Özgürlük Anıtı inşasındaki Baykal Makine'de Wikileaks belgelerinde!
Wikileaks’in sızdırdığı yeni belgelerde dünyadaki diğer ülkelerde saldırıya uğradığı takdirde ABD’nin çıkarlarının zedelenebileceği hedeflerin yer aldığı bir liste ortaya çıktı
WikiLeaks’in sızdırdığı yeni belgelerde dünyadaki diğer ülkelerde saldırıya uğradığı takdirde ABD’nin çıkarlarının zedelenebileceği hedeflerin yer aldığı bir liste ortaya çıktı. Listede Türkiye’den de İstanbul Boğazı, Bakü-Tiflis-Ceyhan Hattı ile üç şirketin ismi yer alıyor. Baykal, Durmazlar ve Ermaksan adlı firmaların ise birçok ortak özelliği var. Üç şirket de hem savunma sanayii hem de otomotiv, inşaat, beyaz eşya ve ulaştırmada kullanılan dev presler ile lazer sistemleri üretiyor. Her üç şirket de Bursa’da üretim yapıyor.
Listedeki şirketlerden en dikkat çekeni Baykal Makine. Firma, 11 Eylül saldırılarında yıkılan Dünya Ticaret Merkezi’nin yerine yapılan ‘Özgürlük Kulesi (Freedom Tower)’ inşaatının çelik-konstrüksiyon imalatını yapmasıyla kamuoyunda adını duyurmuştu.
İhracatta ön plandalar
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın listesine ‘Durma’ adıyla geçen Durmazlar Makine ise, dünyanın adet bazında en büyük makine üreticilerinden biri. Yıllık 6 bin adet üretim kapasitesine sahip. Şirket, geçen yıl TBMM Üstün Hizmet Ödülü’ne layık görüldü. Durmazlar Makine’nin Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Durmaz, WikiLeaks belgelerinde adlarının geçmesi ile ilgili olarak Radikal’e yaptığı açıklamada, “O listede adımızın olması saçmalık” diyerek, bu konuda daha fazla açıklama yapma gereği duymadığını söyledi.
Listedeki üçüncü şirket olan Ermaksan ise, Durmazlar ve Baykal’a göre daha küçük bir şirket ama ihracatta önemli başarılar elde ediyor.
11 Eylül anıtının inşasında yer aldı
Bursa’da 1950’den beri faaliyet gösteren Baykal Makine, metal sac işleme makineleri üretiminde Türkiye’nin sayılı şirketlerinden. İnşaat, otomotiv ve ulaşım sektörü için giyotin makaslar ve lazer kesim makineleri de üretiyor. ABD ve Ortadoğu dahil 60’ı aşkın ülkede bayileri var. 2007 sonunda Almanya’nın yüksek teknoloji firması Weinbrenner’i satın aldı. Şirket, 11 Eylül saldırılarında yıkılan Dünya Ticaret Merkezi’nin yerine yapılan ‘Özgürlük Kulesi’ inşaatının çelik-konstrüksiyon imalatlarını yaptı.
TBMM’den Üstün Hizmet Ödülü sahibi
1956’da Ali Durmaz tarafından kurulan şirket, dünyanın adet bazında en büyük makine üreticilerinden biri. Bursa’da 100 bin metrekare kapalı alanı ve 1000 çalışanı olan 3 fabrikası var. Üretiminin yüzde 80’ini 105 ülkeye ihraç ediyor. 1994’te küresel ölçekte ‘Durma’ markası ile adını duyurdu. WikiLeaks belgelerine de bu isimle girdi. Geçen yıl TBMM tarafından Üstün Hizmet Madalyası’na layık görüldü. ersity’de işletme ve ekonomi eğitimi aldı.
