Kira geliri vergisinde bunlara dikkat! Milyonları ilgilendiriyor!

Hürriyet Gazetesi köşe yazarı Ahmet Karabıyık, bugün kaleme aldığı 'En az kira bedeli nasıl hesaplanıyor?' başlıklı yazısında kira gelirlerinin vergilendirilmesini ayrıntılı olarak anlattı. 

Ahmet Karabıyık, 7 bin TL'lik konut kira geliri istisnasından kimlerin faydalanıp faydalanamayacağını ve sağlık ve eğitim masraflarının kira geliri indirim şartlarını kaleme aldı. 

Karabıyık, 'En az kira bedeli nasıl hesaplanıyor?' başlıklı yazısına "Mülk sahibinin elde ettiği kira gelirinin, emlak vergi değerinin yüzde 5’inden daha az olamayacağı mevzuatta belirtiliyor. (Gelir Vergisi Kanunu Md.73) Emlak vergi değeri 1 milyon lira olan bir gayrimenkulün, kira geliri en az yıllık 50 bin lira olarak hesaplanır. Eğer mülk sahibi 50 bin liradan daha düşük kira geliri beyan ediyorsa, aradaki farkın vergisi cezalı olarak istenebilir" ifadelerini kullanarak başladı. 

Fakat gayrimenkul sahiplerinin, emsal kira bedelinin altında kira geliri elde etmesinin mümkün olduğuna dikkat çeken Karabıyık, 1 milyon TL'lik vergi değeri bulunan gayrimenkul için, aylık 3 bin TL, yıllık 36 bin TL kira gelirinin de fiilen elde edilebileceğini belirtti. Karabıyık,  Bu durumda da; “evin değerinin yüzde 5’i mi (50 bin lira) kira geliri olarak beyan edilecek” şeklinde soru işareti oluşacaktır. Yani mülk sahipleri “gerçekte tahsil etmediği bir kira bedeli (14 bin lira daha fazla) üzerinden vergi ödemek zorunda” kalabilir" açıklamasında bulundu. 

Belgeler saklanmalı 

Bu tereddütün giderilmesi amacıyla Maliye tarafından vatandaşlara kolaylık sağlandığını dile getiren Karabıyık, "Özet olarak ifade edersek “Gerçekte yüzde 5’in altında kira geliri elde etmişseniz, tahsil ettiğiniz kira gelirine ilişkin havale makbuzu, banka dekontu ve kira sözleşmesi gibi belgeleri saklayın, istenildiğinde de bize ibraz edin, o zaman evin değerinin yüzde 5’nin altında kira geliri beyan ettiniz diye cezalı duruma düşmezsiniz” deniliyor. (Gelir İdaresi Başkanlığı, 13 Temmuz 2011 Tarih ve 956 sayılı özelge)" ifadelerini kullandı. Karabıyık, emlak vergi değeri kapsamında yüzde 5 oranında kira bedeli hesabının, gayrimenkulle ilgili yetkili özel makamlar ya da mahkemeler tarafından belirlenen bir kira tutarı bulunmuyorsa dikkate alındığını belirtti ve  yazısını şu şekilde sürdürdü:

"Mülk ile ilgili kira takdiri yapılmamış ise bu kez emlak vergi değerinin yüzde 5’i dikkate alınıyor.

ANNE BABA KİRACIYSA

Anne, baba, çocuk, torun, büyükanne, büyükbaba veya kardeşin kira ödemeksizin oturduğu konut için, mülk sahibi vergi ödemiyor. Aynı kişiye (yakınına) ikinci bir konutta tahsis edilmiş ise bu avantaj kalmıyor, emsal kira bedeli üzerinden ev sahibi (ikinci konut için kira almasa da) vergisini ödüyor.Konutların mal sahiplerinin, usul-füru (üstsoy-altsoy) veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi durumunda emsal kira bedeli esası uygulanmıyor. İşyerini; aynı kişilere (Anne, baba, çocuk veya kardeşe) tahsis eden için bedelsiz kullanım da olsa vergi var. Amca, dayı, teyze, hala, kuzen, yeğen, kayınvalide eğer kira ödemeden yakının konutunda oturuyorsa, mülk sahibinin emsal kira bedeli üzerinden vergi ödemesi gerekiyor. Mülk sahibinin, taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde 5’i üzerinden gelir beyan etmesi gerekiyor.

GURBETÇİLER BEYANNAME VERECEK Mİ?

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları (oturma ve çalışma izni alarak) altı aydan daha uzun bir süre yurtdışında kaldıklarında, vergi uygulamaları bakımından dar mükellef olarak kabul ediliyor. Dar mükellef (yurtdışında yaşayan) mülk sahipleri, eğer stopaja-kesintiye tabi iş yeri kira geliri elde ediyorlarsa (üzerinden stopaj yapılmış olması şartıyla) ne kadar gelir elde etmişlerse de fark etmiyor, beyanname vermelerine gerek yok. Gurbetçilerimizin elde ettiği konut kira gelirleri ise (2021 yılı için) 7 bin lira sınırına tabi. Bu tutarı aşan konut kira gelirlerinin beyan edilmesi gerekiyor.

İSTİSNADAN KİMLER FAYDALANAMIYOR?

Konut kira gelirlerinde mülk sahipleri normalde 7 bin liralık istisnayı gelirinden düşüp daha az vergi ödeyebilir. Ancak istisnadan yararlanamayan mülk sahipleri de var...

Beyannamesini; 31 Mart 2022 tarihine kadar vermeyip sonradan (inceleme sonucu) vergisini ödeyen mülk sahipleri istisnadan yararlanamayacak. Maliye’nin tespiti sonrası beyanname verecek olanlar hem vergisini cezalı ödeyecek, hem de vergi hesabında 7 bin liralık istisnayı düşemeyecekler.

İşyeri kira gelirinden, 7 bin liralık istisna düşülemiyor.

Aynı dönemde hem işyeri, hem de konut kirası elde edenler, konut kira vergisinin hesabında 7 bin lirayı gelirinden düşebiliyor.

Ticari, zirai veya mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olan, esnaf, tüccar, doktor, avukat vb. kişiler de istisnadan yararlanamıyor. Ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının tutarı yıllık 190 bin lirayı aşanlar da istisnadan yararlanamıyor.

Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak, 7 bin liralık istisnadan ayrı ayrı yararlanabilecek.

Bir kişinin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise 7 bin liralık istisna bir kez dikkate alınabilecek."

Milyonlarca gayrimenkul sahibi ilgilendiriyor! Emlak vergisini kimler ödemeyecek?

Kira geliri vergisinde altın ipucu! Verginizi düşürebilirsiniz!

2022 Mart ayı kira artış oranları belli oldu!