ÖTV 'nin kaldırılması perakende sektörüne yaradı!

Perakendeciler, 2017'ye çok temkinli girdi. Düşen kârlar ve artan maliyetler nedeniyle büyüme tahminleri oldukça sınırlı tutuldu. Perakende güven endeksindeki düşüş de gözleri tekrar perakendeye çevirdi. Capital Dergisi'nde yer alan habere göre; sektörün 3'üncü çeyrek performansı ise özellikle ÖTV'nin kaldırılmasının etkisiyle yavaş bir toparlanmaya işaret ediyor. "2017, geçen yıla göre daha iyi gidiyor. Ertelenmiş harcamaların devreye girmesi perakendeye dinamizm kazandırdı" diyen Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, yılın sonunda yüzde 15-16 arasında büyüme öngörüyor. Pazarın performansını, güven endeksindeki düşüşü ve büyüme beklentilerine yönelik sorularımızı Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı SİNAN ÖNCEL şöyle yanıtladı:

Bu yıl sektör açısından nasıl geçiyor? Yıl sonu büyüme tahmini nedir?

2017 için büyüme tahminlerimizi sınırlı tuttuk. Üçüncü çeyreğin sonuna yaklaşırken tahminlerimizden daha iyi bir performans sergilediğimizi söyleyebilirim. Sektörümüz bu yıl geçen yıla göre daha iyi gidiyor. Bazı ürün gruplarında ÖTV’nin kaldırılması ve KDV oranında indirime gidilmesinin ardından ertelenmiş harcamaların devreye girmesi perakendeye büyük bir dinamizm kazandırdı. Organize perakende olarak 2017 sonu itibarıyla yüzde 15-16 arasında büyüme yakalayacağımızı tahmin ediyoruz.

TEPAV'ın perakende güven endeksinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 10 düşüş var. Ayrıca endeks 11 aydır yatay seyirde. Sizce neden?

Türkiye zor bir coğrafyada yer alıyor. Ne yazık ki yıllardır bir ateş çemberinin kuşatması altındaki bölgemizde siyasi gerginlik devam ediyor. Elbette etrafımızda yaşanan ve bölgesel istikrarı doğrudan etkileyen bu tür gelişmeler, insanlarımızın tüketim davranışlarına da yansıyor. Belirsizlik ortamında önünü görmekte zorlanan tüketici, zorunlu olanlar dışındaki harcamalarım ertelenıeyi ve tasarrufa yönelip parasını nakitte tutmayı tercih ediyor.

Perakendede hangi kategoriler daha hızlı büyüyor?

Açıklanan bazı veriler var. Bu verilerin güvenirlilikleri konusundaki şerhimi saklı tutmak kaydıyla söylemek gerekirse en hızlı büyüme teknoloji ürünlerinde gözlemleniyor. Teknoloji ürünlerindeki büyümenin tüketicilerimizin, özellikle cep telefonlarına olan ilgisinden kaynaklandığını söyleyebiliriz. İkinci sırada yeme-içme sektörü geliyor.

Hangi kategorilerde küçülme veya yavaşlama var?

Memnuniyetle söyleyebilirim ki perakendenin hiçbir alt kategorisinde küçülme kaydedilmedi. Ancak kategoriler arasında en az büyümenin hipermarket grubunda olduğunu gözlemliyoruz. Hipermarket grubundaki yavaşlamanın ise indirim marketlerinin pastadan daha fazla pay almaya başlamasından kaynaklandığını değerlendiriyoruz.

Sektörde rekabet en fazla hangi alanda yoğunlaşıyor?

Organize perakende çok dinamik bir sektör. Sektörün hemen her kategorisinde ciddi bir rekabet söz konusu. Uygun veya lüks fiyat segmentinde konumlanan markalarla hızlı moda üretenler nispeten daha şanslı konumda. Ancak orta fiyat segmentinde olan ve farklılaşamayan markalarımız, ciddi bir rekabet ortamında mücadele etmek durumunda.

AVM tarafında gelişmeler nasıl? Hangi bölgelerde doygunluk, hangilerinde potansiyel var?

