Ne kadar deprem vergisi toplandı? Deprem vergilerine ne oldu?

Deprem kuşağında olan Türkiye'nin sık sık karşılaştığı afetlerden biri deprem. Depremin yaralarının sarılması için deprem fonu kurulması en iyi çözüm. Peki bugüne kadar ne kadar deprem vergisi toplandı? İşte yanıtı...

Kurulacak fonun işsizlik fonu gibi denetimi güçlendirilmiş bir fona dönüştürülmesi gerektiğini ifade eden Batı, "Deprem fonu oluşturulmasının altında yatan 5018 sayılı Yasa’nın 13/g maddesindeki ademi tahsis engeli de bu şekilde aşılmış olacaktır" ifadesini kullandı. Mali hukuk uzmanı bir akademisyen olarak deprem fonu önerisini yineleyen Murat Batı, deprem vergisinin tarihçesini de hatırlattı.

DEPREM VERGİSİ NEDİR?

Aslında deprem vergisi diye bir vergi yok. 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinin yarattığı tahribatı kısmen de olsa finanse etmek için 26 Kasım 1999 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren özel iletişim vergisi, halk arasında deprem vergisi olarak bilinen verginin asıl adı. Özel iletişim vergisi (deprem vergisi) aslında bir yıllığına getirilmişti ancak önce 2002 yılına ardından da 2003 yılına kadar uzatıldı. Ardından da 2004 yılında çıkarılan ek bir maddeyle kalıcı ve sürekli hale getirildi. Yani 1 yıllığına çıkarılan deprem vergisi 24 yıldır düzenli olarak alınıyor.

DEPREM VERGİSİ NELERDEN ALINIYOR?

Hali hazırda cep ve sabit telefon faturalarından, dijital ve kablolu tv yayınlarından, internet hizmeti faturalarından vs. yüzde 10 oranında özel iletişim vergisi (deprem vergisi) alınıyor.

DEPREM VERGİLERİ NE KADAR OLDU?

24 yıldır tahsil edilen deprem vergisinde en yüksek tahsilat 9 milyar 298 milyon TL ile 2022 yılında gerçekleşti. Bu gelirin tamamı hazineye doğrudan gelir olarak yazıldı. 2022 yılı sonuna kadar toplamda 88 milyar 240 milyon TL deprem vergisinden hasılat sağlandı.

"DOĞRUDAN DEPREME HARCANMALI"

Prof. Dr. Murat Batı, deprem vergisinin yani özel iletişim vergisinin yapısının değiştirilerek doğrudan deprem için kullanılacağı bir fon haline getirilmesi gerektiğini kaydetti. Özel iletişim vergisini genel bütçeye gelir kaydedilen bir vergi türü olmaktan çıkartılıp bir fona dönüştürülmesi gerektiğini dile getiren Batı, ikinci bir önerisinin de bu fonların deprem yaşanan belediyelere aktarılması olduğunu kaydetti. Batı, "Özel iletişim vergisi vergi olarak kaldığı sürece deprem için doğrudan ilk anda kullanılacak bir bütçemiz olmayacak ama bir deprem durumunda finansman sorunumuz çözümsüz kalacaktır" ifadesini kullandı.