Rekor ihracat hedefi 1965’te küçük bir torna atölyesinden doğan Ermaksan markası, sac işleme makineleri imal eden firmaların başında geliyor. Üretiminin yüzde 80’ini ihraç eden şirket 5 kıtada 110 ülkeye satış yapıyor. ABD, Güney Afrika, Avusturya, Yeni Zellanda ve Kanada’da satış bayileri bulunuyor. 10 yıl içinde 1 milyar dolarlık ihracat yapmayı hedefleyen şirket, lazer makinesi ile 2007’de TÜBİTAK ödüllerinde finale kaldı.
Radikal/ARAM EKİN DURAN (Arşivi)
ABD'nin gözdiktiği 3 Türk şirketi
Wikileaks'te ortaya çıkan belgelere göre; Amerika, Bursalı üç fabrikayı takip altında tutuyor!
Dünya diplomasisini yerle bir eden WikiLeaks, son olarak ABD’nin ulusal güvenliği için hayati derecede önemli olan tesislerin listesini yayınladı. Listede, dünyadaki yüzlerce petrol tesisi ve boru hatlarının yanı sıra Türkiye’den de üç fabrika var. Bu fabrikaların sırrı ise ürettikleri makinelerin, füzeden nükleer santrallar için santrifüj üretimi gibi kritik noktalarda kullanılması...
Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın gizli yazışmalarını yayımlayan internet sitesi WikiLeaks, bu kez de ABD’nin ulusal güvenliği için büyük önem atfettiği, dünya genelindeki tesislerin listesini içeren bir belgeye yer verdi. ABD’li diplomatların, zarar görmesi halinde, Amerikan çıkarlarının tehlikeye gireceğini söylediği tesisler arasında yüzlerce petrol tesisi, boru hattı, denizaltı kabloları ve fabrikalar var.
En tartışmalı belge
“Bilgi talebi: Yurt dışında bulunan kritik altyapı ve kilit kaynaklar” başlıklı, 18 Şubat 2009 tarihli belgede yüzlerce boru hattı, sualtı kablo ağları ve dünyanın dört bir yanındaki fabrikalar bulunuyor. ABD İçişleri Bakanlığı’nın hazırladığı Ulusal Altyapı Koruma Planı (NIPP) kapsamına alınan bu tesis ve kaynakların ABD’nin terör saldırılarına karşı güçlenmesi açısından çok önemli olduğu belirtiliyor. BBC diplomasi muhabiri Jonathan Marcus, bunun muhtemelen WikiLeaks’in şimdiye kadar yayımladığı en tartışmalı belge olduğunu söylüyor.
Kongo’daki bir kobalt madeninden, Avustralya’da panzehir üreten bir fabrikaya, Danimarka’da insülin imal eden bir laboratuvara kadar pek çok tesisin bulunduğu listede Avrasya başlığının ilk maddesinde Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde metal işleme makineleri üreten 3 fabrika da listeleniyor. Belgenin Türkiye başlığı altında, yine bu fabrikaların yanı sıra İstanbul Boğazı ve Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı’nın da adı anılıyor.
Niye bu kadar önemliler
Baykal, Durmazlar ve Ermeksan adlı 3 Türk fabrikasını ‘hayati’ önemde kılan nokta ise ürettikleri iş makineleri. Bursa’da faaliyet gösteren bu tesisler, metal işleme makineleri üretiyor. Ve bu makineler uçaktan gemi yapımına, roket imalinden nükleer santrallar için santrifüj üretimine kadar bir çok kritik noktada kullanılıyor. 3 firma da büyük tonajlı, devasa metal işleme makineleri (Pres, abkant pres, makas, giyotin, lazer) imal edip, bunları yurt dışına ihraç ediyor.
