Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Ataköy için suç duyurusunda bulunacak!

İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Ataköy sahilinde yer alan içinde Baruthane gibi tarihi eserlerin ve ağaçların bulunduğu 160 parselle ilgili savcılığa suç duyurusunda bulundu. Kurul, arazideki ağaçların tamamen yok edildiğini, tarihi binaların etrafında izinsiz tesviye çalışmaları yapıldığı görüşüne vardı.  TOKİ  ve inşaatı üstlenen Çelebican firması otel - çarşı kompleksi yapmak için Koruma Kurulu’na sormadan, arazinin tüm ağaçlarını yok etmiş, arazide hafriyat çalışmalarına başlamıştı. 

Radikal 23 Ocak tarihinde ‘Ataköy sahilde skandal’ başlığıyla duyurduğu haberde içinde tarihi eser ve tescilli ağaçların bulunduğu TOKİ’ye ait arazide Koruma Kurulu’ndan izinsiz inşaata başlandığını, bu durumun yasal olmadığını duyurmuştu. Üstelik otel - AVM projesi izni için kuruldan onay alınmadığı gibi kurul uzmanları da inşaat alanına da sokulmamış ve denetim yapmaları engellenmişti. TOKİ haberin doğru olmadığını, Koruma Kurulu’ndan izin almaya gerek duymadıklarını, izni Tabiat Varlıkları Komisyonu’nun verdiğini açıklamıştı.

Hülleler ortaya çıktı

Ancak Ataköy’de yapılan hülleler birer birer ortaya çıkmaya başladı. Tarihi eserlerin bulunduğu parsel önce 4’e bölünerek sit alanından çıkarıldı. Bu işleme karşı koyan Koruma Kurulu’nun sınırları değiştirildi. Ardından parselin içindeki tescilli ağaçlar nedeniyle yetki, koruma kurulundan alınarak tabiat varlıkları komisyonuna bırakılmak istendi. Fakat tüm bunlar yeterli olmadı. 2863 sayılı yasa gereği içinde kültür varlığı olan bir parselde koruma kurulu onayı olmadan proje yapılamazdı. İstanbul 1 Numaralı Kütür Varlıkları Koruma Kurulu 30.01.2014 tarih ve 897 sayılı kararıyla bu durumu tescilledi. Kararda şöyle denildi: ‘‘İstanbul ili, Bakırköy İlçesi Zeytinlik Mahallesi 18 pafta, 564 ada 160 parselde yer alan ağaçların tamamen yok edildiği, zemin tesviye çalışmaları yapıldığı ve kuruldan izinsiz çalışmalar yapıldığından ilgililer hakkında 2863 sayılı yasaya muhalefetten işlem yapılmasına, bahse konu parseldeki fiziki müdahalelerin derhal durdurulmasına, parselde yapılacak her çeşit uygulama öncesi kuruldan izin alınması gerektiğine karar verildi.’’ Kültür varlıklarıyla doğal ve tescilli ağaçların bulunduğu parsellerde yetki karmaşası bir kez daha karşımıza çıktı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı koruma komisyonları çakışan alanlarla ilgili yetkinin kendilerinde olduğunu ileri sürüyorlardı. Oysa Kültür Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı arasında imzalanan protokolde çakışan alanlarla ilgili kültür varlıkları hakkında koruma kurullarını yetkili kılarken, doğal ve tescilli ağaçlar hakkında ise yetkiyi koruma komisyonlarına veriyordu. Ataköy 160 parselde tek bir anıt ağaç olmasına karşılık tarihi Baruthane binaları bulunuyor. Bu parselde yapılacak işlemde nihai kararı koruma kurulunun vermesi gerekiyor. Kurulun aldığı son karardan sonra TOKİ yetkilileri ile inşaatı üstlenen Çelebican inşaat şirketinin 2863 sayılı yasanın 65. maddesinden yargılanmaları bekleniyor.

2863 sayılı yasanın 65. maddesi ne diyor?

Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına veya her ne suretle olursa olsun zarara uğramalarına kasten sebebiyet verenler iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır. Sit alanlarında geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartlarına, koruma amaçlı imar planlarına ve koruma bölge kurullarınca belirlenen koruma alanlarında öngörülen şartlara aykırı izinsiz inşaî ve fizikî müdahale yapanlar veya yaptıranlar, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır. Bu kanuna aykırı olarak yıkma veya imar izni veren kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.

Radikal / Ömer Erbil