaheser yaratacaktır. Bizler ise kolay yolu seçip eskiyi tekrarlıyor, sanatsal ve mimari değeri olmayan suret camiler çiziyor ve inşa ediyoruz. Halbuki mimarlık kültürel bir olgudur ve gününü yansıtmalıdır.

Bir taraftan Selçuk veya Osmanlı Camiinin zihinlerimize kazınmış sembolik değerlerini kaybetmeyen, diğer taraftan da çağımızın teknolojik imkanlarını kullanarak günümüz değerlerini taşıyan cami projeleri üretemiyoruz. Bu düşüncemi Diyanet İşleri Başkanımız Prof. Dr. Görmez de ‘günümüzde mimarlar camilere küstü’ şeklinde bir beyanat ile ima etmişlerdir.

Özel durumlar dışında, 500 yıl sonra bugün Mimar Sinan’ı neredeyse birebir kopyalamak Türk-Islam Mimarisi’nin ciddi bir açmazıdır. 

Diğer taraftan bizlerin  yapamadığını diğer alem çoktan başarmıştır. Gayrimuslim kültürler kent meydanlarındaki muhteşem katedralleri tarihin mirası olarak korurken betonarmeyi, camı, alüminyumu, çeliği, doğal taşı ve ahşabı kullanan çağdaş ibadethaneler yapmışlardır. Hıristiyan Kilise mimarisindeki radikal ilk atılım modern mimarinin öncüsü sayılan Işviçreli-Fransız Le Corbusier (lökorbüziye) tarafından gerçekleştirilmiştir. Corbu doğu Fransada, İsviçre sınırına yakınRonchamps kasabasında1954 yılında tamamladığı RonşamŞapeli sadece kilise mimarisine değil, modern mimariye de yön vermiştir. Klasik katedral mimarisinden tümüyle sıyrılan yapının çatısı rahibelerin şapkasını andıran bir örtü ile kapatılmıştır.Geçtiğimiz yıl kaybettiğimiz Brezilyalı Oscar Niemeyer, IsviçreliJustusDahinden, Maltalı Richard England ve birçok diğer usta mimar da gayrimüslim ibadethane mimarisinin çağdaşlaşma hareketini perçinlemişlerdir.Birkaç deneme dışında, Ülkemizde, cami mimarisi 1500 lü yıllara takılı kalmışken, gayrimüslim toplumların kilise,sinagogve diğer ibadethaneleri çağdaş mimarinin yaratıcı ve cesur örneklerini sergilemektedirler.