Kooperatiflerde genel kurul sezonu ne zaman?

Hürriyet Gazetesi köşe yazarı Oya Armutçu bugün kaleme aldığı,"Dikkat! Kooperatiflerde genel kurul sezonu" başlıklı yazısında, kooperatif sezonunu kaleme aldı. Kooperatifler Kanunu’na göre 31 Aralık itibarıyla kooperatiflerde hesaplar kapatılır. 1 Ocak–30 Haziran arasında kooperatif olağan genel kurulları yapılır. diyerek yazısına başlayan Armutçu devamında şunları yazdı...

1) Kooperatifler, olağan genel kurullarını ne zaman yaparlar?

Kooperatifler Kanunu’nun (KK) 42. maddesine göre genel kurullar bütün ortakları temsil eden en yetkili organdır. KK’nın 45. maddesine göre, kooperatifler her takvim yılı sonundan itibaren 6 ay içerisinde olağan genel kurullarını yaparlar. Hesaplar 31 Aralık itibarıyla kapatılır. 1 Ocak–30 Haziran arasında kooperatiflerin GK’ları yapılır. Önümüzdeki aylar kooperatifin GK’larını yapacakları aylar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu hafta sizlerden gelen kooperatiflerin yönetimi, genel kurulların (GK) ne zaman, nasıl yapılacağı, kanuna, ana sözleşmeye ve kooperatifin menfaatine aykırı GK kararlarının iptali için nereye ve nasıl dava açılabileceğine ilişkin çok sayıda soruyu İstanbul Barosu avukatlarından Mustafa Şeref Kısacık yanıtladı. Sorular ve avukat Kısacık’ın ayrıntılı yanıtları şöyle:

2) Yılda birden fazla GK yapılabilir mi?

Yapılabilir. Dört ortaktan az olmamak üzere kooperatif ortaklarının en az onda birinin örneğin 100 ortaklı bir kooperatifte en az 10 kooperatif ortağının talebi üzerine kooperatif yönetim kurulları (YK) GK’yı toplamak zorundadırlar. YK bu talebi dikkate almaz ve GK’yı toplamazsa üyeler sırasıyla ‘Denetçi’lere, kooperatifin üye olduğu ‘Üst Birliğe’ ve ilgili ‘Bakanlık’a başvurarak olağanüstü GK’nın toplantıya çağrılmasını bu kişi ve kurumlardan isteyebilir.

KOOPERATİF ÜYESİ, MAHKEMEDEN ‘GK TOPLANSIN’ DİYE KARAR ALABİLİR Mİ?

3) Bu başvurulardan sonuç alınamazsa ne yapılabilir?

Bu başvurulardan da sonuç alınamaması halinde GK isteyenler dava açarak bizzat kendileri tarafından GK’nın toplantıya çağrılmasını isteyebilirler. Mahkemeden alacakları kararla GK’yı kendileri toplantıya çağırırlar. Olağanüstü GK isteyecek ortakların, kooperatiflerinin ana sözleşmesini incelemeleri gerekir. Orada farklı bir düzenleme yapılmış olabilir. “Kooperatif sizsiniz. Kooperatif biziz” sözlerinin önemi burada bir kez daha öne çıkıyor. Eğer kooperatifimizin GK’larına katılıyorsak kooperatifi iyi yönetecek/denetleyecek iyi niyetli ve işini yapacak kişileri seçiyorsak zaten yargı yoluna başvurmak zorunda kalmayız.

KOOPERATİF GK’LARINA MUTLAKA KATILIN

4) Kooperatifin iyi yönetilmesi için üyeler ne yapmalı?

Toplumumuzun çoğunluğu eleştiri odaklı. Eleştirmek, sızlanmak, kahrolsun demek yeterli olmuyor. Bir yerde sorun varsa çözüm de vardır. Kooperatiflerde en yetkili organ GK’dır. GK, kooperatif ortaklarından oluşur. Kooperatif GK’larına katılmak her ortağın hakkı ve aynı zamanda da bir görevdir. Çünkü yapılacak işler ve yeni dönem aidatı GK’da kararlaştırılır. Yöneticiler-denetçiler GK’da seçilir. Gerektiğinde GK kararıyla azledilirler, yerlerine yenileri seçilir. Geçmiş dönemin bilanço, gelir-gider hesabı bu GK’da görüşülür. Aynı şekilde yönetim ve denetim organları ibra edilir veya edilmez. Gerektiğinde kooperatifin ana sözleşmesinin değiştirilmesi, sürenin uzatılması, başka bir kooperatifle birleşmesi, işlerini tamamladığı veya tamamlamayacağı anlaşıldığı için tasfiye edilmesi gibi önemli tüm yönetim işleri GK’da görüşülür. Bu nedenle, GK’ya mutlaka katılmalıyız. Görüş ve önerilerimizi sunmalıyız. Kooperatifin/ortakların yararına olacak işlerin yapılabilmesi için karar alınmasını sağlamalıyız. Aynı şekilde, kooperatifimizi daha ileri noktaya taşıyacak yöneticileri seçmeliyiz.

5) GK’da kanuna, ana sözleşmeye ve kooperatifin menfaatine olmayan karar alınırsa iptal ettirebilir mi?

Özellikle yapı kooperatiflerinde sıkça rastlanan sorunlardan biri de budur. Kooperatif yönetimini elinde bulunduran kişiler, koltuklarını bırakmamak için vekâlet toplarlar. Özellikle yazlık sitelerde il dışında/yurtdışında yaşayan kooperatif ortaklarından bolca vekâlet toplayarak GK’larda sayısal üstünlük sağlıyorlar. İnşaat aşamasında ve kooperatifin siteyi yönettiği aşamalarda siz ne yaparsanız yapın kooperatif GK’larında etkili olamıyorsunuz.

6) Alınan kararların iptali için kimler, ne kadar sürede, hangi mahkemeye başvurabilir?

Bu konu KK’nın 53. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddedeki yasal düzenlemeye göre; GK’ya katılmış olan kooperatif ortakları iptalini istedikleri karara aykırı oy vermiş olması şartıyla GK tarihini kovalayan günden başlamak üzere 1 ay içerisinde dava açabilirler. Davanın kooperatifin resmi kayıtlarda merkezi olarak kayıtlı olan yerdeki mahkemede açılması gerekir. Örnekle açıklamak gerekirse emekli bürokratların kurduğu bir yazlık kooperatifin ticari merkez Ankara’da ise, inşaatlar Alanya’da olsa bile dava Ankara’da açılır. KK’nın 98. maddesi Anonim şirketlerine atıf yaptığı ve 99. maddede de “KK’nın uygulanmasından doğan davalar ticari dava sayılır” dediği için bu davalar Ticaret Mahkemesi’nde görülür. Dava açılan yerde ticaret mahkemesi yoksa davaya ticaret mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bakılır.

7) GK’ya katılmayan ortak dava açabilir mi?

Kooperatif ortakları kooperatiflerine sahip çıkmalı ve GK’lara katılmalıdırlar. GK’ya katılmak bir hak olduğu gibi, ödevdir de. GK’a katılmayan ortaklar kural olarak alınan kararların iptalini için dava açamazlar. Bu kısıtlama da GK’ya katılmanın ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. GK’a katılmayanlar ancak, GK çağrısının ve gündemin yasaya ve ana sözleşmeye uygun duyurulmadığını, ilgisiz kişilerin GK’ya katıldığını ileri sürerek dava açabilirler.(KK 53.md)

Konut sitelerindeki dış cephe kiralanabilir mi?