Emlak Terimleri

Mirasta saklı pay nedir, nasıl hesaplanır?

Mirasta saklı pay hesaplaması, kendisine kalan mirasta tam hakkını almadığını düşünen kimseler tarafından araştırılıyor. Peki, mirasta saklı pay nedir, nasıl hesaplanır? İşte Medeni Kanun hükümleri... Kanunen mirasçısı olan menkul ve gayrimenkul sahipleri mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunma hakkına sahip oluyor

Mirasta saklı pay oranları ve hesaplaması, kimi mirasçılar tarafından araştırılıyor. Kanunen mirasçısı olan menkul ve gayrimenkul sahipleri mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunma hakkına sahip oluyor. Eğer mirasçısı yoksa, mirasbırakan mirasının tamamı hakkında dilediği gibi tasarruf edebiliyor.

Ancak altsoyu, ana ve babası veya eşi bulunan miras bırakanın saklı pay oranlarını göz önüne alarak tasarruf işleminde bulunması gerekiyor. Aksi halde yapılan işlem ileride açılabilecek bir dava ile iptal edilebiliyor.

Öyleki, kendisine kalan mirasta tam hakkını almadığını düşünen kimseler Medeni Kanunu kapsamında belirtilen saklı pay oranlarını ve hesaplamaları araştırıyor. Peki, mirasta saklı pay nedir, nasıl hesaplanır?

MİRASTA SAKLI PAY ORANLARI
Saklı pay oranları kanunda şu şekilde açıklanıyor:

- Altsoy için yasal miras payının yarısı, 
- Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri, 
- Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması hâlinde yasal miras payının tamamı, diğer hâllerde yasal miras payının dörtte üçü. 

TASARRUF EDİLEBİLİR KISMIN HESABI NASIL YAPILIYOR?

Tasarruf edilebilir kısmın hesabı için öncelikle borçların indirilmesi, sağlararası karşılıksız kazandırmalara bakılması ve sigorta alacaklarının belirlenmesi gerekiyor.

Borçların indirilmesi 

Tasarruf edilebilir kısım, terekenin mirasbırakanın ölümü günündeki durumuna göre hesaplanır. Hesap yapılırken, mirasbırakanın borçları, cenaze giderleri, terekenin mühürlenmesi ve yazımı giderleri, mirasbırakan ile birlikte yaşayan ve onun tarafından bakılan kimselerin üç aylık geçim giderleri terekeden indirilir. 

Sağlararası karşılıksız kazandırmalar

Mirasbırakanın sağlararası karşılıksız kazandırmaları, tenkise tâbi oldukları ölçüde, tasarruf edilebilir kısmın hesabında terekeye eklenir. 

Sigorta alacakları 

Mirasbırakanın kendi ölümünde ödenmek üzere üçüncü kişi lehine hayat sigortası sözleşmesi yapması veya böyle bir kişiyi sonradan lehdar olarak tayin etmesi ya da sigortacıya karşı olan istem hakkını sağlararası veya ölüme bağlı tasarrufla karşılıksız olarak üçüncü kişiye devretmesi hâlinde, sigorta alacağının mirasbırakanın ölümü zamanındaki satın alma değeri terekeye eklenir.
 

TENKİS DAVASI NEDİR, NASIL AÇILIR?

Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilme haklarına sahip oluyor. Medeni Kanun gereğince; Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak tenkise tâbi oluyor. Tenkise tâbi birden fazla ölüme bağlı tasarrufun bulunması hâlinde, saklı pay sahibi mirasçıya yapılan kazandırmanın saklı payı aşan kısmı ile saklı pay sahibi olmayan kimselere yapılan kazandırmalar orantılı olarak tenkis ediliyor. 

Mirasbırakan, tasarruf edebileceği kısmı aştığında, saklı payı zedelenen mirasçı, iflâsı hâlinde iflâs dairesinin veya mirasın geçtiği tarihte kendisine karşı ellerinde ödemeden aciz belgesi bulunan alacaklıların ihtarına rağmen tenkis davası açmazsa, iflâs idaresi veya bu alacaklılar, alacaklarının elde edilmesi için gerekli olan oranda ve mirasçıya tanınan süre içinde tenkis davası açabilirler.

Mirasçılıktan çıkarılanın çıkarma tasarrufuna itiraz etmemesi durumunda da iflâs idaresi veya alacaklılar, aynı koşullarla tenkis davası açabilirler.
 

Tapu sorgulama şifresiz nasıl yapılır?

Babadan oğula tapu bağışı bozulur mu?

Tapunun aslı olmadan satış yapılır mı?