Nabucco projesi için hazırlanan PSA'lar yarın imzalacak!
Hazar ile Kafkaslar doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa ya taşıyacak olan Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi için hazırlanan PSA, yarın düzenlenecek törenle Nabucco şirketleri ve transit ülke hükümetlerinin enerji bakanlıkları tarafından imzalanacak
Kayseri Dünya Ticaret Merkezi 'nde yapılacak imza töreninde Nabucco
Projesi taraflarının (Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Avusturya, Macaristan) yanı
sıra, AB Enerji Komisyoneri Günther Oettinger, büyükelçiler, ABD Avrasya Enerji
Temsilcisi Richard Morningstar, Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma
Bankası temsilcilerinin de katılması bekleniyor.
AB 'nin desteklediği öncelikle enerji projelerinden biri olan Nabucco 'nun
gerçekleştirilebilmesi için kolaylıklar sağlamayı amaçlayan ve devletlerin resmi
desteğini ifade eden Hükümetlerarası Anlaşma Temmuz 2009 'da imzalanmıştı.
Hükümetlerarası anlaşmaya ilave olarak daha çok uygulamaya yönelik olarak
merkezi Viyana 'da bulunan Nabucco International Company (NIC) ile tek tek taraf
ülkeler arasında PSA imzalanması gerekiyordu. Bazı ülkelerle NIC arasındaki
müzakerelerin beklenen uzun sürmesi nedeniyle söz konusu anlaşma bu zamana kadar
yapılamadı.
8 MİLYAR AVRO 'YA MAL OLACAÄI TAHMİN EDİLİYOR
Enerji ithalatında yılda yaklaşık 300 milyar dolar harcayan Avrupa 'nın
Rusya 'ya karşı alternatif olarak gördüğü 3 bin 300 kilometre uzunluğundaki
Nabucco Projesi için 4,5 milyar avro 'su Türkiye 'de olmak üzere 8 milyar avro
civarında yatırım yapılacağı hesaplanıyor.
Nabucco 'nun ortakları eşit hisse ile Türkiye 'den BOTAş, Bulgaristan 'dan
Bulgargaz, Romanya 'dan Transgaz, Macaristan 'dan MOL, Avusturya 'dan OMV ve
Almanya 'dan RWE şirketleri. Projenin inşaatı başta 2010 yılında, ilk gazın
pompalanması da 2014 yılında planlanmıştı. Fakat PSA 'ların gecikmesi nedeniyle
proje tekrar gözden geçirildi ve gazın ilk akış tarihi de daha ileri bir tarihe
atıldı. Bugün için mümkün olan en yakın tarihin 2017 sonu olacağı belirtiliyor.
Projenin tamamlanmasıyla hattan ilk etapta 8-10 milyar metreküp, ardından
da 30 milyar metreküp doğalgazın akacağı ifade ediliyor.
RAKİPLERİ DE VAR
Bu arada, özellikle tedarik açısından Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğalgaz
Boru Hattı (ITGI) ile Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile Nabucco Projesi, aynı
zaman diliminde Avrupa ülkelerine gaz arz etmeyi planladıkları için birbirine
rakip projeler olarak gösteriliyor.
Bu nedenle bazı enerji uzmanları bu üç projenin aynı anda gerçekleşme
şansına sahip olmayacağını belirtiyor. Bazı enerji uzmanları ise 2020-2025
yıllarında Avrupa 'nın gaz ihtiyacının 250-300 milyar metreküp artacağı göz önüne
alındığı zaman bu 3 projenin bile yeterli olmayacağını ifade ediyorlar.
EN BÜYÜK SORUN GAZ TEDARİÄİ
PSA 'ların imzalanmasıyla piyasalara olumlu bir sinyal verilse de söz
konusu proje için en büyük sorunun gaz tedariği olduğu da ifade ediliyor. Nabucco
için ilk sıradaki kaynak Azeri şahdeniz Gazı (Faz 2). Diğer potansiyel kaynaklar
ise Irak, Türkmen ve İran gazı. Bunların hepsinde aşılması gereken engeller
bulunuyor.
ADINI İTALYAN VERDİ 'NİN OPERASI 'NDAN ALDI
2002 yılında Viyana 'da Nabucco için 5 üye imza atarken salonda ünlü
İtalyan sanatçı Guiseppe Verdi 'nin Nabucco operası çalıyordu. Böylece projeye
fondaki müziğin ismi verildi. Eserde, Babil Kralı Nabukadnezar dönemini,
Yahudiler 'i Kudüs 'ten sürgün etmesini, yaşanan taht mücadelesi ile entrikaları,
bir aşk hikayesiyle iç içe anlatılıyor.
EKONOMİYE SAÄLAYACAÄI KATKI
Nabucco 'nun, Hazar, Ortadoğu ve AB ülkelerini birbirine daha
yakınlaştırırken, Türkiye 'ye stratejik ve ekonomik açıdan pek çok avantaj
getirmesi bekleniyor. Tek seferde Türkiye 'ye gelen en büyük dış yatırım olma
özelliğini taşıyan projenin inşaatında ilk başlarda 5 bine yakın kişinin, ileri
ki aşamalarda da 15 bine yakın kişinin çalışacağı tahmin ediliyor. Boru hattının
yaklaşık yüzde 65 'i Türkiye 'den geçecek. Nabucco inşasında tonlarca demir çelik
ve boru parçası kullanılacak.
Besleme hatlarıyla beraber toplam 3 bin 282 kilometre olacağı tahmin
edilen Hattın bin 558 kilometresinin Türkiye 'de, 392 kilometresi Bulgaristan 'da,
457 kilometresi Romanya 'da, 388 kilometresi Macaristan 'da, 46 kilometresi
Avusturya 'da olacak. Besleme hatları Gürcistan sınırı-Horasan 226 kilometre, İran
sınırı-Horasan 214 kilometre olacak.
AA