Konut fiyatlarındaki ve kiralarındaki artışı önlemenin formülü nedir?
GAPAS Başkanı İsmail Özcan, Türkiye İstatislik Kurumu'nun (TÜİK) verilerini açıkladığı 2021 senesinin konut satış rakamlarını değerlendirdi. GAPAS Başkanı Özcan, bu sene için öngörülerini paylaştı.
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, TÜİK’in verilerini açıkladığı 2021 senesinin konut satış rakamlarını değerlendirmede bulunarak bu sene için öngörüde bulundu. Özcan, konut satış maliyetlerini ve kira artış oranlarını frenlemenin formülünü de verdi.
Pandemi sebebiiyle, bazen yavaşlama eğiliminde seyrettiği konut satışlarının, pandemi dolayısıyla kapanma döneminin ardından açılma sürecinde, Haziran 2021 tarihinden itibaren 2021 senesinin sonuna kadar hareketlendiğinin altını çizen GAPAS Başkanı İsmail Özcan, kiraların artmasının, konut fiyatlarının hızlı yükselmesinin, bireysel ve kurumsal gayrimenkul yatırımcılarını, fiyatlar daha çok artmadan konut satın almaya yöneldiğini vurguladı.
Pandemide kısıtlamaların sona ermesiyle, yabancıların Türk gayrimenkul piyasasına ilgisinin arttığını dile getiren Özcan, ticari sektörün canlanmasını ve eğitimlerin yüz yüze başlamasının ardından öğrencilerin büyük kentlere geri dönmesiyle, konut sektörünün hareketlendiğini ifade etti..
Yeni konut üretimi için teşvik şart
Konuta olan talebin rağbet görmesi ve ekonomide yaşanan gelişmelerin ardından, hızla yükselişe geçen konut satış fiyatlarını ve kiraların önünü kesmek için “Kısa ve Orta-Uzun Vadede Yapılacaklar” olacak şekilde iki aşamalı bir formül öneren GAPAS Başkanı İsmail Özcan, konutlardaki bu zamnki fiyat ve kira yükselişinin nedenlerini iyi bilmek gerektiğini, satılık veya kiralık konut arzını ‘hızlı’ arttıracak bir aksiyona ihtiyaç duyulduğunu, yeni inşaatların, minimum 18 ay sürede yapılması sebebiyle mevcut binalara yönelmenin gerektiğinin altını çizdi. Kısa zamanda yapılması gerekenlerin; ilk defa GAPAS tarafından önerilen mevcut atıl durumdaki ofis, 'otel türü bina stoğunun, imar planı ve tapu tadilatlarıyla hızlıca 'konuta döndürülmesi', terk edilmiş ve metruk konutların kamulaştırılıp yenilenerek sektöre kazandırılması, müteahhitlerin elinde kalan özellikle lüks konutların çeşitli KDV, harç ve vergi indirimleriyle ulaşılabilinir duruma getirilmesi ve kamu bankaları eliyle cazip konut finansman imkanlarının sunulması gerektiğini beyan etti.
Uzun ve orta vadede de devletin özel sektörü, kredi paketleriyle ve istihdam konut üretimine teşvik sağlaması, arsa üretimini hızlandırması ve bu arsaların ‘kat karşılığı’ müteahhitlere ihale edilmesi, özellikle çelik yapı sistemlerini ve inşaat süresini kısaltan prefabrik sistem betonarmeleri tercih eden müteahhitlere ruhsat harcı ile vergi indirimi yapması gerektiğine dikkat çekti.
"Sürdürülebilir bir konut üretim politikası olmalı"
Ülkemizin “Sürdürülebilir bir konut üretim politikası” olması gerektiğini söyleyen GAPAS Başkanı İsmail ÖZCAN, İstanbul’da bazı gruplara hitap eden konut arzının neredeyse bittiğini, ulaşılabilir seviyedeki yeni ve 2. el konut satış fiyatlarının bu sebeple arttığını vurguladı. Özcan, “Gayrimenkul pazarlama ve satış sektörünün kalbinde yer alan profesyonelleri bir araya getiren GAPAS olarak 1,5 yıl önce, özellikle İstanbul’da 2021 ve 2022 yıllarında ‘Konut Kıtlığı’ yaşanacağını söyledik ve maalesef haklı çıktık. Özellikle inşaatı tamamlanmış, oturmaya hazır yeni konutlardaki bu kıtlık, 2022’de daha da şiddetli hissedilecek, devletimizin konut üretimini teşvik etmesi gerektiğini çok önce söyledik, arz olmayınca eldekinin kıymeti tavan yapıyor” diye konuştu.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre," 2021 yılında konut satışları 1 milyon 491 bin 856 adet olarak gerçekleşti. Bu satışların 461 bin 523’ü yeni-sıfır konutlardan oluşurken, 1 milyon 030 bin 333 adedi de ikinci el konutlardan oluştu. Toplam satışlar içinde yeni-sıfır konutlar yüzde 30,9 bir büyüklüğe sahipken, ikinci el konutlar yüzde 69,1’lik bir büyüklüğe ulaştı. Satış şekline göre bakıldığında da toplam satışların sadece yüzde 19,7’si ipotekli satışlardan oluşurken, yüzde 80,3’ü diğer tür satışlardan oluştu. İpotekli satışlar bir önceki yıl 2020’ye göre, 2021’de, neredeyse yarı yarıya, yüzde 48,6 oranında azaldı. Yabancılara satışlar ise önemli bir artış yakalayarak bir önceki yıla göre yüzde 43,5 oranında arttı ve 58.576 adet konut yabancılara satıldı."