Patronların ve yöneticilerin gözünden 2020!
İnşaat patronları 2020 yılını değerlendirdi. 2020 yılında inşaat sektörünü neler bekliyor? İşte patronların ve yöneticilerin gözünden 2020…
İnşaat patronları 2020 yılını değerlendirdi. 2020 yılında inşaat sektörünü neler bekliyor? İşte Para’da yer alan o haber…
Nihat Özdemir/Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı
"2020'de Türkiye ekonomisini iyimser bir tablo bekliyor”
2019'DA inşaat, turizm, çimento, enerji, altyapı, havalimanı, liman işletmeleri ve gıda olmak üzere farklı sektörlerdeki varlığımızı güçlendirerek sürdürdük. Yurtdışı projelerimize hız verdik, Türkiye’deki yatırımlarımıza ara vermeden devam ettik. İstihdamımız 70 bine yaklaşırken, ciromuz da büyüme ivmesini sürdürdü. Yılsonunda 4.6 milyar dolar ciro hedefliyoruz. 2020 için ciro hedefimiz yüzde 10 artış gerçekleştirerek 5 milyar dolara ulaşmak. Kuzey Makedonya, Suudi Arabistan, Rusya, Afrika, Kosova, Arnavutluk, Gürcistan ve Ukrayna'da fırsatları yakından takip ediyoruz. Altyapı projeleri ve yap-işlet-devret modeliyle kazandığımız bilgi birikimini, geniş bir coğrafyaya yayma vizyonumuzu önümüzdeki sene içerisinde güçlendireceğiz. 2023'te 1915 Çanakkale Köprüsü'nü açacağız. Çetin Barajı ve HES Projemiz hızla sürüyor. Türkiye'nin en yüksek Barajı olan Yusufeli Barajı'nı tamamlayacağız. 2020‘de Türkiye ekonomisini iyimser bir tablonun beklediğini düşünüyorum. Ülkemize, önümüzdeki yıl içerisinde yabancı yatırımcılarının ilgisinin artacağını, en kötü kısmın geride kaldığını düşünüyorum.
Mehmet Ali Aydınlar/Acıbadem Sağlık Grubu Yönetim Kurulu Başkanı
“Balkanlarda yeni hastane yatırımlarımız söz konusu”
2019'U grup olarak toplam 5.1 milyar TL ciro ile geçen yılın yüzde 20 üzerinde ve toplam 23 bin personel ile tamamlamayı düşünüyoruz. 2020'de ise ciromuzu 6 milyar TL seviyesine çıkarmayı hedefliyoruz. 2020'de özellikle yurtiçi operasyonlarımız için grubumuza katma değer yaratacak organik büyüme olanaklarına öncelik vereceğiz. Yurtdışında da uzun vadeli büyüme stratejilerimiz doğrultusunda, Avrupa'da özellikle Balkanlar'da yeni hastane yatırımlarımız söz konusu. Son derece başarılı olan Hollanda'daki hastane modelimizi, gelişmiş pazarlarda yinelemeye yönelik araştırmalarımız devam ediyor. Beş yıllık süreçte uluslararası arenada bir dünya markası olan Acıbadem'in Türkiye'yi yurtdışında yine başarıyla temsil etmesini hedefliyoruz. Sağlık sektöründeki dijital ve teknolojik dönüşüm hareketlerinin öncüsü olmaya da devam edeceğiz. 2020 yılsonu enflasyon oranının yüzde 8-9 civarında gerçeklemesini bekliyoruz. Dolar ve euro kuru için bir tahmin yapmak doğru değil, fakat 2020'de TL'nin dolar ve Euro’ya karşı dengelenme sürecine devam edeceğini düşünüyorum.
Mehmet Çeçen/IC Holding Yönetim Kurulu Başkanı
"2020’den itibaren yüzde 10 büyüme hedefliyoruz”
BU yıl genel olarak enerji, turizm, altyapı ve inşaat şirketlerimizin yeniden yapılandırılmasını, daha dinamik ve verimliliği esas alan yeni bir organizasyona kavuşturulmasını sağladık. İnşaat şirketimizin yurtiçi ve yurtdışında yapabileceği işlerin geliştirilmesine zaman harcadık. 2020'de yurtiçi ve yurtdışı fırsatlarını değerlendirip, iştigal ettiğimiz sektörlerde büyümeyi hedefliyoruz. Yeni yapımızla önemli işleri yapacağımızı, hedeflediğimiz coğrafyalarda sonuç alacağımızı ümit ediyorum. Yurtdışında havaalanı, liman ve otoyol yapım ile işletme konularına odaklanacağız. 2020’den itibaren her yıl yüzde 10 büyümeyi hedefliyoruz. 2023 hedeflerimiz için dünya ekonomik gelişmelerine göre revize çalışmalarımıza başladık. 2020 için devletin öngördüğü yüzde 8 enflasyon ve yüzde 5 büyüme rakamlarının ulaşılamayacak hedefler olmadığını, ancak mevcut ekonomik programın çok sıkı takibi ve yeni ek tedbirlerin alınması ile mümkün olabileceğine inanıyorum. Özellikle yüzde 5 büyüme yeni iç ve dış finansman ihtiyacının sağlanması ve yatırım ikliminin hız kazanması ile mümkün olacaktır.
