Mehmet Özhaseki: Yapacağımız yapılar 200 sene yıkılmayacak!

Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Türkiye'de kentsel dönüşüm çerçevesinde, 7,5 milyon bağımsız birimin yenilenmesi ve dönüşmesi gerektiğini söyledi.

Özhaseki, İller Bankasınca (İLBANK) düzenlenen Mahalle Tasarımı Fikir Yarışması'nın bir otelde düzenlenen ödül töreninde, şehir ve mahalle deyince herkesin aklına çocukluğundaki mahallelerin geldiğini, mahallenin aslında aile, akraba ve komşuluk ilişkisi anlamı taşıdığını ve bunu sağlamak için gayret göstereceklerini belirtti.

Şehri sadece taştan, duvardan ibaret bir yapı silsilesi gibi görmenin büyük bir hata olacağını ifade eden Özhaseki, kentin ruha sahip yaşayan organizma olduğunu dile getirdi.

Yıllar içerisinde "kimliksiz" ve "sağlıksız" şehirler ortaya çıktığını anlatan Özhaseki, şöyle konuştu:

"Yeniden bir inşa faaliyetine girişmeliyiz diye düşünüyoruz. Bunun için de müthiş gayretlerimiz, çalışmalarımız var. En azından önümüzdeki bu deprem riskini bir fırsata dönüştürebiliriz. Büyük hazırlıklar yaptık, kanun taslaklarımız hazır, inşallah Meclise getireceğiz. Onlar çıktığı zaman çok hızlı bir şekilde yeniden inşa faaliyetine başlayacağız. Sağlıksız şehirlere sahibiz derken neyi kastederek söylüyorum bunu? Bugün 20 milyon civarında ülkemizde bağımsız birim olarak yapı stoğu var. 1999 sonrası yönetmeliklere göre yapılan o yapıların büyük bir çoğunluğunu sağlam kabul ediyoruz. Öncesinde yapılan yapı stoğunun miktarı 15 milyon civarında. Yani 30'lu, 40'lı, 50'li, 60'lı, 70'li, 80'li yıllarda yapılanları kastediyorum. Bunların da en az yarısı risk taşıyor. 7,5 milyon bağımsız birimin yenilenmesi ve dönüşmesi lazım."

Özhaseki, 2012'de çıkan Kentsel Dönüşüm Yasası'nın 5 yıldır uygulandığını, bu süreçte değişen, dönüşen veya hazırlık safhasında olup da önümüzdeki günlerde değiştirecekleri yapı sayısının 1 milyon 100 bin civarında olduğunu kaydetti. 

 Bu sayının yeterli olmadığını vurgulayan Özhaseki, "Hedefimizde şu var, eğer 7,5 milyon bağımsız birim riskli ise bizim bunu 15 yıl içerisinde baştan sona yenilememiz icap ediyor, yılda 500 bin bağımsız birimi. 200 bini İstanbul'dan, 300 bini Anadolu'dan. Yapabilir miyiz? Yaparız. Gücümüz yeter mi? Yeter. Aklımız, bilgimiz, birikimimiz, finans gücümüz yeterli, tüm formüllerimizi hazırladık. Bunu ancak bir fırsata da dönüştürmeliyiz." diye konuştu. 

Bir taraftan bunu yaparken ekonomik olarak 250 sektörün canlanacağına dikkati çeken Özhaseki, şöyle devam etti:

"Bir evde 23 bin parça eşya bulunuyor. Bunu 250 sektör üretiyor. 250 sektör milli ve yerli. İşte her yıl 500 bin bina demek, bir taraftan bu binaların yapımı, bir taraftan içinin tefrişi ve yenilenmesi piyasaya müthiş bir ekonomik katkı. Arkasından şikayetçi olduğumuz yapı silüetinin baştan sona değişmesi demek. Bir kimlik noktasında hepimizin şikayetçi olduğu ve yüreğimizi burkan manzaraların ortadan kaldırılması demek."

- "Son 80-100 senedir ortaya koyduğumuz bu yapıya 'arabesk' diyebiliriz"

Özhaseki, günümüzdeki bina silüetlerine yönelik olarak, "Son 80-100 senedir ortaya koyduğumuz bu yapıya arabesk yapı, arabesk medeniyeti diyebiliriz. Kocaman devasa 100 katlı bir bina, yanında bir tamirhane, onun yanında 2 tane gecekondu, yanında 5 katlı evler. Yeni yapılmaya çalışılan 10 katlı bir bina sonra akşama kadar bakanlığa gelen insanlar, eline tapusunu alan geliyor, 'Yanımızda 5 emsal var, bize de 5 ver.' Böyle bir şey olamaz. Bizim yeniden bir kez daha Türkiye'nin neredeyse yarısını yenilemeye çalıştığımız şu ortamda, mimari dokuyu bir an önce göz önünde bulundurup, kendi medeniyet tasavvurumuzu inşa etmemiz lazım." değerlendirmelerinde bulundu. 

Sağlıklı, akıllı, yeşil binalar ile sosyal donatı alanlarının hepsinin yeni baştan dizayn edileceği bir dönemin başladığını belirten Özhaseki, şunları kaydetti:

"Şimdiki şikayetçi olduğumuz yapıları 5-10 sene içerisinde yıkarız Allah'ın izniyle. 15 senelik bir hedef belirledik. 15 senede yıkacağız bunları. Türkiye'nin neredeyse yarısını yok edeceğiz ama yerine koyacaklarımız var ya 100-200 sene bir daha yıkılmayacak. O zaman bizim sizlerden gelecek aydınlık fikirlere ihtiyacımız var. Düşündüğünüz mahalle konseptine ihtiyacımız var. Nasıl bir mahallede yaşamak istiyorsak öyle mahalleler oluşturmalıyız. Bu anlamda 111 grup yarışmaya katılmışlar tebrik ediyoruz, çok teşekkür ediyoruz." 

Bakan Özhaseki, ödüle layık görülmeyen projelerin de kendilerine fikir vereceğini dile getirerek, yarışmaya katılanlara teşekkür ve minnetlerini iletti. 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ve İller Bankası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Refik Tuzcuoğlu da şehirleşmenin tarihi sürecini anlatarak, bakanlık olarak yaptıkları çalışmaları ve yarışmaya ilişkin detayları paylaştı. 

Tuzcuoğlu, yarışmaya emeği geçen Bakan Özhaseki, jüri heyeti ve diğer emeği geçenlere teşekkürlerini sundu.  

Konuşmaların ardından Özhaseki, yarışmaya gönderdikleri proje kapsamında hayallerindeki mahalleyi tasarlayan Adana'nın Kozan ilçesindeki 2 Haziran Ortaokulu öğrencilerine teşekkür belgesi ve çeşitli hediyeler verdi. 

Daha sonra seçici kurul ve jüri üyelerine de teşekkür belgesi sunan Özhaseki ve davetliler tarafından eş değer ödül almaya hak kazanan 3 ve mansiyona layık görülen 5 projeye ödülleri takdim edildi.

Tören sonunda ödül alan yarışmacılarla hatıra fotoğrafı çektiren Özhaseki, projelerin yer aldığı sergiyi gezdi. 

Törene, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Harun Karacan, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk, İLBANK Yönetim Kurulu Başkanı Mücahit Demirtaş, İLBANK Genel Müdürü Yusuf Büyük ile diğer ilgililer katıldı. 

AA