Kira artışlarına yüzde 25 sınır sektörü sarstı! Kontratlar 2 Temmuz'a ötelenirken, fiyatlar şimdiden katlandı!
Konut kiralarında 1 Temmuz 2023’e kadar uygulanacak olan yüzde 25’lik kira artış sınırına takılmak istemeyen pek çok konut sahibi yeni kontratlarını 2 Temmuz tarihinde öteliyor. Hava parasının da gündeme geldiği bu günlerde, kiralık ev fiyatları yüzde 1 arttı. 1 Temmuz 2023'e kadar devam edecek düzenlemenin Haziran ayında başlaması sebebiyle ikinci defa kapsama girmek istemeyen kişilerin Haziran'da süresi gelen yeni kira kontratlarını 2 Temmuz'a ertelediği belirtiliyor
Konut kira yükselişlerine getirilen yüzde 25'lik sınır, 10 Haziran 2022 tarihinde uygulamaya alındı. 1 Temmuz 2023'e kadar devam edecek düzenlemenin Haziran ayında başlaması sebebiyle ikinci defa kapsama girmek istemeyen kişilerin Haziran'da süresi gelen yeni kira kontratlarını 2 Temmuz'a ertelediği belirtiliyor.
Ayrıca bazı konut sahiplerinin de ticari ünitelerde olduğu gibi konutta da hava parası istediğine vurgu yapılırken, mülklerini daha yüksek bedellerle kiraya vermek için mevcut kiracıyı tahliye etme yolunu seçiyor. Uygulamayla beraber kayıtdışılığın çoğalacağı, mhkemelerdeki kiracı ev sahibi davalarının yoğunlaşacağı uyarıları geliyor.
Peki kiralık konut piyasasında son durum ne? İşte yeni düzenlemeyşe beraber piyasadaki son durum...
HAVA PARASI BAŞLADI
Düzenlemenin 10 Haziran tarihinde başlayıp 1 Temmuz 2023 tarihinde sona erecek şekilde uygulamaya alındığının altını çizen İstanbul Emlak Brokerları Kooperatifi (İSTEB) Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Özcan, “Dolayısıyla şimdi girenler gelecek yılda yüzde 25 oranıyla anlaşma yapacak. Bu nedenle yeni kontratların gelecek yıl da yüzde 25’ten etkilenmemesi için 2 Temmuz’a erteliyorlar” diye konuştu ve iş yerlerinde olduğu gibi hava parasının gündeme geldiğini aktardı.
"Tahliye taahhütnameleri gibi uygulamalar daha fazla uygulanıyor. Bu yapılması gereken bir şeydi. Ancak tek bir konuttan geliri olanların bu kapsamda kalmasının günahı ne. Bu nedenle düzenleme önü arkası düşünülmeden yapılmış” açıklamasında bulunan Özcan, sınırlama sebebiyle artık kiranın iyi bir yatırım olmadığını düşünenlerin konutlarını satışa sunacağını, bu durumda da satılık ev sayısının artacağını dile getirdi.
Satışa sunulan konutların da yüksek fiyattan sunulacağına dikkat çeken Özcan, yine yüksek rakamla kiraya verileceğini ve bunun da kira sorununa çözüm olmayacağını aktardı. Özcan, "Evlerini satanlar ise Portekiz gibi ülkelere gidip ev satın alacak. Şimdiden bunu duymaya başladık" ifadelerini kullandı.
Dünya Gazetesi'nden Leyla İlhan'ın haberine göre; TURYAP Genel Müdürü Kemal Karadağ da, sahadaki emlakçılarla konuştuklarında düzenlemenin uygulanabilir görülmediğinin altını çizdi. “Düzenlemeye belki kiracısından memnun olan iyi niyetli bir kesim onay verecek, ancak büyük kısım artış için ne yapabilirim mücadelesi verecek. Kira tespit davalarında artışa neden olacak. Görece kendini güçlü bulan, ‘ben korkuturum, taciz ederim’ şeklinde kendinde hak bulanlar nedeniyle 3’üncü sayfa haberlerine kadar bu iş gidebilir” diye konuşan Karadağ, konut sahiplerinin mağdur olmamak için kayıt dışı paralarla mağduriyetini gidermeye çalışacağına vurgu yaptı.
"Ev sahipleri resmi olarak yüzde 25 artırıp, geri kalanını kayıt dışı alacak. Kiracı da ‘kayıt dışı şu kanaldan ödemeler yaptım’ deyip dava yoluna gidebilir. Mahkemelerdeki kira davaları artacak. Dolayısıyla mevcut ekonomik şartlarda bu düzenleme tek başına bir çözüm olmayacak. Daha büyük kamusal sorunlara yol açacak" açıklamasında bulunan Karadağ, evimi satarım yerine döviz altın alıp yatırım yaparım diye düşünenlerin sayısının artacağını da vurguladı.
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz da, uygulamanın hukuki boyutlarıyla ilgili dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu ve “Mevcut sözleşmesi devam eden kiracılar açısından 10 Haziran ve 30 Haziran arasında yenileme dönemi gelmiş tüm kiracılara iki defa yüzde 25 tavan sınırlaması uygulanacak. Bu çok büyük bir eşitsizlik. İvedilikle yeni bir düzenleme yapılarak kanunun yürürlük tarihi ilk konuşulduğu gibi 01.07.2022-01.07.2023 olmalıdır” diye konuştu. 2023 yılının 1 Temmuz’una kadar yenileme dönemi gelmiş tüm kiracıların yüzde 25, sonrasında uzama dönemi gelmiş tüm kiracıların ise TÜFE 12 aylık değişim oranı kapsamında artıracaklarını kaydeden Kiraz, “Bu noktada herkes ne şekilde hangi dönemde artış yaparsa yapsın 2024’te artık eski uygulama şekli olan TÜFE 12 aylık değişim oranı kapsamında artış yapacak” ifadelerini kullandı.
İlanlar yüzde 2 azalırken, kiraları yüzde 1 arttı
Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat, senelik kira sözleşmesi zam oranına üst limit getiren açıklamadan bu güne kadar kiralık ilan adetlerinde kısa sürede yüzde 2 azalma yaşandığını belirterek, "10 Haziran’dan bu yana kiralık ilanlarda görülen azalmanın mülk sahiplerinin kiralık ilanlarını geri çekmesi olarak değerlendirmek mümkün" dedi ve 10-14 Haziran arasında Türkiye’de ortalama talep edilen kiralık konut fiyatlarında yüzde 1'lik yükseliş olduğuna dikkat çekti.
İdikat, konuyla ilgili açıklamasını, "Dolayısıyla yeni regülasyon ev sahiplerini kiralama fiyatlarını belirlerken daha yüksek meblağları talep etmeye yönlendirebilir. Ancak şimdilik mülk sahiplerin satma ve kiralama kararlarını askıya aldı gibi görünüyor. Mülklerin fiyatlarını belirlemek için piyasayı gözlemlediklerini tahmin ediyoruz" değerlendirmesinde bulunarak tamamladı.
Yabancılara konut satışında şok artış! En çok konut hangi ülke vatandaşlarına satıldı?