Sani Şener/TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı
"YEP hedefleri gerçekçi"
2019'U Atatürk Havalimanı hariç, 90-94 milyon yolcu ile kapatacağız. 2020'de faaliyet gösterdiğimiz tüm coğrafyalarda büyümenin süreceğini öngörüyoruz. Atatürk Havalimanı'nın kapanmasından doğacak boşluğun dörtte birini hizmet şirketlerimizin TAV dışında üstlendiği işler, dörtte birini de Antalya Havalimanı’nı portföyümüze ekleyerek kapattık. Son dört yılda yürüttüğümüz başarılı stratejiyle hizmet şirketlerimizin toplam FAVÖK içindeki payı yüzde 31'e ulaştı. Yurtdışında çok sayıda ihaleyi takip ediyoruz. Portföyümüze yeni havalimanları eklemek için yaptığımız çalışmalar devam ediyor. Hizmet şirketlerimiz de küresel ayak izimizi genişletmeye devam edecek. Oldukça dalgalı geçen bir 2018 ve 2019'un ardından ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler sonucunda yeniden dengelenme sürecini başarıyla tamamladık. 2020/2022 Yeni Ekonomi Programı hedeflerini gerçekçi buluyoruz. Bununla birlikte tüm faaliyetlerimizde finansal riskleri minimuma indirecek şekilde hareket ediyoruz ve faaliyetlerimizin odak noktasına operasyonel kazanç elde etmeyi koyuyoruz.
Haluk Hasanoğlu/Hasanoğlu Şirketler Grubu YKB Yardımcısı
"Ar-Ge çalışmalarımız artacak”
2019'da özellikle kur ve faiz kapsamında yaşanan dalgalanmaların giderek normalleştiğini gözlemledik. Son çeyrekte büyümede görülen negatif trendin ise giderek küçüldüğü göz önüne alındığında yılı pozitif bir rakamla kapamamız mümkün. Büyüme patikasının normalleşmeye başlaması ile 2020'de bu eğilim daha da güçlenecektir. Büyümenin inşaat sektöründeki pozitif etkisi olumlu yansıyacaktır. Yabancılara gayrimenkul satışıyla ilgili işlemlerde geçen yıllara göre ciddi artış söz konusu. 2020'de de bu artışın süreceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki üç yıl içinde Ispartakule ve Bahçekent'te ikişer olmak üzere dört yeni projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyoruz. 2023 planlamalarımız inşaat alanındaki yatırımlarımızı artırarak devam ettirmek yönünde. Bu düşünceyle bilişim alanında yatırım için Ar-Ge çalışmalarımızı artırmayı, enerji ve turizm alanındaki yeni yatırımlarımızı işler hale getirmeyi planlıyoruz. 2020'de dolar kuru beklentimiz 6.32-6.41 TL civarında. Büyüme beklentimiz ise yüzde 3.2020'de enflasyon oranlarının yüzde 11.00-11.99 aralığında olacağını öngörüyoruz.
Mahmut Akbal/Fuzul Grup Yönetim Kurulu Başkanı
"Ülkemiz için olumlu bir yıl olacağını düşünüyorum"
2019 Fuzulev ve Nevita adına hedeflerimizin üzerinde gerçekleşen bir yıl oldu. Yapı tarafında Tem Avrasya ve 3. İstanbul Başakşehir'de gerçekleştirdiğimiz satış ve büyük ihaleler, sektörde hareketliliği artıran hamleler oldu. 2018'de 718 personelimiz çalışırken 2019'u 1009 kişi olarak kapatıyoruz. 2019'da 2 bin 345 bağımsız bölüm ürettik. 2020'de 2 bin 500 bağımsız bölümü üretmeyi planlıyoruz. Şube sayımızı 100'ün üzerine taşımayı, tüm şehirlere yayılmayı hedefliyoruz. Yapı tarafında da inşaat projelerimizi Başakşehir dışında daha çok destinasyonda devam ettirmeyi hedefliyoruz. Nevita olarak ise yabancıya konut satışında edindiğimiz know-how ile hem ülkemize kazandırmayı hem de sektörümüzde canlılık oluşturmayı uzun soluklu bir hedef olarak görüyoruz. 2018'e oranla 2019'da yüzde 50 büyüme gerçekleştirdik. 2020 için de yüzde 50 büyümeyi hedefliyoruz. 2020'nin dengelenme yılı olacağını öngörüyorum. Yeni bir denge arayışında olan Türk ekonomisinde uygulanan doğru ekonomi politikaları sayesinde, gelişmekte olan ülkemiz için olumlu bir yıl olacağım düşünüyorum.
Ziya Yılmaz/DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı
"Türk ekonomisi için bir başarı hikayesi yazıldı"
YILIN ilk yarısı sektör açısından isteneni veremedi. Bunun en önemli nedenlerinden biri yılın özellikle ilk yarısında gözlemlediğimiz faizdeki yüksek seviyelerdi. Fakat DAP Yapı gibi güçlü sermaye yapısına sahip firmalar, bu süreci senetli ve faizsiz satış kampanyaları yaparak finanse ettik. Ekonomik aktivitedeki göreceli hızlanma, enflasyondaki gerileme ve faizdeki yeni indirim süreçleri, 2020'de gayrimenkul sektöründe ciddi bir hareketliliğin olacağını gösteriyor. Önümüzdeki aylarda İstanbul'daki Validebağ ve Teras Kule projelerimizin teslimlerini gerçekleştiriyoruz. Ayrıca İstanbul'a dünya çapında iki yeni eser kazandırmak için da hazırlıklarımızı tamamlamak üzereyiz. Bu kapsamda Nişantaşı ve Çekmeköy projelerimize başlamak için gün sayıyoruz. Dünya geneline bakacak olursak, 2019 yılı küresel olarak artan büyüme endişeleri ve buna karşı alınmaya çalışılan tedbirlerle geçen bir yıl oldu. Bu yılın tüm koşullarına rağmen özellikle yabancıya satışta, Türk ekonomisi için bir başarı hikâyesi yazıldığına inanıyoruz.