Türkiye, AVM’ler açısından zengin bir ülke. Ülke geneline yayılmış irili ufaklı 380 civarında AVM bulunuyor. Bu AVM’lerin ağırlıklı bölümü İstanbul, Ankara,  İzmir  gibi büyük şehirlerimizde faaliyetlerini sürdürüyor. Haliyle büyükşehirlerimizde AVM’ler açısından bir doygunluk olduğunu söylemek durumundayız. Ancak bazı Anadolu şehirlerinde AVM kültürünün yeni oluşmaya başladığını göz ardı edemeyiz. Bu şehirlerimizde AVM’ler ticari merkez olmanın yanında insanlarımız için bir sosyal alan olma özelliği taşıyor. Önümüzdeki dönemde Anadolu’daki şehirlerimizde AVM’cilikte önemli gelişmeler kaydedebiliriz.

AVM'lerde mağaza karmaları açısından nasıl değişimler yaşanıyor?

7-8 yıl önce açılan ve departman mağaza anlayışıyla yönetilen AVM’lerde ciddi bir canlılık söz konusu. Reklam, tanıtım ve etkinlik tarafında ciddi yatırım yapan bu AVM’ler, rakiplerine göre çekim merkezi olma özelliklerini giderek artırıyor.

Peki Online mağazacılık, teknoloji kullanımı gibi gelişmeler neyi değiştirdi?

Dünya hızla dijitalleşiyor. Perakende de bu dönüşümden en çok etkilenen sektörlerden biri olarak öne çıkıyor. İnternet alışverişinin oranının hızla yükselmesi, piyasanın önemli oyuncularını ya da sektöre girmek isteyenleri yatırım yaparken iki kere düşünmeye zorluyor. Son 1-2 yılda ABD’de ünlü birçok moda markasının seri mağaza kapattıklarına tanık olduk. Henüz Türkiye’ye ulaşmayan bu dalganın önümüzdeki yıllarda tüm dünyayı saracağım söylemek için kâhin olmaya gerek yok. Dalganın ilk işaretleri gelmeye başladı bile. Türkiye’de de önüne mağazalar açılır açılmaz ciroda en üst sıralara yükseliyor ve çok geçmeden zirveye oturuyor. Öte yandan BMD olarak odaklandığımız en önemli konulardan biri markalı ihracat. Online satış ihracatta da en hızlı kanal olarak öne çıkıyor.

Perakende sektöründeki kârlılıklar ne düzeyde?

BMD olarak PwC şirketine ayakkabı ve hazır giyim sektörünün en büyük 30 firmasının son 3 yıllık bilançoları üzerinden büyüme oranlarını yorumlayacağımız bir rapor hazırlattık. Bu rapordan elde ettiğimiz sonuçlara göre sektör büyüyor. Ama büyüme ne kadar sağlıklı? 20l6’da satış alanı yüzde 6,4 büyümüş, depolardaki stok hacmi ise yüzde 20 artmış. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kârlılıkların net satışlara oram 20l6’da düşüş trendine geçmiş. Bunun en önemli sebebi, artan maliyetler. 20l6’da metrekare/kira oranındaki büyüme yüzde 7,3- Satışlarda metrekare başına artış yüzde 4,4. Haliyle bu durum şirketlerimiz için finansman ihtiyacı yaratıyor. Ayrıca brüt kâr marjımız düşüyor, kiralama dışında personel ve diğer giderlerden oluşan operasyonel maliyetler artıyor. PwC raporunun da açıkça ortaya koyduğu nedenlerden dolayı perakendeci ‘diyete başladı’ ve eski kontratları bozarak ciro bazında kiraya yöneldi. Öte yandan cirolarda optimizasyon için markalar artık daha çok yurt dışına çıkma ihtiyacı hissediyor.

Perakendecilerin 2018 hedeflerinde neler var?

Organize perakende sektörü olarak 2018’de de yurt dışı ağırlıklı büyümeye odaklanacağız. Halen 3 bine yaklaşan yurt dışındaki mağazalarımıza 2018’de 500 civarında yeni mağaza ekleyeceğimizi tahmin ediyorum. Öte yandan alternatif pazarlarla ilgili arayışımız sürüyor. Hindistan, markalarımızın en çok merak ettiği pazarlar arasında. Üyelerimizin bu beklentisi doğrultusunda 10 büyük markamızın katılımıyla Hindistan’a bir ticaret turu düzenledik. 2018’de Hindistan’da belki de ilk Türk markasının mağaza açtığına tanık olacağız. Ciro büyüme hedefine gelince... Türkiye zor bir coğrafyada. Bölgemizdeki gelişmelerin yansımalarını bir şekilde hissediyoruz. Ekonominin yüzde 4 büyüyeceği öngörüsüyle 2018’de yüzde 15-16 civarında bir ciro artışı beklentisinden söz edebiliriz.