‘Roket üretebiliyor’
Listeye giren firmalardan Baykal Makine’nin Yönetim Kurulu Üyesi Murat Baykal adı geçen firmaların önemini VATAN’a anlattı: “Baykal Makine ve diğerlerinin ABD için neden kritik önemi olduğunu biz de bilmiyoruz. Sadece tahminlerimiz var. Bir neden ABD’deki ağır sanayinin bitişe yaklaşması ve Türkiye’nin müthiş bir çıkış yakalaması olabilir. Bizim yaptığımız makineler dünyadaki bazı kritik yerlerde bulunuyor. Makineler petrol boru hatları, nükleer santrallar, savunma sanayi gibi bir çok yere gidiyor.
Mesela şu anda petrol boru hatlarının yenilenmesinde kullanılacak bu alandaki dünyanın en büyük makinesini yapıyoruz. Üçüncü sebep ise biz savunma sanayiinde faaliyet göstermiyoruz ama potansiyel bir üreticiyiz. Ürettiğimiz makineler nükleer tesislerin santrifüjlerinden, roket üretimine kadar her alanda kullanılabiliyor. Çok tehlikeli parçalar da üretilebiliyor. Ancak aynı makineler çelik kapı ya da endüstriyel mutfak üretiminde de kullanılıyor. Ayrıca enerji ve nükleer tesislerde de kullanım alanları var. Bükme ve kesme makineleri ile dünyada herşeyi yapmak mümkün. Kötü ya da iyi niyetli kullanım olabilir. Ürünlerimiz son tüketiciye giden çikolata ya da gofret değil.”
İşte 'en hayati' liste
İstanbul Boğazı ve Bakü-Ceyhan boru hattı da var
Belgede ABD’nin biyolojik silah olarak kullanılabilen çiçek hastalığının aşısı için Danimarka’daki kaynaklara, boksit için Gine’ye, sıvılaştırılmış doğal gaz için Ortadoğu’ya güvendiği belirtiliyor. Japonya, Çin ve İngiltere’de bulunan birçok su altı boru hattı belgede listelenirken, Endonezya’ya kalay madenleri, Irak’a ise petrol kaynaklarıyla ilgili dikkat çekiliyor.
* Türkiye: Metal üretim makineleri: Durma, Baykal, Ermaksan, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı
* Avusturya: Baxter AG, Immune Globulin Intravenous (IGIV), Octapharma Pharmezeutika (ilaç ve aşı üreticileri)
* Azerbaycan: Sangachal Terminal Bakü-Tiflis Boru Hattı
* Belarus: Druzhba petrol boru hattı
* Belçika: Germanium Mine Baxter, Lessines, IGIV, Acellular Pertussis Vaccine Component, GlaxoSmithKline Biologicals (maden, ilaç ve aşı üreticileri)
* Danimarka: Novo Nordisk (insülin üreticisi), Statens Serum Institut (serum üreticisi)
* Fransa: APOLLO sualtı kablo, FA-1 sualtı kablo, Plerin, TAT-14 undersea cable, Sanofi-Aventis insulin üreticisi, Alstrom Elektrik Jeneratörleri ve donanımı
* Almanya: Atlantic Crossing-1 (AC-1) sualtı kablo, dünyanın en büyük kimyasal tesislerine sahip BASF Ludwigshafen, temel kimyasalların üretildiği Siemens, gaz detektör kapasitesi için önem taşıyan Junghans Fienwerktechnik Schramberg.
* İran: Hürmüz Boğazı, Khark Adası ihracat terminali
* Irak: Basra petrol terminali
* İsrail: Rafael Ordnance Systems (savunma sanayi üreticisi)
* Suudi Arabistan: Abqaiq tesisi (dünyanın en büyük ham petrol işleme tesisi)
* BAE: Das Island ve Jabal Zannah ihracat limanı
* Kazakistan: Ferrochromium Khromtau Complex (kromit madeni)
* Hindistan: Orissa ve Karnataka kromit madenleri,
* Brezilya: Americas II sualtı kablo, Globenet sualtı kablo, Rio Tinto’ya bağlı demir cevheri madenleri.