Z.Altan Elmas/KONUTDER ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
“Kayıplar telafi ediliyor"
TÜRKİYE genelinde Kasım ayında 138 bin 372 adet konut satıldı. Son üç ayda ortalama 143 bin konut satılarak yüksek satış rakamları elde ediliyor. Bir önceki Ekim ayına göre yüzde 3 oranında düşüş görülse de geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 55’e yakın bir artış yakaladık. 1 Ağustos itibariyle kamu bankaları konut kredisi faiz oranlarını 15 yıl vadeye kadar yüzde 0.99'a indirdi. Bir süredir ertelenen konut talebi canlanmış ve vatandaşlarımız yeniden konut alımına geçti. İlk yarıda yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi etmeyi hedefliyorduk ve bu yöndeki çalışmalarımız meyvesini verdi. Sektörümüz adına bu moral verici rakamların devam etmesini ve 2019'u geçtiğimiz yıla yakın bir satış hacmiyle kapamayı ümit ediyoruz. Toplam satışların içinde birinci el konut satışının artması, inşaat sektörümüzün, sanayimizin, hizmet sektörümüzün ve dolayısıyla ülke ekonomimizin büyümesi anlamına geliyor. Böylece son dönemde düşen istihdam da yerine konacaktır. Ayrıca yılsonunda bitecek olan harç ve KDV indirimi teşviklerinin de uzatılması veya kalıcı hale getirilmesini devletimizden talep ediyoruz.
Prof Dr. Feyzullah Yetgin/GYODER Başkanı
"Konut talebi artacak"
TÜRKİYE'DE konut arzı ile talebi yavaş yavaş dengelenmeye başladı. 2019 yılı sonunda konut satışı 1 milyon adedi geçecektir. Türkiye'deki müteahhit sayısının 400 binin üzerine çıkması, yeterliliği olmayan kişilerin inşaat sektörüne girmesi, hem vatandaşı hem de inşaat sektörünü olumsuz etkiliyordu.
Bu yıl sektörün gelişimi için hayata geçirilen Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik ile önemli bir adım atıldı. Stoklar da yavaş yavaş eriyor. Bugün yurtiçi gayrimenkul piyasasının talep yönü konjonktürel olarak düşük olsa dahi, önümüzdeki 2020 yılında sektörün tekrar canlılık kazanacağı aşikâr. Gayrimenkul sektörünün çatı örgütü olarak, özellikle ağırlık verdiğimiz konular arasında sektörün şeffaflaşması, kurumsallaşması, etik kodların belirlenmesi, gayrimenkul finansmanında çeşitlilik ve Anadolu'ya açılma faaliyetleri bulunuyor. Gelecek nesiller için daha sağlıklı, verimli, çevre dostu projelerin ve akıllı şehirlerin hayata geçirilmesi 2033 hedeflerimiz arasında yer alıyor.
Erden Timur/Nef Yönetim Kurulu Başkanı
"2019'u 1 milyar TL ciro ile tamamladık"
2018'de 1 milyon 375 bin konut satılmışken, bu sene 1 milyon 250 bin rakamı yakalanacak gibi. Bu anlamda 2020'nin sektör açısından, 2019'dan daha iyi geçeceğini düşünüyorum. 2019'u 1 milyar TL konut satış cirosu ile tamamlayacağız. 2019 başında Nef 22 Ataköy, Nef 39 Seyrantepe ve Nef 25 Şişli projelerindeki konut ve mağazaları sahiplerine teslim ettik. İş GYO ile birlikte geliştirdiğimiz İnistanbulTopkapı projesinin Hayat etabında teslimler devam ederken, 2 bininci konut sahibine geçtiğimiz günlerde teslim edildi. Nef Yalıkavak'ta villalardan oluşan etabın teslimlerine başladık. Önümüzdeki aylarda Nef Sancaktepe'de teslimlere başlayacağız. Nef Çekmeköy'de ise ilk etabın teslimlerine Nisan 2020'de başlayacağız. Nef Global markasıyla Londra'da iki projeye başlamıştık. 2020'de de Nef Global altında yatırımlara devam edeceğiz. New York ve Almati'de (Kazakistan] iki yeni projemiz 2020'nin ilk çeyreğinde satışa çıkacak. İstanbul'da ise Çekmeköy ve Beykoz'da yeni projeler için çalışmalarımız devam ediyor. Beklemeye alınan yeni projelerin lansman yapacağı bir yıla giriyoruz.
Özcan Tahincioğlu/Tahincioğlu Yönetim Kurulu Başkanı
"Planlama aşamasında olan birçok projemiz var"
2019'da hayata geçirdiğimiz projelerimizden biri 843 konutluk Nidapark Kayaşehir projemiz oldu. Ayrıca Bağdat Caddesi aksı üzerinde yer alan 12 adet kentsel dönüşüm projemizi de bu yıl içerisinde tamamladık.
Şu an satışta olan Nidapark Ayyıldız, Nidapark Küçükyalı ve Nidapark İstinye projelerimizin inşaatı ve satışları devam ediyor. 2020 hedefimiz sektördeki liderliğimizi devam ettirmek, satışlarımızı tamamlayıp teslimlerimizi gerçekleştirmek olacak. Kartal, Kozyatağı, Beykoz, Beylerbeyi, Ataşehir, Bahçelievler, Zeytinburnu ve Çengelköy gibi birçok bölgede planlama aşamasında olan projelerimiz mevcut. 2020'de 2017'nin rekor rakamlarını yakalayacağımızı ümit ediyoruz. İstanbul dışı projelerimiz de gündeme gelebilir. Ekonomide güven ve istikrar ortamının tesis edilmesiyle beraber 2020-2022 için belirlenen yüzde 5’lik büyüme hedefine doğru ivme sağlanacağına inanıyoruz. 2020'de enflasyonun yüzde 9-10 bandında olacağını, büyümenin yüzde 3 civarında olacağını, kur artışının da enflasyonun biraz altında kalacağını düşünüyoruz.
