Milyonlarca ev sahibi kat mülkiyeti paniğinde

Geçtiğimiz çarşamba günkü "Ev Sahiplerinin Yüzde 70'ine Ceza Gelecek" yazımız, aynı gün TV programlarına ve diğer gazetelere de konu olunca, okurlarımızdan sorular yağmaya başladı.
Türkiye'deki binaların yaklaşık yüzde 70'i kat mülkiyetine geçirilmiş değil.

Milyonlarca ev sahibi ceza ödeme tehlikesi ile karşı karşıya. Olay yalnızca evi olanları değil dükkanı, bürosu olanları da ilgilendiriyor. Daire sahipleri, bireysel başvuru yapamıyorlar.

Olay Ne?
Olay; 28 Kasım 2007 tarihinden önce "kat irtifakı" kurulmuş ve üzerindeki yapı tamamlanıp, yapı kullanma izin belgesi yani "iskan belgesi" alınmış gayrimenkullerle ilgili.

Bu gayrimenkullerde, en geç 28 Kasım 2009 tarihine kadar kat mülkiyetine geçilmesi gerekiyor.

Yukarıda belirtilen gayrimenkullerde, iskan belgesinin alındığı tarihten itibaren tahakkuk eden vergi, resim ve harçlar, kat mülkiyetine geçiş işlemleri sırasında, "cezasız olarak" tahsil edilecek.

28 Kasım 2009 tarihine kadar, kat irtifak hakkı sahiplerinden birinin veya varsa yöneticinin, kat mülkiyetinin kurulması için gerekli olan belgelerden eksik olanların tamamlanması için, diğer kat maliklerine yazılı bildirimde bulunması gerekiyor.

Yapılan bildirime rağmen, gereğini yerine getirmeyen kat irtifak hakkı sahiplerinden her birine, ana gayrimenkul belediye sınırları içinde ise belediye, belediye sınırları dışında ise mülki amir tarafından bin TL idari para cezası kesilecek.

Tapunuza Bakın
Çok kişi, "kat irtifakı" ve "kat mülkiyeti" tapuları arasındaki farkı bilmediği gibi, "Evinizin tapusu nasıl bir tapu?" sorusuna da kesin bir cevap veremiyor.

Basit olarak açıklayalım.

Ev, büro ya da dükkan alırken, genellikle "kat irtifaklı arsa tapusu" veriliyor. Bu tapuya konutun ya da işyerinin metrekaresi değil, konut / işyeri başına düşen arsa büyüklüğü yazılıyor. Tapunuz da arsa tapusu oluyor. Ardından, binanın iskanı alınıyor ve malikler o eve geçip oturuyorlar. Oysa, iskan alındıktan sonra bir de "kat mülkiyetine geçme" işlemlerinin yapılması ve tapunun da buna göre değiştirilmesi gerekiyor.

Müteahhitlerin çoğu; yakın zamana kadar binde 15 harç alınması ve diğer formaliteler nedeniyle, binanın kat mülkiyetine geçirilmesi işlemini yapmadılar. Böyle olunca, özellikle eski binalarda daire ve dükkanların çoğunun tapusu, "kat irtifaklı ARSA TAPUSU" olarak gözüktü.

Kat mülkiyetine geçecek olanların, daire başına 300 TL civarında masrafı var (İstenen bilgiler, belgeler ve Kat Mülkiyeti Kanunu için Bkz. www.yaklasim.com <http://www.yaklasim.com>)

İskanı Olmayan Evler
Bir de iskanı olmayan binalar var ki onların durumu içler acısı...

Bunlar kat mülkiyeti işleminden önce, iskan işlemini tamamlayacaklar. Bu da çok zor. Bireysel olarak başvuru mümkün değil. Bir sürü belgenin tamamlanması, ödemelerin yapılması gerekiyor. Örneğin; binayı yapan müteahhidin vergi ve SSK borcunun olmadığı, demir ve çimento vizesi, mimari proje vs. 20'ye yakın belge isteniyor (Bkz. www.yaklasim.com <http://www.yaklasim.com>). İskan için daire başına 5-10 bin hatta 15-20 bin lirayı bulan bir masraf çıkabilir.

Kat Mülkiyeti Kanunu'na eklenen Geçici 1. madde uyarınca 1000 TL cezanın uygulanabilmesi için, anagayrimenkulün tamamlanmış ve iskanının alınmış olması gerekiyor.

Henüz iskanı alınmamış yapılarda, yasanın 14. maddesi uygulanacak yani iskanın alındığı tarihten itibaren 1 yıl içinde kat mülkiyetine geçilmesi gerekecek.

İlginçtir, yasada kaçak binalarla ilgili bir yaptırım yok. Yine "kümesteki kazların" üzerine gidilecek.

Yeni bir yasa çıkartılıp, bazı kolaylıklar sağlanmazsa, özellikle bireysel başvuru konusunda bir kolaylık getirilmezse, iskansız ya da iskanlı evlerin kat mülkiyetine geçmeleri çok zor olur.
Şükrü Kızılot/Hürriyet