Parasal sıkılaşma ve konut stoku ilişkisi: Konut stoku artarsa piyasa gevşeyebilir!
Son günlerde parasal sıkılıkla konut stoku arasında bir ilişki kuruluyor. Peki konut piyasası nasıl gevşer? Konutun ekonomik rolü nedir? İşte ayrıntılar...
Son zamanlarda konut fiyatlarında ve konut kredisi faizlerinde yaşanan artışlar gündemden düşmüyor. Yeni ev alacaklar fiyatlarda düşüş olup olmayacağını merak ederken, son günlerde parasal sıkılıkla konut stoku arasında bir ilişki kuruluyor.
Yeni Şafak Gazetesi köşe yazarı Yusuf Dinç, köşesinde parasal sıkılıkla ile konut stoku arasındaki ilişkiyi kaleme aldı. Dinç, "Avrupa Draghi’nin yıllık 800 milyar Euro’luk selektif yatırım tavsiyesini tartışırken Çin tüm genişlemeci hamleleri yapıyor. Konut stokuna göre bir gevşeme stratejisi izleniyor ya da gevşeme kapasitesi hesaplanıyor gibi" ifadelerini kullandı.
Konut stoku fazla olan ekonomilerde “genel” parasal gevşeme eğilimi görülürken, konut arzında bir bolluk olmayan ekonomilerde “selektif” parasal gevşemenin daha makul görüldüğünü belirten Dinç, "Konutun ekonomik rolü barınmadan ibaret görülür ancak böyle değildir. Konutun başat ekonomik rollerinden birisi de teminat niteliğidir" dedi.
BASTIRILAN İNŞAAT SEKTÖRÜ FİNANSAL RİSKLERİ ARTIRIR
Yusuf Dinç, konut fiyatlarının şişirilmemesinin lişmişse patlattılmamasının finansal kesimin istikrarı bakımından önemli olduğuna dikkat çekti ve şunları söyledi:
"Banka kredisini tahsil edemeyebilir. Sıkıntı olmaz. Çünkü teminatı mevcuttur. Bu da genellikle gayrimenkuldür. Ancak teminata aldığı değerler marjların üzerinde ucuzlarsa bunalım başlar. Batan krediler zarar yazar.
ABD’den çıkan 2008 krizinin, mesela, kök sebebi budur. 2008 Krizi konut teminatlı kredilerin çok kere türevlenmiş olması üzerinden tartışılır ancak bu kısmı problemin ikinci katmanıdır.
Bu kısa tahlil dahi inşaat sektörünün sağlıklı ve sürdürülebilir gelişiminin finansal istikrar için önemini gözler önüne serer. Bir gaza bir frene basan yahut bastırılan inşaat sektörü finansal risklerin artmasına neden olur."
KONUT STOKU ARTARSA GEVŞEME BEKLENEBİLİR
Kim kime ne kadar imar izni verecek, inşaat sektörüne krediler ile konut kredileri dengesi nasıl hesaplanacak, iskân ve göç politikaları konut piyasasıyla nasıl ilişkilen-dirilecek, konut ihtiyacının şiddetine göre nasıl imalat planlaması yapılacak gibi meselelerin, finansal istikrarın başat konusu olduğuna dikkat çeken Dinç, konutta planlamanın da en az tarımda planlama kadar önemli olduğunun gözden kaçırıldığına dikkat çekti.
Dinç, "Bugün Türkiye’de bir konut stoğu fazlası bulunmuyor, genel bir parasal gevşeme beklentisi oluşturmaya da gerek yoktur. Fakat konut stoku oluşmaya başladığında genel bir gevşeme beklenebilir. Bunun da epey zaman alacağı görülüyordur" ifadelerini kullandı.
Dinç, "Ancak, selektif anlamda genişlemeci adımlar, mesela ihracatçılar için sunulan krediler gibi, gelecek aylardan itibaren beklenebilir" diye konuştu.
Dış göç konut fiyatlarını köpürtüyor: Gençler alım gücü sebebiyle konut piyasası dışına itiliyor!