Sektörel

Müteahhitlerden uygun maliyetli finansman talebi!

Kiralardaki fahiş fiyatlara karşı kiralama şirketleri gündeme geldi. Yeni uygulamaya sıcak bakan müteahhitler uygun maliyetli finansman gerektiğini dile getirdi. 

Konut arzının düşmesi ve kiralardaki fahiş yükselmeye karşı yeni bir formül gündeme alındı. Hürriyet'ten Gülistan Alagöz'ün haberine göre; Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışılan yeni modelle gayrimenkul geliştiren firmaların konut üretip kiralaması, kiralama amaçlı üretim yapanlara da vergi avantajları yapılması hedefleniyor. Peki konut üreticileri bu formül hakkında ne yorum yapıyor? 

Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, devlet desteği olursa sektör temsilcilerinin kiralama modeline olumlu bakacağını dile getirdi. Firmalara vergi avantajı vermesinin tek başına etkili olmayacağına vurgu yapan Elmas, “Bu modelin ölü doğmaması için devletin uygun maliyetli finansman temin etmesi gerek. Faizlerin yüzde 19-20’lere geldiği bir noktada geliştirici konut üretip kiralayamaz. Teşvik mekanizması olması doğru ama gelir vergisi, kurumlar vergisi gibi kalemlerde değil, daha işe başlarken finansman sağlanması yönünde olmalı” dedi. Piyasaya yeni konut arzının eklenmesinin de zaman alacağını belirten Elmas şöyle devam etti: “ Bu süreci hızlandırmak için mevcutta devam eden projelere KGF desteği verilebilir. Bu durumda 1 yılda tamamlanacak inşaat 6 ayda biter. Piyasaya yeni arz daha hızlı girer.”

Konut edinimini kolaylaştıracak işlemlerin  büyük öneme sahip olduğunun altını çizen Elmas, “Orta gelirli vatandaş konuta ulaşamıyor. Eğer çalışanların kullandığı konut kredi faizi gelir vergisinden mahsup edilebilirse vatandaş için önemli bir adım atılmış olur” dedi. Kiralamada hibrit modelin de mümkün olduğuna değinen Elmas, “Bir projede konutların yüzde 25-30’u kiralamaya ayrılıp diğerleri satılabilir” şeklinde konuştu.

Fonlar devreye alınmalı

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım da “Üretim düşüyor diye çan çaldık ama aldırış edilmedi. Sonuç ortada” dedi. Konut üreticilerinin kiralama yapmak yerine işin üretim tarafında kalması gerektiğini belirten Durbakayım, “Devletin kiralama yapacaklara vergi avantajı sunması iyi bir adım. Ama bu modelde fonlar devreye girmeli. Geliştirici üretimini yapar, kiralama işi yapacak fon da alım yapar ve piyasaya sunar. Bu satış için de vergisel avantajlar uygulanabilir. Ya da devlet ‘şartlı’ arazi tahsis eder, firmalar inşaatı yapar. Bu konutları alacak yatırımcıya da kiraya verme şartı getirilir” ifadelerine yer verdi. 

Avrupa'da örnekleri bulunuyor

DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, kiralama formülüne destek verdiklerini dile getirdi. Yılmaz, “Avrupa’da bankalar 30 yıla kadar uygun maliyetli finansman sağlıyor. Araziler makul fiyatta tutuluyor. Firma konut üretip kiralıyor. Bizde de benzer avantajlar sağlanırsa sistem işler” dedi.

Vatandaşa teşvik gelmeli

SİNPAŞ GYO Yönetim Kurulu Başkanvekili Ahmet Çelik ise ev alacak vatandaşın teşvik edilmesi gerektiğini dile getirdi. Çelik, “Kredi faizi düşer, tapu harcında indirim olursa konut satışı hızlanır. Böylece kiracı olan vatandaş konut edinir ve sorun çözüm yoluna girer” şeklinde konuştu.

Kiralar neden yükseldi? 

Türkiye genelinde yüzde 50’yi geçen, İstanbul’da bazı ilçelerde yüzde 300’ü bulan kira artışında ana neden arz sorunu. Gayrimenkul geliştiren firmaların geçtiğimiz yıllarda frenlemesi sebebiyle ihtiyaç kadar üretim yapılamadı. Üretim yokken talep durmadı, aksine üst üste geldi. Salgında düğünlerini öteleyenler bu yaz evlendi, üniversite öğrencileri yüz yüze eğitime geçişle farklı illerde kiralık ev aradı. Bazı ilçelerdeki kentsel dönüşüm projeleri nedeniyle artan kiralık ev ihtiyacı, göçmenlerden gelen talep ve kimi fırsatçı ev sahipleri fiyatlarda etkili oldu.

Konut satışları ilk 8 ayda ne oldu?