Şahabettin Öztürk: Van'ın yüzde 90'ı ruhsatsız!

Öztürk, ilk depremin ardından Van, Erciş ve köyler dahil olmak üzere 28 bin 275 binada hasar meydana geldiğini belirterek, Van depreminin ezber bozduğuna dikkat çekti.

Gazetemizi ziyaret ederek değerlendirme yapan Öztürk, Van depreminin bugüne dek olan depremlerden farklı bir yönü olduğunu söyledi. Oztürk "7.2 büyüklüğündeki bir depremin ivmesini jeofizikçiler çok önemsiyor. Tahrip hususu olarak 0.25 ile 1 arasında bir parametre ortaya çıkarıyorlar. Bu yıkıcılık açısından son derece önemli bir katsayı" dedi. Oztürk, "Bıraktığı tahribata baktığımızda gerçekten bizim hayal bile edemediğimiz iyimser anlamda bir tablo ile karşı karşıyayız. Yapı yıkımına baktığımızda Van'da 5 yapı, Erciş'te 86 deniliyor. Bu büyüklükteki bir depremin ortaya koyduğu yıkıcı etkisi gerçekten diğer depremlerle karşılaştırdığımızda çok ciddi bir bilimsel ezberi bozan bir deprem olduğunu görüyoruz" diye konuştu. Deprem olduktan iki gün sonrasında 4 ile 5 büyüklüğünde 115 dep-rem, 5 ile 6 büyüklüğünde 7 artçı sarsıntının yaşandığını anımsatan Oztürk, "Marmara depreminden sonra bile bu kadar artçı olmadı. Şu ana dek 2500 artçı deprem meydana gelmemişti" değerlendirmesini yaptı.
"Depremden 10 dakika önce 'Van'da 7.2 büyüklüğünde bir deprem olacak. Sonuç ne olur' diye bana sorsaydmız en iyimser tabloyla en az 50 bin insanın ölümü ve şehrin de yüzde 70'inin yerle bir olacağını çok söylerdim" diyen Oztürk, depremin gündüz olmasının ölüm sayısını azalttığını söyledi.

ZEMİN SANILDIĞI GİBİ SAĞLAM DEĞİL

Sarıyer Belediyesi, ilçenin olası bir depremde karşı karşıya kalacağı tehlikeyi ve riski belirlemek için çalışma başlattı. Yansı kaçak gecekondulardan oluşan ve heyelan riski altında olan ilçenin jeoloji haritası akademisyenlerin arşivinden yola çıkılarak elde edildi. Çünkü İstanbul Büyükşehir Selediyesi'nin ilçe için hazırladığı bir jeoloji haritası yok. İTÜ'lü öğretim üyeleri Prof. Dr. Naci Görür ve Prof. Özkan İşler'in gönüllü olarak destek verdiği çalışmalar kapsamında ilçedeki bina stoku hızla elden geçirilerek risk analizi ortaya konulacak.

Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, kaçak yapı ve zemin sorununa dikkat çekti. Genç, Sarıyer'de dere yataklarında yoğunlaşan yapılaşmaları büyük ölçüde kaldırdıklarını anlatarak "Kilyos ve Zekeriyaköy'de dere yatakları yapılaşma tehditi altında. Bahçeköy'den gelen Çayırbaşı'nın içinden geçen dere yatağında gecekondular yoğunlukta. Biraz kontrol altına aldık ama orada dönüşüme ihtiyaç var" dedi.

TSUNAMİ TEHLİKESİ

Genç, Sarıyer'de 17 Ağustos 1999 depreminde fay hattına çok uzak olduklan için hasar oluşmadığını ancak İstanbul merkezli bir depremde zemin sorunlan nedeniyle risk altında olduklannı söyledi. Sanyer'in zeminin çok farklı toprak tabakalarından oluştuğunu bu nedenle kayma riskinin çok yüksek olduğunu vurgulayan Genç, sahil şeridinde de tsunami oluşabileceğini tahmin ettiklerini belirtti. 1999 depreminden sonra Sarıyer'in "zemini sağlam" denilerek reklamının yapıldığını anımsatan Genç, "İstanbul bu tarafa akmaya başladı. Ama zemin sanıldığı gibi sağlam değil" diye konuştu. Genç, Sanyer'de olası depremde binalan etkilenme biçimlerine göre sınıflandırmayı sağlayacak bir zemin etüdü çalışması olmadığını vurgulayarak zemini tanıdıktan sonra binalan inceleyip envanter çıkarabileceğini dile getirdi.

Genç, Sarıyer'in neredeyse yansının ruhsatsız gecekondulardan oluştuğunu bunların dışında ilçede "ruhsatsız siteler" de bulunduğunu söyledi. Genç "Mücavir alan" olarak geçen Zekeriyaköy ve Hisarüstü'nden Havantepe'ye kadar bütün tepelerde gecekondular bulunduğunu anlattı. Genç, Almanya'nın Aachen kenti ile kardeş belediye olacaklarını ve bu kentin teknik üniversitesitesi ile İTÜ birlikteliğinde geniş çaplı bir çalışma yürütmeyi planladıklarını da söyledi.

Cumhuriyet