Erhan Boysanoğlu/Mesa Yönetim Kurulu Başkanı
"Yurtdışında ihalelere katılacağız"
2019'un ilk aylarından itibaren sektörümüz ekonomideki normalleşme ve faizlerdeki indirimlerin etkisiyle hareketlendi. 2019’un son çeyrek kapanışındaki verilerin önceki aylara göre artış göstereceğini düşünüyoruz. Ekonomik gelişmeler olumlu yönde ivme kazanacak noktaya geldi. Konut fiyatları ve alım koşulları değerlendirildiğinde ev almanın tam zamanı diyebiliriz. Konut stokları konusunda doğru ve uygun destekle yeni adımlar atılırsa 2020'nin ortasından itibaren sektör canlılığına dönecektir. Önümüzdeki yıllarda yurtdışı konut geliştirme işlerine ağırlık vereceğiz. Farklı semtlerde az sayıda konutlu projeler yapacağız. Bir diğer hedefimiz ise kalite ve rekabetçiliğimizi kullanarak bina müteahhitliğimizi yurtdışında ihalelere katılarak geliştirmek. Önümüzdeki yılın çok daha iyi geçeceğine inanıyorum. Son çeyrekteki rakamlar da bunu doğruluyor. Rakamlardan yola çıkarak bir projeksiyon yaptığımızda tahmini 2020 enflasyon rakamının yaklaşık yüzde 9, büyümenin yüzde 3, doların 6.5 TL, Euro'nun 7.5 TL bandında olacağını öngörüyorum.
Nurettin Eroğlu/Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı
"2019 bizim için gayet olumlu geçti"
EROĞLU Gayrimenkul bünyesinde geçtiğimiz 10 yılda konut, AVM, ofis başta olmak üzere 17 projeye imza attık. Rezidans, ofis, AVM fonksiyonlarını bir arada barındıran, 800 milyon dolar yatırımla hayata geçirdiğimiz Skyland İstanbul'da konut ve ofislerimizin yüzde 80'i satıldı. Bu anlamda 2019 bizim için gayet olumlu geçti. 2020’de öncelikli olarak Skyland İstanbul projemiz bünyesinde, ofislerimizin kiralamalarını tamamlamaya odaklanacağız. Şu anda yeni nesil çalışanların ihtiyaçlarına yanıt veren çok özel bir ofis projesi üzerinde de çalışıyoruz. 2020'de Skyland İstanbul bünyesindeki yeni paylaşımlı ofis projemizin lansmanına ve tasarım merkezimiz HOM Design Center’a odaklanacağız. Piyasadaki canlılık, konut talebinin 2020'de de süreceğini gösteriyor. Türkiye, özellikle konut alanında yabancı yatırımcılar için gözde bir • ülke haline geldi. Özellikle yabancı yatırımcıyı ülkemize çekmek için hayata geçirilecek yeni düzenlemeler, sektöre de büyük güç katacaktır. Piyasada oluşan talebe baktığımızda, alımların önümüzdeki dönemde de devam edeceğini tahmin ediyoruz.
Avni Çelik/Sinpaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı
"Yurtdışı yatırımlarımızdan çok ümitliyiz"
KAMUOYUNDA bilinen yönümüz gayrimenkul geliştirme sektöründeki ağırlığımızdır. Diğer taraftan biz granit seramik sektörünün, yer ve duvar karoları üretimimizle de önemli oyunculardan biriyiz. Yine maden, kimya ve enerji sektörlerinde yatırımlarımız var. Bilinen yüzümüze dönersek, gayrimenkul geliştirme alanımızda 2019 ilk çeyrekte satış hedeflerimizde yüzde 134 oranında başarılı olduk. Büyük etki yabancıya satıştı. İkinci çeyrekte hedeflerimiz yüzde 104, üçüncü çeyrekte yüzde 98 oranlarını yakaladık. 2019’u
hedeflerimizin bir tık üstünde kapatacağımızı düşünüyoruz. Güven endeksi bu seyirde giderse 2020 yılını büyük ölçüde toparlanma, son çeyreğinde de yatırım eğiliminin yeniden canlanarak tamamlanacağını düşünüyoruz. Yurtdışı yatırımlarımızı da 2019'u çok başarılı sonuçlarla kapatmayı planlıyoruz. Öte yandan yılsonunda doları 5.7905, euro 6.4083, TÜFE'yi 10.56 bekliyoruz. Sektörümüz, sanayimiz, ülkemiz için hamasetten uzak, yere basan, reel göstergeleri olan iyi bir 2020 yılı umuyorum.
Süleyman Çetinsaya/Artaş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı
"Faizlerin düşmesi konut piyasasını hareketlendirdi"
EKONOMİ alanında ülkemizin son 10 yılına bakıldığında büyük bir yol kat edildiğini, önemli atılımlar ve büyüme oranları kaydedildiğini görüyoruz. Temsilcisi olduğumuz inşaat sektörü de yıllardır ülkenin lokomotif sektörü olarak büyümesini istikrarlı bir şekilde sürdürüyor. Bu süreçte devletimizin devasa yatırımları hayata geçti. Özel sektör de nitelikli projelere imza attı. Bu bağlamda sektör, ülke ekonomisine büyük katkı sağladı. Son dönemde yüksek faiz oranlarının indirilmesi ve bankaların konut kredi faiz oranlarını yüzde1l'in altına çekmesi konut piyasasını hareketlendirdi. Son çeyrekle toparlanma sürecine giren inşaat ve gayrimenkul sektörünün 2019 yılını 1 milyonun üzerinde konut satışı ile ekonomimize katkı sağlayarak tamamlayacağı aşikârdır. Bu olumlu tablonun 2020 yılı içinde iyi bir başlangıç olacağını söyleyebiliriz. 2020 yılının gerek ekonomimiz, gerekse inşaat sektörü açısından geride bıraktığımız yıla kıyasla aktif geçeceğine inanıyorum. Bu hareketlilik konut satışlarına da yansıyacaktır.
