Emlak Terimleri

Mücavir alan nedir?

Mücavir alan nedir? sorusunun yanıtını plansız yapılaşma da aramak gerekiyor. Çünkü mücavir alanlar, çarpık ve plansız yapılaşmanın önüne geçmek adına oluşturuluyor...


Mücavir alan, belediyelerin kontrolu altına alınmış alan olarak ifade ediliyor. Mücavir alanların sınırları belediye meclisi veya il idar kurulu kararı ile belirlenip, bakanlık tarafından onaylanıyor. 

Belediyelerin sorumluluğu altında olan mücavir alanların konumlarının belediye sınırlarına bitişik olması da gerekmiyor. 


Mücavir alanın kanundaki yeri 

Mücavir alan mevzuatta; belediye sınırı dışında yer alan bir kısım alanların imar denetiminin koruma ve geliştirme amaçlı olarak belediyelerin denetimine verilmesi olarak tanımlanıyor. 1985 yılında kabul görmüş 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 45. maddesinde son şekli verilmiş mücavir alanlarla ilgili söz konusu kanun maddesinde şu belirtiliyor; "Mücavir alan sınırları, belediye meclisi ve il idare kurulu kararına dayanarak vilayetlerce Bakanlığa gönderilir. Bakanlık bunları inceleyerek aynen veya değiştirerek tasdik etmeye veya değiştirilmek üzere iadeye yetkilidir”. 


Mücavir alan sınırı ile belediye sınırı.. 

Çarpık ve plansız yapılaşmanın önüne geçebilmek için oluşturulan mücavir alanlar ile belediye sınırı arasındaki farkı ise şu şekilde açıklayabiliriz; 

Belediye sınırı, mevcut belediyenin kanunen belirlenen sınırlarını oluşturuyor. Bir belediyenin kurulması için mevcut nüfusun 5 bin ve üzeri olması gerekiyor. Belediye sınırlarını ise mahalleler oluşturmakta. 


Mücavir alan sınırı ise, yukarıda bahsettiğimiz belediye sınırları dışında kalıyor. Ancak bu alanlar belediyelerin sorumluluğu altına veriliyor. Belediye sınırları bir idari sınır iken, mücavir alanlar için bu geçerli değil. 


Mücavir alan teklifi nasıl hazırlanıyor? 

Mücavir alan teklifi hazırlanırken dikkat edilecek hususlar ise şunlar; 


*Mücavir alan sınırı belediyenin bağlı olduğu ilçe sınırının dışına ve bir başka belediyenin belediye sınırına taşmamalı, 


*Mücavir tekliflerinin yer aldığı pafta içinde varsa il, ilçe, belediye ve mevcut mücavir alan sınırları ile diğer belediyelere ait mücavir alan sınırlarının gösterilmesi, 


*Teklif edilen alanların çok parçalı ve ilgili belediyenin hizmet götüremeyeceği kadar geniş ve büyük ya da parsel ölçeğinde küçük olmamasına dikkat edilmeli, 


*Mücavir alan tekliflerine ilişkin Bakanlığın görüşü alınmadan İl İdare Kurulu Kararı alınmamalı, 


*Valilikçe (Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü) hazırlanan teknik gerekçe raporu, rapor formatına uygun ve idari yetkili tarafından da onaylı olmalı,


*Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, imarla ilgili yetkiler, 5302 sayılı yasa kapsamında İl Özel İdaresinde bulunduğundan, teklif Bakanlığa gönderilmeden önce, Özel idarenin yetkili teknik birimi koordinasyonu sağlanarak, teklif mücavir alanda idarenin yatırım, plan, proje ve yürütülen hizmetleri kapsamında görüşünün alınması.