Özgürlük Kulesi’ni bu makine yapıyor
Özgürlük Kulesi (Freedom Tower) inşaatını yapan makine, Baykal Makine’den...
11 Eylül terör saldırılarında yıkılan New York’taki Dünya Ticaret Merkezi kulelerinin yerine yapılan Özgürlük Kulesi (Freedom Tower) inşaatını yapan firma Baykal Makine’den özel projeyle üretilen bir makineyi aldı ve inşaatta kullanıyor. Baykal Makine’nin Özgürlük Kulesi’nin çelik-konstrüksiyon imalatlarını yapması için ürettiği dev abkant pres makinesi 12 metre boyunda, 2500 ton bükme kapasitesine sahip, kendi ağırlığı 320 tonu bulan, 2.5 milyon dolar değerinde.
Türkiye'den 3 makine şirketi var
Baykal Makine: Dünyanın en büyük makinesini yaptı
Baykal Makine Hollanda, İtalya ve Bulgaristan’da gerek iştirak ettiği gerekse yüzde 100 sermaye sahibi olduğu makine dağıtım ve pazarlama şirketlerine sahip. Firmanın 2008’de Almanya’nın en büyük metal konstrüksiyon firmalarından biri için özel olarak 420 ton ağırlığa, 20 metre boy ve 7 metre yüksekliğe sahip Türkiye’de şimdiye kadar yapılan en büyük metal işleme makinesini üretip Almanya’ya ihraç etmişti.
Durmazlar Makine: Üstün hizmet madalyalı fabrika
Durmazlar Makine 2009’da eğitime verdiği katkılar nedeniyle TBMM Üstün Hizmet Madalyası’na layık görülmüştü. 50 yıllık bir firma olan Durmazlar, Türkiye’nin ilk sac işleme makineleri üreticisi. Durmazlar Makine otomotiv, inşaat, tekstil, Beyaz Eşya ve havayolu sektörlerine, tersanelere, elektronik, savunma ile ısıtma ve soğutma sanayisine CNC Hidrolik Akbant presler, robotize akbantlar, hidrolik makaslar, punch ve lazer makinelerini kendine ait tam entegre tesislerinde üretiyor.
ERMAKSAN: 70’ten fazla ülkeye makine satıyor
Yine metal işleme makinesi üreten Ermaksan, Bursa’da modern tezgahlarla donatılmış ana fabrikasında 600 kişilik mühendis ve kalifiye personelle yılda yaklaşık 3 bin adet makine üretiyor. Ermaksan üretiminin yüzde 80’lik kısmını Kanada’dan Yeni Zelanda’ya kadar bayileri aracılığıyla 70’den fazla ülkeye kendi markası ile satıyor.
‘Firmamı listede görünce şaşırmadım'
Murat Baykal, listede kendilerini gördüklerinde aslında çok şaşırmadığını itiraf etti
Baykal Makine’nin Yönetim Kurulu Üyesi Murat Baykal, listede kendilerini gördüklerinde aslında çok şaşırmadığını itiraf etti, ABD’nin ‘hayati önem’ listesinde neden yer aldıklarının cevabını ise şöyle verdi: “3-4 yıl evvel okuduğum bir yazıda Amerikan’ın bir ülkeye saldırı yaptığında vurulması gereken ilk 100 yer arasında makine imalathaneleri de vardı. Ben büyük bir ihtimalle Amerika’nın bizi potansiyel tedarikçi olarak gördüğünden şüpheleniyorum. Dünyada adet anlamındaki en büyük üreticiler Türkiye’dedir. Bu sektörde ciro anlamında olarak 4. ya da 5. olabiliriz ama adet anlamında üretimde ilk üç bizleriz. Makinelerimiz dünyada her yere girdiği için sektörün içinde bizleri gayet iyi tanır ve bilirler.”
