Miras kalan gayrimenkullerin satışı nasıl engellenir?
Posta Gazetesi köşe yazarı Tamer Heper bugünkü köşesinde miras kalan gayrimenkullerin satışının engellenmesini kaleme alarak, mirasta ortaklığın giderilmesi ile ilgili soruları yanıtladı.
Posta Gazetesi köşe yazarı Tamer Heper bugünkü köşesinde miras kalan gayrimenkullerin satışının engellenmesini kaleme aldı. Heper'e okuyucu tarafından "Babam 2016’da ev aldı. Annemin üstüne evi yaptı. Annem 2019’da vefat edince bekar iki kız kardeşim bu evi satmak için dava açtı. Babam, ben ve diğer kardeşim evin satılmasına izin vermedik. Çünkü babamın gidecek başka evi yok. İzalei şuyu (ortaklığın giderilmesi) ile ev satışa çıkacak biz de istinaf mahkemesine başvuracağız. Bir de bize ‘miras payı’ adı altında dava açmamız söylendi. Yani babam evin yarısına kanunen ortakmış, diğer yarısı satışa çıkarılabilirmiş. Bunun için avukat tutmamız söylendi ama babamın durumu yok. Babam bu davayı açabilir mi?" sorusu yöneltildi.
İşte Tamer Heper'in yanıtı...
Doğrusu okuyucumun bahsettiği yaşta birinin sıkıntıya düşmesi kabul edilebilir bir husus değil, hele evlatları tarafından. Onların da elbette savundukları bir nokta var. Mesela şöyle diyorlardır: “Madem ki hakkımız bunu kullanmamız doğaldır.”
Şimdi kim haklı kim haksız bunu yargılamayayım da olaya bakalım. Anlatılan olayda sağ kalan eşin iki hakkı söz konusu. Bunlardan birinden çok sık söz ediyorum, miras payı. Sağ kalan eşin miras payının dörtte bir olduğunu çok sık söylüyorum. Bu nedenle tekrar etmeyeceğim.
***
İkinci husus edinilmiş mallara katılma rejimi. Evlilik birliği içinde eşlerin sahip olduğu mallar belli tarihler geldiğinde maddi yönden denkleştirilebilir. Bu tarihler; boşanma tarihi, eşlerden birinin ölümü tarihi ve bir başka mal rejimine geçiş tarihidir. Bu tarihlerde eşlerin evlilik birliği içinde sahip oldukları malların parasal değeri hesaplanır.
Daha çok mala sahip olan eşin malvarlığı değerinden daha düşük değerde mala sahip olan eşin parasal değeri çıkarılır. Artan değer ikiye bölünür ve bu değer az mala sahip olan eşe ödenir. İşte okuyucuma söylenen bu. Bugün kanuni miras hakkı dışında edinilmiş mallara katılma rejiminin tatbiki mahkemeden istenilebilir.
Olayı inceleyecek mahkeme yukarıda açıkladığım hesabı yapar. Okuyucumun babasının evlilik birliği içinde sahip olduğu malların değeri düşük ise kendisi için bir alacak imkanı doğar ama akıllarda bulunsun, bu yolla bir ortaklık kurulmaz, sadece maddi ödemeye karar verilir.