H. İnanç Kabadayı/Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
"Yatırımlarımızı çeşitlendireceğiz”
GAYRİMENKUL sektörü yılın ilk yarısındaki yüksek faiz oranlarına rağmen konut satışında bu seneyi yaklaşık 1 milyon 250 bin gibi rakamlarla kapatacak. 2020 gayrimenkul sektörü için olumlu bir yıl olacak. İnşaat sektörünün gayrimenkul geliştirme tarafında 2020'de yüzde 4-5 arasında bir büyüme yakalayacağını öngörüyoruz. Bu yıl yaklaşık 2.5 milyar TL'lik yatırım zincirimizin halkalarından Kağıthane'de Kordon İstanbul, Tarihi Yarımada'da Cer İstanbul ve Çekmeköy'de Çamlı Yaka Konakları'nın inşası ve satışlarına devam ettik. 2020'de Kağıthane ve Maslak'taki iki projemizin teslimini gerçekleştirip, yılın ikinci yarısında Hasköy'de 110 milyon TL yatırımla otel, konut ve ticari ünitelerin yer alacağı bir karma proje geliştireceğiz. Çekmeköy’de 100 milyon TL » yatırım değerinde yeni bir proje daha planlıyoruz. Yatırımlarımızı çeşitlendirmek için şehir otelleri, kültür ve sağlık turizmi alanlarında yatırımlar hedefliyoruz. 2020'de enflasyonun yüzde 8-9 aralığında, ekonomik büyümenin de 3.5-4 aralığında olacağını tahmin ediyoruz. Öngörümüz dolar/TL'nin 6.00-6.5, euro/TL'nin ise 6.60-7.00 aralığında olacağını yönünde.
Mehmet Okay/Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
"Yurtdışındaki hedeflerimizi yüzde 10 artıracağız”
ULUSLARARASI en çok iş yapan 100 müteahhitten biriyiz. Yurtiçindeki faaliyetlerimiz hem taahhüt, hem de proje geliştirme şeklinde devam ediyor. "Bodrum'da bir cennet liman’’ sloganıyla Nisan ayında lansmanını gerçekleştirdiğimiz Anthaven’da çalışmalarımız devam ediyor. Değişen yaşam biçimlerine ve taleplere yanıt verebilmek, her yaşta sağlıklı, aktif, üretken ve dolu dolu bir yaşam alanı sunabilmek için hayata geçirdiğimiz Antvvell İyi Yaşam Evleri, 20 bin metrekare alan üzerinde konumlanıyor. Galataport projesinde taahhüt şeklinde çalışıyoruz. Bu işlerimizin toplam tutarı 750 milyon TL. 1990'lı yılların başından bu yana yurtdışında başta Rusya ve Türki şu an Rusya, İngiltere ve Amerika'da devam eden işlerimizle birlikte yurtdışında toplam tutarı 1 milyar doları aşan yıllık ciroya ulaşarak 30 projeye imzamızı attık. 2020'de yurtiçi ve dışındaki projelerimizi taahhüt ettiğimiz sürede teslim etmek için çalışmalarımızı ara vermeden sürdürmeye devam edeceğiz. Yurtdışındaki hedeflerimizi ise yüzde 10 artıracağız. Körfez bölgesinde de iş geliştirme çalışmalarımız devam ediyor.
Abdülkadir Akkuş/Akkuş Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı
"2020'de ekonomimizin yeniden yükselişe geçecek”
FAİZ indiriminin etkisiyle kredili satışlarda yaşanan artış, yüzde 500 seviyesini de aştı. 2020'de sektörümüzde yeni projelerin ve giderek artışa geçen satış rakamlarının konuşulacağını söylemek mümkün. 2019'un son döneminde satışlarda yaşanan hareketlilik bizim de yatırım planlarımızı hızlandırmamızı sağladı. Yatırım planlarımızı bir miktar öne çektik. Önümüzdeki iki yılda 500'ü aşkın konuta imza atmayı planlıyoruz. 2017'de Lübnanlı El Khatip Grup ile yüzde 50 ortaklıkla kurduğumuz B0SS4 Gayrimenkul İnşaat ile 100 konutu yatırımcılarla buluşturduk. Önümüzdeki iki yılda, 250 milyon TL yatırımla, 500'ü aşkın konut tamamlayarak Alya markalı projelerimize yenilerini eklemeyi planlıyoruz.
Bu süre içinde beş yeni projeyi sektöre kazandıracağız. 2020 ve sonrasında hayata geçireceğimiz projeler 2023 hedeflerimizin altyapısını oluşturacak. Merkez Bankası’nın başlattığı faiz indirimleri ile ekonomimiz bu yılın ikinci yarısıyla birlikte toparlanma dönemine girdi. Yılın son çeyreğinde toparlanmanın daha da güçleneceği öngörüsüyle, 2020’de ekonomimizin yeniden yükselişe geçeceğine inanıyoruz
Dağlarca Çağlar/Çağdaş Holding İcra Kurulu Üyesi
"100 milyon Euro yatırım yapıyoruz"
2020 ve ötesinde yatırımlarımıza hız kesmeden devam edeceğiz. 100 milyon Euro yatırım bedeliyle en önemli projelerimizin başında gelen ve Bodrum merkezde yer alan ikinci Svvissotel'imizi 2020’de bitirmeyi; 2021 yazında da tam teşekküllü olarak hizmete açmayı hedefliyoruz. Bodrum'da devam eden gayrimenkul projelerimizi de bu süreçte tamamlayıp ev sahiplerimize teslim edeceğiz. Çağdaş Holding olarak son dönemde ağırlık verdiğimiz diğer bir konu da teknoloji perakendesi. Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi’nde yapacağımız yeni organik ve inorganik büyüme hamleleriyle bu iş kolumuzu daha da güçlendirme •konusunda istekliyiz. Tüm bunların yanı sıra önümüzdeki 3-4 yıl Çağdaş Holding'in yurtdışına açılması için de önemli bir süreç olacak. Özellikle Avrupa ve ABD'de eski, atıl durumda olan yapı ve turizm tesisleriyle ilgileniyoruz. Bunları satın alıp ardından bu yapıları, bulundukları bölgelere uygun bir restorasyonla ekonomiye kazandırmak istiyoruz. Bu kapsamda hedefimiz Çağdaş Holding'i gelecek beş yıl içinde 'Bodrum merkezli bir global şirket' haline getirmek.
