Klazomenai Antik Kenti'nde kazılar devam ediyor!

Batı Anadoluda MÖ 1050-300lü yıllarda hüküm süren İon Medeniyetinin on iki kenti arasında bulunan İzmirin Urla ilçesindeki Klazomenai Antik Kentinde 30 yıldır süren kazı çalışmaları kapsamında, kentin merkezi konumunda bulunan Karantina Adasında 26 yüzyıl öncesinin tarihi kalıntılarının ortaya çıkarılması için ilk kez kazı başlatıldı.

         Felsefe ve mimari alanda ileri olan, Thales, Anaximandras ve Anaximanes
 gibi filozoflar yetiştiren Batı Anadoluda M. Ö. 1050-300lü yıllarda hüküm süren
 İon Medeniyetinin oniki İon kenti arasında anılan İzmirin Urla ilçesindeki
 Klazomenai Antik Kentide, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile  İzmir  Valiliğinin
 desteğiyle 1981 yılından bu yana süren kazı çalışmalarına yeniden başlandı.

         Hitit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof.
 Dr. Yaşar Ersoyun başkanlığında, Hitit, Ege, Ankara, Mersin, Dokuz Eylül ve Orta
 Doğu Teknik üniversitelerindeki 20 akademisyen, 30 da bölgedeki işçilerden oluşan
 50 kişilik kazı ekibiyle yürütülen çalışmalarda, İon Medeniyetinin bölgedeki
 kalıntılarının aranmasına devam edilecek. Ekim ayına kadar devam edecek
 çalışmalar kapsamında bu yıl ilk kez, Klazomenai Antik Kentinin merkez yerleşimi
 konumunda bulunan, günümüzde de Karantina Adası olarak adlandırılan 30 hektarlık
 yarım adada kazılara başlandı.

         Pers Savaşları sonrasında İskenderin hükümdarlığındaki yerleşimi
 yansıtan tarihi kalıntılar ve belgelere göre, Milattan Önceki dönemde ticari
 taşımacılık gibi çeşitli nedenlerle seferden dönenlerin salgın hastalıklara karşı
 sağlık kontrolleriyle tedavilerinin yapıldığı kabul edilen, bu nedenle günümüzde
 haritada yerini Karantina Adası adıyla alan yarım adada, yüzeyde kalıntılarla
 antik tiyatro, mabed ve teras bölümlerinin ortaya çıkarılması sağlanacak.

         -26 YÜZYIL ÖNCESİNİN İZLERİ-

         Urla-Klazomenai Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Yaşar Ersoy, yürütülen çalışmalara ilişkin yaptığı açıklamada, Karantina Adasının,
 arkeolojik ve antik kaynak verilerine göre Klazomenai Antik Kentinin Klasik
 Dönem ve sonrasında merkezinin konumlandığı ada olduğunu, bölgenin eldeki
 bilgilerle MÖ 500lü yıllardan, Geç Roma Dönemine kadar iskanın bulunduğu yeri
 oluşturduğunu söyledi.

         Antik kaynaklarla, İskenderin Perslerle yürüttüğü askeri seferlerin
 ardından adayı ana karaya yığma ve suni yolla birleştirdiğini bildiklerini
 anlatan Ersoy, Klazomenainin 30-35 hektarlık bölümünün Karantina Adasında
 bulunduğunu, adanın ticari taşımacılık ve tarım alanı olarak da kullanıldığını
 bildirdi.

         Kazının, adanın yamaç bölümünde yüzeyde bulunan tiyatro kalıntılarının
 arkeologlar ile işçilerin temizleme ve açma çalışmalarıyla başladığını dile
 getiren Ersoy, şu bilgileri verdi:
         "Buradaki çalışmalarımız kapsamlı olarak ilk kez bu yıl başlıyor. Bu
 seneki çalışmalarda, artık Klasik Dönem sonrası Urladaki bu antik kentin
 tarihsel sürecini ve mimari izlerini daha anlaşılır kılmak hedefimiz olacak. Daha
 önce bir dizi test açmalarıyla buradaki iskanın tarihini anlamaya yönelik
 çalışmalar yürüttük. Bir Roma villasının belli bölümlerinin açığa çıkarmıştık. Bu
 yıl ki çalışmalarla da adadaki mimari izlerin plana işlenmesine, birbirleriyle
 olaran konumlarını anlamaya çalışacağız. Buradaki tarihin izlerinin ne kadarının
 bize, günümüze ulaştığını anlamaya çalışacağız."

         Tarihi sterilizasyon ünitesi gibi halen ayakta bulunan kalıntılar
 nedeniyle Karantina Adasında, İzmirin güçlü bir ticari bir kent ve körfez
 girişi olması konumu itibariyle antik dönemde gemilerle ticari taşımacılık ve
 savaşlar için çıkılan seferlerden dönenlere hastalık ve salgın kontrolü
 yapıldığını yineleyen Ersoy, bölgenin özellikleri ve kazılarla hedeflediklerini
 şöyle anlattı:
         "Adada sterilizasyon üniteleri var. Bütün sistem hala ayakta. Karantina
 adı buradan geliyor. Adadaki iskan, bildiğimiz kadarıyla yaklaşık 2 bin 600
 seneye öncesine gidiyor. Buranın 2 bin 600 senelik geçmişi var. Adanın açığındaki
 diğer küçük adalarda da tarım yapılmış. Klazomenai Antik Kenti, karadaki ve
 adalarında kırsal alanlarıyla ilginç ve İzmir körfezinde stratejik bir konuma
 sahip. Kazılarda, yamaçtaki oyuntunun içine yapıldığı muhtemel olan tiyatronun ne
 şekilde, hangi izleriyle günümüze ulaştığını görmek olacak. İzlerin hangi
 durumda, ne şekilde korunduğunu bilmiyoruz ama bu seneki kazılar bunu
 açıklayacaktır. Kentin en ucundaki yamaçtaki yükseltide de Athena Mabedi
 bulunuyor. Onun izlerini biliyoruz. Adanın Doğu sahilinde rüzgardan uzakta
 görkemli, sivil yapıların bulunduğunu da biliyoruz. Onların da tespitini
 yapacağız. Yapacağımız çalışmalarla belgeleri verileri toplamak mümkün
 olacak."

         Binlerce yüzyıl öncesine ait medeniyetlerin yaşadığı dönemleri ve antik
 tarihi gün yüzüne çıkarmak için sürdürülen Urla-Klazomenai Antik Kentindeki
 kazılara bu yıl Kültür ve Turizm Bakanlığınca artırılan ödenekle 150 bin lira
 ayrıldığı da belirtildi.
AA