Konut kredisinde özsermaye sınırı yüzde 25'i geçecek
Konut kredilerine yeni düzen geliyor. Bankalar halen alınacak evin yüzde 75'i kadar kredi verirken, oranın düşürülmesi gündemde
ABD ve Avrupa ülkeleri küresel krizin ardından gündeme gelen finans alanında yeni tedbirler alınmasına ilişkin kararları uygulamayı koyup koymamayı tartışırken, Türkiye olası krizlere karşı ardı ardına yeni tedbirler alıyor. Banka ve aracı kurum yöneticilerinin maaşlarına sınırlama getirilmesine ilişkin düzenlemenin ardından, küresel krizin çıkmasına neden olan mortgage sisteminin de yeniden ele alınması kararlaştırıldı.
Bu çerçevede, sistemin aksayan yönlerinin düzeltilmesi amaçlanıyor. Üzerinde çalışılan düzenlemeler arasında ise mortgage sisteminde kullandırılan konut kredilerinde, yüzde 25 olan öz kaynak oranının daha da yükseltilmesi de bulunuyor. Halen bankalar, konut kredilerinde konut değerinin yüzde 75'i kadar kredi veriyor. Örneğin 100 bin liralık evin 75 bin lirası konut kredisi olarak karşılanıyor. Geri kalanı ise konut sahibinin birikimi ile sağlanıyor.
Yani konut kredisi alabilmek için konutun yüzde 25'i oranında özkaynağa sahip olunması gerekiyor. Konut kredilerinde riski en aza indirmek için, bu oranın daha da yükseltilmesi tartışılıyor. Özkaynak oranı arttırılarak, konut alacak kişinin daha fazla sermaye koyması sağlanacak. Ancak, şu anda özkaynak oranının yükseltilmesinin konut kredisindeki büyümeyi olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor. Küresel krizin etkilerinin tamamen ortadan kalkmasıyla birlikte, sınırın yükseltilmesinin daha doğru olacağı görüşünü savunan ekonomi çevreleri, bu nedenle mortgage sistemine ilişkin düzenlemelerin 2011 yılından itibaren geçerli olmasının daha doğru olacağını öngörüyor. Mortgage sisteminde yapılacak diğer değişiklikler konusundaki çalışmalar ise halen devam ediyor.
ABD'nin hataları inceleniyor
Türkiye, kira öder gibi konut alınmasını öngören mortgage sistemini 2007 yılında uygulamaya koymuştu. BDDK'nın verilerine göre, 2009 yılı sonu itibariyle konut kredisi kullanan kişi sayısı 906 bine ulaştı. Ekonomi yönetimi şimdi ABD ve Avrupa ülkelerinde mortgage sisteminde yapılan hataları inceliyor. Bu hataların tespit edilmesinin ardından, ileride olası krizlerin önüne geçmek ve mortgage sisteminin Türkiye'de sağlıklı işlemesini sağlamak için bazı düzenlemeler yapılacak.
Hüseyin Özay/Star