Hilmi Uytun/Hafele Türkiye ve Bölgesi İcra Kurulu Başkanı
"Türk üreticilerin arkasındayız"
BİR tarafta seri üretim yapan, bir tarafta da butik üretim yapan mobilya üreticilerinin ana tedarikçisiyiz. Seri üretim yapan üreticiler tarafında Türkiye dünya ticaret savaşlarında bir avantaj yakaladı. Türkler 2019'da ABD ve İngiltere'ye ihracat hacimlerini artırmaya devam etti. Küresel bir marka olarak, lojistik gücümüz ve dünya çapında kalite sertifikalarına sahip ürünlerimizle, Türk üreticilerin arkasındayız. Mobilyaların ve konutların ana satış sebeplerinden biri olmaya 2020’de de devam edeceğiz. Sunduğumuz hizmet paketlerinde ve kendi iş yapış şekillerimizde daha kullanıcı dostu ve verimli olmak için bazı dijital dönüşüm projelerine yatırım yapmayı hedefliyoruz. Mekan tasarım koleksiyonlarımızdan ilham almak, yapılan tasarımı kolayca teklife ve siparişe < dönüştürmek isteyen tasarımcı ya da üretici iş ortaklarımıza kolaylık olması için bir mekan tasarım programı ile ürünlerimizin entegrasyon çalışmalarına başladık. Bu sayede birkaç saat içerisinde tüm konutun tasarımı, teklifi ve siparişi hazırlanabilecek. Bu projeyi 2020 ilk çeyreğinde hizmete alacağız.
Mert Kutlu/Lens Yapı Yönetim Kurulu Üyesi
“Lens İstanbul'u tamamladık"
YIL bizim için heyecan vericiydi. Kurtköy'ün en büyük markalı konut projesi Lens İstanbul'u tamamladık. Projenin bir ayağını oluşturan 85 ticari alandan oluşan Lens Yaşam Merkezi de ziyaretçilerini ağırlamaya başladı. Burası 2020'nin ilk çeyreğinde bine yakın kişiyi istihdam edecek diye tahmin ediyoruz. 2020'de Kurtköy bölgesinin gelişen potansiyeline paralel olarak Lens İstanbul'un ikinci etabına başlamayı öngörüyoruz. 2016'da bölgede yaptığımız 75 milyon dolarlık arsa yatırımı üzerine konut, otel, ticari ünitelerden oluşan, Türkiye’nin en değerli karma projelerinden birini hayata geçireceğiz. İnşaat süresi boyunca 500'e yakın istihdam yaratıp, yaklaşık 1.5 milyar TL ciro hedefimiz var. Devam eden Ataşehir ve Maltepe projelerinde tamamlanmaya yönelik inşaat çalışmaları devam ediyor. Önümüzdeki birkaç sene üretim hızının yavaşlayacağını, piyasa şartlarının biraz oturmasıyla üretimin 2022’den sonra tekrar hızlanacağını söyleyebiliriz. 2020'de bu toparlanmanın daha hızlı olacağını düşünüyoruz. Dolarda da 6.20, Euro’da ise 7.10 seviyelerini bekliyoruz.
Şua İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Nimetullah Kaya
"İnşaat sektörü 2020'de hareketlenecek"
EKONOMİNİN lokomotif sektörlerinden inşaat ekonomik dalgalanmalardan etkilendi ancak 2020’de sektörde hareket bekleniyor. Türkiye gibi genç nüfusa sahip, evlenip çocuk sahibi olma ve dolayısıyla yeni ya da daha geniş bir eve ihtiyaç duyulma oranı yüksek, aktif deprem kuşağında yer aldığı için deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmiş yeni konutlara taşınma ihtiyacı bulunan bir ülkede konuta olan talebin bitmesi mümkün değil. Özellikle prim potansiyeli yüksek bölgelerden gayrimenkul alımı değerli ve sürdürülebilir bir yatırım aracı olduğu için yerli ve yabancı yatırımcıların konuta olan ilgisinin 2020'de artış göstereceğini düşünüyoruz.
Konut kredisi faiz oranlarının düşürülmesiyle bekle gör yaklaşımındaki tüketici ve yatırımcılar harekete geçti. Bu hareketliliğin 2020’de de devam edeceğini öngörüyoruz. Konut alimim kolaylaştırmak için kamu bankaları tarafından başlatılan kampanyalar faydalı oldu. 0.89 faiz oranı, 120 aydan 180 aya kadar vade seçeneği ve kişiye özel ödeme planı sunan, Fikirtepe'de konumlanan projemiz Elite Concept ile sürece destek verdik.