Teröristlere hediye paketi
Bu listenin yayınlanması “teröristlere hediye paketi” olarak yorumlandı. İngiliz basını ve siyasiler, kendi toprakları üzerinde onlarca kilit tesisin yer aldığı listenin yayınlanmasına büyük tepki gösterdi.
Times gazetesi, haberi “WikiLeaks ABD’ye karşı terör hedeflerinin listesini yayınladı” başlığıyla verdi. Listenin yayınlanmasının, saldırı düzenlemek isteyenlere geniş bir hedef yelpazesi sunabileceği belirtiliyor. İngiliz eski güvenlik ve istihbarat başkanı Malcolm Rifkind ise WikiLeaks’ın kurucusu Julian Assange’ı bu listeyi yayınladığı için “teknoloji teröristi” olarak niteledi. İngiliz hükümeti de yaptığı açıklamayla siteyi kınadığını dile getirdi. Belgede listenin içişleri bakanlığı ve ulusal altyapı koruma planı çerçevesinde hazırlandığı ve olası bir terör saldırısı, doğal afet ve diğer acil durumlarda daha önceden tedbir alınması amacıyla bu yola başvurulduğu belirtiliyor.
İlker Akgüngör/Vatan
ABD için hayati tesislerden üçü Türkiye’de
Son açıklanan Wikileaks belgelerine göre, diplomatların “zarar görmesi halinde ABD çıkarlarının tehlikeye gireceğini” söylediği tesisler arasında Türkiye’den 3 fabrika bulunuyor
Wikileaks, ABD’nin tüm dünyada herhangi bir terörist saldırı düzenlenmesi halinde kendi güvenliği için önemli saydığı tesislerin listesini yayımladı. ABD’li diplomatların, zarar görmesi halinde Amerikan çıkarlarının tehlikeye gireceğini söylediği tesisler arasında Türkiye’den de üç fabrika ile İstanbul Boğazı ve Bakü-Tİflis-Ceyhan boru hattı bulunuyor. ABD’nin kendi güvenliği için önemli atfettiği fabrikalar ise Durma, Baykal ve Ermaksan Metal Fabrikaları.
Yayımlananların en önemlisi
“Bilgi Talebi: Yurtdışında bulunan kritik altyapı ve kilit kaynaklar” başlıklı ABD Dışişleri’ne ait 18 Şubat 2009 tarihli belge, bugüne kadar yayınlananlar arasında en önemlisi sayılıyor. Belgede, dünyanın birçok ülkesindeki petrol boru hatları, iletişim ve ulaşım merkezleriyle diğer önemli hedefler bulunuyor.
Türkiye’nin, Avrasya başlığının ilk maddesini oluşturduğu listede, Fransa ve Danimarka’dan insülin imal eden laboratuvarlar ve denizaltı kabloları, Avustralya’da panzehir üreten bir fabrika, Rusya’dan Novorossiysk limanı ihracat terminali, Endonezya’da kalay madenleri, Kongo’daki bir kobalt madeni gibi dünyanın dört bir köşesinden birçok farklı tesis/mekan yer alıyor. Bu listenin yayımlanması ise dünyada büyük tepkiye yol açtı.
Ülkeleri tehlikeye attılar
Yetkililer, bu listenin yayımlanmasının, teröristler için bir lütuf olduğunu ve adı geçen tesis ve mekanların tehdit altında olduğunu söylediler. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü P.J Crowley, Wikileaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’yi hedef almak isteken dünyadaki birçok ülkeyi de tehlikeye attığını söyledi. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, listenin yayımlanmasının “özellikle kınanmayı hakettiğini”, birçok insanın yaşamının tehdit altığına girdiğini vurguladı. Eski CIA görevlisi John J. LeBeau belgeyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “İslami militanların aklına potansiyel hedefleri yerleştirecek” dedi. İngiliz Times gazetesi de haberi, “Wikileaks ABD’ye karşı terör hedeflerinin listesini yayınladı” başlığıyla verdi.
Milliyet