Kirayı bildirip üste vergi iadesi almanın dayanılmaz cazibesi!

"Konut kira geliri" elde edenler heyecanlanmasınlar; onlara vergi iadesi yok! Vergi iadesi "işyeri kira geliri" elde edenler için söz konusu olabiliyor.

VERGİ KESİNTİSİ
Bazı özellikli durumlar (kiracının basit usule tabi mükellef olması, işyerinin bir şirketin aktifinde kayıtlı olması vb. durumlar) dışında, kiracı kirayı öderken brüt kiradan yüzde 20 stopaj (vergi kesintisi) yapıyor. Uygulamada genellikle, işyeri sahibi kiracı ile "net kira tutarı" üzerinden anlaştığı için stopajı (vergi kesintisini) kiracı üstleniyor. Ancak bu durumda da stopajı (hukuken) işyeri sahibi ödemiş gözüktüğü için kira geliri beyannamesinde bu vergileri beyan ediyor. Ardından da hesaplanan vergisinden stopajları "mahsup" ediyor. Böyle olunca, 2011 yılında elde ettiği işyeri kirasını beyan edenler, 101 bin liraya kadar olan işyeri kira gelirleri nedeniyle "vergi iadesi" alıyorlar.

İŞYERİ KİRASI VE ALINACAK VERGİ İADESİ
2011 yılında, "işyeri kira geliri" örneğin ayda 5.000 lira kira geliri olanlar, bu gelirleri nedeniyle beyanname verdiklerinde, (yüzde 20 stopajın mahsubu nedeniyle), vergi ödemeyecekleri gibi, üste 1.930 TL "vergi iadesi" alacaklar. 2011 yılında sadece işyeri kira geliri olanların, alacakları vergi iadesi veya ödeyecekleri gelir vergisi tabloda gösterilmiştir.

İADE TALEBİ
İşyeri kira geliri nedeniyle alacaklı çıkacakların, ilgili vergi dairesine  başvurarak "iade" talep etmeleri gerekiyor. Vergi dairesi, iadeyi yapabilmek için "stopajların kiracı tarafından yatırılmış olması" koşulunu arıyor. Vergi dairesince, iade yapılacağının mükellefe tebliğinden itibaren "bir yıl içinde" mükellefin başvurup parasını alması gerekiyor. Bu süre geçerse, iade yapılmaz.

GURBETÇİNİN İŞYERİ KİRASINA BEYAN DA YOK VERGİ DE...
Yurt dışında yerleşik olan vatandaşlarımız, Türkiye'de elde ettikleri stopaja (vergi kesintisine) tabi tutulmuş işyeri kira gelirlerini, tutarı ne olursa olsun Türkiye'de beyan etmeyecek.
Örnek: Almanya'da yerleşik olan Niyazi Bey, Türkiye'deki iki mağazasından, yılda toplam 600 bin TL kira tahsil etmiştir. Bu durumda, Niyazi Bey 600 bin TL işyeri kira geliri nedeniyle Türkiye'de beyanname vermeyecek.

Kira gelirinden düşülebilecek bağışlar
1. Türkiye Kızılay Derneği'ne yapılan nakdi ve ayni bağışların,
2. Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Kanunu'na göre yapılan ayni ve nakdi bağışların,
3. Yüksek Öğretim Kanunu'na göre, üniversitelere (vakıf üniversiteleri dahil) yapılan bağışların,
4. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu'na göre yapılan nakdi ve ayni bağışların tamamı, kira gelirinden indirilebilecek.

Spora sponsorluk harcaması inebiliyor
Sponsorluk harcamalarının;
Amatör spor dalları için tamamı,
Profesyonel spor dalları için yüzde 50'si,
yıllık beyanname ile bildirilecek kira gelirinden indirilebilecek.

Kira gelirinden yapılacak indirim listesinde neler var
Dünkü yazımızda, kira gelirlerinden yapılacak temel indirimleri, ayrıntılı olarak açıklamıştık. Bu gün ise, çok kişinin bilmediği diğer indirimlere yer vereceğiz.
1. Şahıs Sigorta Şirketlerine Ödenen Primler İle Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları
Kira geliri beyan edenler; kendisi, eşi ve 18 yaşına kadar olan küçük çocuklarına ait "bireysel emeklilik" katkı payının, beyan edilen gelirin yüzde 10'una kadar olan kısmını, indirim konusu yapabilirler.
İndirilecek tutar, yıllık 9 bin 801 TL'yi aşamayacak.
2. Eğitim ve Sağlık Harcamaları
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmamak koşuluyla, yıllık beyanname ile bildirilecek gelirden indirilebilecek.
3. Bağış ve Yardımlar
Kira geliri elde edenlerce; okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurdu yapımı veya bu tesislerin faaliyetlerine devamı için yapılan bağış ve yardımlar (harcamalar) "herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın", vergi matrahından indirilebilir. Ancak bunun için söz konusu bağış ve yardımların; genel bütçeye dahil dairelere, özel bütçeli kamu idarelerine, belediyelere ve köylere yapılması gerekir.
4. Gıda Bankacılığı Yapan Dernek ve Vakıflara Bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin "maliyet bedellerinin tamamı" beyan edilecek gelirden indirilebilecek.
5. Doğal Afetlerle İlgili Bağışlar

Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi "bağışların tamamı", indirim konusu yapılabilecek.

Şükrü Kızılot/Hürriyet