Hayat Park Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Medet Anlı
"Enflasyon ve kurlar normal seyreder"
2018 ve 2019'da ticari kararlar aldık. 2020 yılındaki ana hedefimiz Hayat Park 3 Paradise isimli AVM projemiz. Aynı zamanda sosyal farkındalık projesi olarak ve ülkemizin de aslında geleceğini gördüğümüz "Hedef Bir Milyon Zeytin Ağacı" projemiz bulunmakta. Zeytin bizim petrolümüz, doğalgazımız ve geleceğimiz. Hem farkındalık, hem de ticari olarak devam eden projemizin ilk hasatlarını aldık. Yeşile dokunmadan inşa etmeye başladığımız Bodrum villalarımız da yine 2020 yılında kullanıma hazır hale gelecek. Emlak sektörünün faaliyetlerindeki başarıyı, ülkemizin ticari ekonomik başarılarına eş değer görüyorum. Bu anlamda ülke olarak daha güçlü, millet olarak daha refahlı bir dönemin bizi beklediğini öngörüyorum. Alım gücü ve iş gücünün eşit olduğu, üreten ve ürettiğini tüketen bir Türkiye'de enflasyon ve döviz kurları normal seyreder. Ticari olarak bu konuda ki şahsi görüşüm, ürettiğimiz sürece, yerli ve milli olduğumuz sürece, dalgalı gibi gözükse de ekonomimiz gücü ile her zaman kendini toplayacak ve daha güçlü yoluna devam edecektir.
Silverline Ankastre Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Laçin
"İlk 300 firmadan biri olmayı hedefliyoruz”
2019 çok durağan başladı ve zor geçti. 2019'da yatırımlarımızda hız kesmedik ve fırın üretim hattını hizmete soktuk. 2020 için minimum yüzde 25 büyüme hedefimiz var. İhracatımızı döviz bazında yüzde 25 artırmayı planlıyoruz. Süreç yatırım iklimi için doğru görünmemesine rağmen, yılın ikinci yarısında zorunlu yatırımlarımızı yapmayı planlıyoruz. Bunlar daha çok teknolojiye dayalı, laboratuvar ve teknoloji ile ilgili yatırımlar olacak. Bizim için en değerli yatırımlar Ar-Ge merkezine yönelik olanlar. Türkiye'de Ar-Ge yatırımı yapan ilk 250 şirket arasındayız. Hedef pazarlardaki konumumuzu güçlendirmek için katma değeri yüksek, yenilikçi ürünler üretiyoruz. 2023 için en büyük hedeflerimizden birisi her zaman söylediğimiz 100 milyon dolar ihracat hedefi. Bunun diğer ifadelerinden birisi Türkiye'nin ilk 300 firmasından biri olmak. Hedefimiz üç yıl içerisinde 100 Silverline mağazasına ulaşmak. Dolar ve Euro kurlarının sırasıyla ortalama 6.3 ve 7 TL olarak gerçekleşmesini ön görüyoruz. TÜFE'de yüzde 13-14 arası bir tahminimiz var. Büyümeyi yüzde 2.5 civarı öngörüyoruz.
Temmer Mermer Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya
“Yeni ocak yatırımlarımız olacak”
TÜRKİYE'NİN madencilik alanında büyük bir potansiyeli bulunuyor. Maden ve doğaltaş sektörünün 2019 ihracat rakamlarına baktığımızda sektörün önde gelen pazarı olan Çin'de yaşanan daralma nedeniyle 2019'u düşüşle kapatacağız. Çin ile ABD arasındaki ticaret savaşı nedeniyle Çin hükümeti inşaat sektörüne yönelik kredilerini daralttı ve daralan kredi hacminden ötürü kredi maliyetlerinde artışlar yaşandı. Bu nedenle madende yılı yüzde beş civarında bir düşüşle 4.3 milyar dolarla kapatacağımızı düşünüyorum. Doğaltaş tarafına baktığımızda ise yüzde dört düşüşle 1.9 milyar dolarla yılı tamamlarız. 2023 planlarımız içinde en önemli yeri yeni ocak yatırımları almakta. Dünyada talep gören trendleri takip ederek ocak portföyümüze yeni ilavelerde bulunacağız. Satış organizasyonu tarafında, Amerika'daki mağaza yapılanmamızı artırarak hedeflediğimiz mağazalarımızın açılışlarını 2023 yılına kadar tamamlamak istiyoruz. Bununla beraber öncelikli Pazar olarak tespit ettiğimiz Güney Amerika ve Okyanusya bölgeleri içinde "Pazara Giriş Stratejimizi" hayata geçireceğiz.
A&S Investment Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Akkuş
"Gündemimiz büyüme ve yatırım"
2020 yılının 2019'dan daha iyi olacağını düşünüyorum. Enflasyonun düşmesini ve faizlerin normale dönmesini bekliyorum. 2020 yılında Türkiye ekonomisinin büyüme oranı için holding olarak beklentimiz yüzde 4.5 ile yüzde 5 civarında. Yüzde 5’lik büyüme pek mümkün görünmese de yüzde 4.5 üzeri olacağını öngörüyoruz. 2023 yılına dönük yatırım planlarımız büyümek ve ihracatı artırmak olacak. Eğitim ve turizm alanında 2023 yılına dönük yatırım planlarımız, büyüme ve yatırım gerçekleştirme hedeflerimiz mevcut. Büyüme oranının yüzde 4.5 civarında olacağını tahmin ediyorum. Enflasyonda da tek haneye düşeceğimizi öngörüyorum. Faizlerde normalleşme sürecinin bir parçası olarak düşüş olacaktır. Dolar kuru ve Euro konusunda net bir şey söylemek mümkün değil ancak ABD seçimlerini seçimi ve bölgemizdeki durumları işin içine katarsak dolar ve Euro'da yüzde 12 ila 18 arasında kur artışı bekliyoruz.
