Kredilere uygulanan standartlar sıkılaşacak!

Ekim-Aralık 2013 dönemi Banka Kredileri Eğilim Anketi'ne göre, Ekim-Aralık 2013 döneminde genel olarak isletmelere kullandırılan kredilere uygulanan standartlar bir önceki çeyreğe göre sıkılaştırıldı. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2013 yılı Ekim-Aralık dönemi Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçlan yayımlandı. Banka Kredileri Eğilim Anketi'nin Ekim-Aralık 2013 döneminde açıklanan sonuçlan, 2013 yılının son çeyreğinde gerçekleşen değişimler ile bankaların 2014 yılının ilk çeyreğine ilişkin beklentilerini içeriyor. 

Ekim-Aralık 2013 dönemi sonuçlan incelendiğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandınlan kredilere uyguladıklan standartlan sıkılastırdığı görüldü. Bireysel kredilere uygulanan standartlar, konut kredilerinde temelde aynı bırakılırken taşıt kredilerinde gevşetildi, diğer birey•P sel kredilerde ise sıkılaştınldı. 2014 yüının ilk çeyreği için beklenti, hem işletmelere kullandırılan kredilerde hem de bireysel kredilerde standartların sıklaştırılacağı yönünde oldu. 

Kredi talebi açısından bakıldığında, isletmelerin banka kredilerine olan talebinin genel olarak arttığı, tüketicilerin kredi talebinin ise tüm bireysel kredi türlerinde gerilediği görüldü. 

Ekim-Aralık 2013 döneminde genel olarak işletmelere kullandırılan kredilere uygulanan standartlar bir önceki çeyreğe göre sıkılaştınldı. Hem Türk Lirası hem de yabana para cinsinden kullandırılan kredilerde standartlan sıkılaştıran bankalar, büyük ölçekli işletmelere kullandınlan kredilerde standartlan sıkılaştınrken küçük ve orta büyüklükteki isletmeler açısından gevşetti, uzun vadeli kredilerde standartlan temelde değiştirmezken kısa vadeli kredüerde sıklaştırdı. Rekabet baskısının standartlar üzerindeki gevşetici etkisine karşın, genel ekonomik faaliyetlere ve endüstri ya da firmalara ilişkin olumsuz beklentiler standartların sıklaştırılmasına neden oldu. 2014'ün ilk çeyreği için beklenti, standartlardaki sıkılaşmanın devam edeceği yönünde oldu. 

İsletmelere kullandırılan kredilere uygulanan koşul ve kurallar açısından bakıldığında; bankaların daha riskli olarak değerlendirdikleri kredilerden aldığı kar maıjını artırdığı görüldü. Bankalar yılın son çeyreğinde kredinin vadesi açısından daha esnek bir politika izledi, teminat ihtiyacı, faiz dışında alınan ücret ve komisyonlar ile kredi sözleşmesi özel koşullarını temelde değiştirmemeyi tercih etti. Ankete katılan bankalara göre 2013 yüının son çeyreğinde işletmelerin kredi talebi yılın üçüncü çeyreğine göre genel olarak artış gösterdi. 

Bankalar, firma ölçeği açısından küçük ve orta ölçekli işletmelere kullandırılan kredilerde, vade kompozisyonu açısından uzun vadeli kredilerde, para cinsi açısından ise Türk Lirası cinsinden açılan kredilerde talebin arttığını bildirdi. 

Talep artısının ardındaki en etkili faktör olarak diğer bankalardan alınan kredüer gösterildi. Satıcıların peşin alımlarda uyguladığı iskonto ve kolaylıklar ile işletmelerin finansman ihtiyaçlan talebi amcı yönde etkileyen diğer faktörler oldu. 

Ekim-Aralık 2013 döneminde ankete katılan bankaların bireysel kredüere uyguladıklan standartların gelişimine bakıldığında, konut kredilerinde değiştirilmeyen standartlann, taşıt kredilerinde gevşetildiği, diğer bireysel kredilerde ise sıkılaştınldığı görüldü. Taşıt kredilerine uygulanan standartlann gevşetilmesinin ardındaki neden olarak diğer bankaların rekabeti gösterildi. Diğer bireysel kredilerde ise genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler ve tüketicilerin kredi itibarından kaynaklanan risk algısı, standartlann sıkılaştınlmasında etkili oldu. Ankete katılan bankalar, 2014 yılının ilk çeyreğinde bireysel kredilere uygulanan standartların sıkılaştırılacağı yönünde görüş bildirdi. 

Konut ve taşıt kredilerinde ortalama krediler üzerinden alman kar marjını artıran bankalar, daha riskli kredilerde kar marjlannı temelde aynı bırakmayı tercih etti. Diğer bireysel kredilerde ise hem ortalama hem de daha riskli krediler üzerinden alınan kar marjı azaltıldı. 

Taşıt kredilerinde teminat ihtiyacını azaltan bankalar, konut kredileri ve diğer bireysel krediler için bu koşulu değiştirmedi. 

Hürses