Esas Gayrimenkul Ortağı Kazım Köseoğlu
“Fark yaratmak asıl hedefimiz"
GÜÇLÜ marka değerimiz, kendimize özgü yatırım anlayışımız ve bine yakın kiracımızla yurtiçinde ve yurtdışındaki gayrimenkul fırsatlarını yakından takip ediyoruz. Bugüne kadar Türkiye genelinde yedi AVM, üç ofis binası ve bir konut projesini hayata geçirdik. Yurtdışında ise sekiz ülkede toplam 47 projeyle alışveriş merkezi, otel ve ofis binalarına yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Türkiye'de olduğu gibi yurtdışında da potansiyel taşıyan bölgeleri çekim noktası haline getirmek ve bulunduğumuz lokasyonlarda fark yaratmak için çalışıyoruz. Sektörde şu an açık pozisyon söz konusu. Sektör TL bazında gelir elde ederken, borçlanması euro üzerinden oluyor. Eğer iç kredi ile yapıldıysa yüzde 26 oranında kira kaybı söz konusu. Sektörün 15 milyar dolar açığı bulunuyor. Gelişen teknoloji, ticari ağın çeşitliliği, özellikle son yıllarda Türk perakende sektörünün farklı ihtiyaçlara çözüm üretme becerisini geliştirdi. Ülkemizde AVM'ler tüketiciler için bir ihtiyaç. Bu yüzden hızla büyüyor. Biz de Esas Gayrimenkul olarak büyüyen pazarda yatırımlarımızla öne çıkıyoruz.
Blueground Kurucu Ortağı Kurtuluş Cumhur
“Türkiye ekonomisine güvenimiz tam"
TEKNOLOJİ odaklı bir gayrimenkul şirketi olarak tanımladığımız Blueground, dünyanın altı farklı ülkesinde, 12 farklı şehirde kurumsal şirketlere ve bireysel kullanıcılara eşyalı daire kiralama hizmeti sunuyor. Daireyle ilgili her türlü ihtiyaçlarını ve sorunlarını tek bir mobil uygulama üzerinden çözebildikleri bir sistemle misafirlerimize konforlu bir konaklama deneyimi sunuyoruz. Son üç yılda her yıl cirosunu ortalama yüzde 200 artıran bir şirket olarak, gelecek için oldukça iddialı hedefler koyduk. İstanbul özelinde, bugün 450'nin üzerinde olan daire sayımızı 2020 yılı sonunda bine ulaştıracağız. 3 binin üzerinde daireyi yöneten Blueground'un 2023'te ise 50 şehirde 50 bin daireye ulaşmasını hedefliyoruz. Özellikle İstanbul için koyduğumuz hedeflerde başarıya ulaşmamız tabii Türkiye ekonomisinin gidişatıyla doğrudan orantılı.
Son dönemde gerek ülkemizde gerekse yakın coğrafyalarımızda yaşanan toparlanma sürecinin 2020'de de güç kazanmasını bekliyoruz. İstanbul için koyduğumuz hedefler de aslında Türkiye ekonomisine duyduğumuz güvenin en somut göstergesi.
Altın .Emlak Firma Sahibi Mustafa Hakan Özelmacıklı
“Farklı modeller geliştireceğiz"
2020 yılı gayrimenkul sektöründe birçok gelişmeyi beraberinde getirecek. Özellikle emlak işletmeleri için yetki belgesi, emlak danışmanları için mesleki yeterlilik belgesi ve portföylerin pazarlanmasında yetkilendirme sözleşmesi zorunlulukları aracılar tarafından ciddi bir kabuk değişimi yaratacak.
Bizler yerli bir emlak firması olarak bu gelişmeleri yakından takip ediyor olacağız. Özellikle yurtdışı temsilcilikleri ile büyüme konusundaki hedeflerimiz söz konusu. Ayrıca yerel dinamikleri dikkate alarak emlak işletmeleri için farklı modeller geliştirmeyi arzu ediyoruz. Yine sektörde yabancılara satışın artış göstereceğini ve ikinci el gayrimenkul piyasasının daha hareketli olacağını değerlendiriyoruz. Bu noktada ek hazırlıklarımız ve anlaşmalarımız söz konusu olacak. Temsilcilerimizin özellikle sistem aracılığı ile daha çok kazanç sağlayabilmeleri, danışmanlarına daha çok prim verebilmeleri, sabit prim sistemleri yerine performansa dayalı modeller geliştirmeleri üzerine çalışmalar yapacağız.
AYİDER Başkan Yardımcısı Ahmet Erkutoğlu
“Lüks konut üretiminde düşüş bekliyoruz"
2019 her sektörde olduğu gibi inşaat sektörü açısından da zorlu bir yıl oldu. Bu zorlu yılı Türkiye'nin lokomotif sektörü inşaat daha çok hissetti. 2019'un en önemli gündem başlıkları tabii ki dolar kurundaki artış oldu. Sektör bu yılı 1 milyon konut satışıyla kapatacaktır. 2020 için de biz konut satışlarının yine 1 milyon bandında seyredeceğini tahmin ediyoruz. 2020'de daha az konut üretilecek ve maliyetlerde yukarıya çıktığı için konut satış rakamlarına artık bu yükseliş yansıyacaktır. Yine lüks konut üretiminde bir düşüş bekliyoruz. Çünkü konut stoğunu en fazla lüks konutlarda gördük. İnşaat şirketleri daha çok 500-750 bin bandında konut üretmeye çalışacaktır. İstanbul’da kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlanacağını öngörüyoruz. Yabancıya konut satışının yine 2020'de de gündem maddesi olarak karşımızda duracağını ve yabancılara yönelik konutlara ağırlık vereceğini düşünüyoruz. Tüm sektörler açısından 2019 oldukça zorlu geçti. Ancak öngörümüz şudur ki 2020'de büyümede yukarıya doğru bir ivme izleyeceğizdir. Doların ise 6 bandını, Euro'nun ise 7 bandını geçeceğini düşünüyoruz.