şžarık Tara: ENKA'da işe giren gençler orada yaşlanır!

Kendisini her zaman 'Ben çok şanslı bir adamım' diye tanımlayan şžarık Tara, Türk iş dünyasında özellikle inşaat denildi mi akla gelen simge isimlerinden birisi. Tara, 'En Zengin Türkler' sıralamasında ilk 100'lük listede de 2.6 milyar dolarlık servetiyle Hüsnü Özyeğin ve Mehmet Emin Karamehmet'in arkasından üçüncülüğü elinde bulunduruyor. Yine, Forbes'in dünyanın en zengin 1011 kişisinin yer aldığı listede ise 367'nci sırada yer alıyor.

32 ülkede iş yapan ENKA İnşaat'ı genç bir mühendisken kurdu. O zaman 27 yaşındaydı. 56 yaşında iken 27 yaşına gelen oğlu Sinan Tara ya devretti görevi. şžu anda 80li yaşlarım sürüyor. Kendisine, 'İşleri tümüyle bıraktı mı' diye sorarsanız, 'Bıraktım. O günden bu yana hayatımı yaşıyorum' cevabını veriyor. şžank Tara, tam anlamıyla torun-torba sahibi bir büyük dede. 55 yıldır evli olduğu eşi Lale Hanımla 3 çocuk sahibi olmuşlar. Sinan, Leyla ve Zeynep, evlenip çoluk çocuğa karışınca 7 torun gelmiş.

Başbakan ve oğlumu kızdıracak soru sorma

7 torundan ikisinin çocukları olmuş.
Bu haftanın söyleşisini yapmak için şžarık Tara ile buluştuğumda, her zamanki gibi neşeliydi. Bana, 'Başbakanı ve oğlumu kızdıracak sorular sorma' öğüdünde bulunsa da sanırım bu isteğe tam riayet edemedim. Beni bağışlamasını diliyorum. Sadece işadamı kimliğiyle değE, bir 1ıayat filozofu' olarak da şakalan, esprileri ile renkli bir sohbete imza attı. Hatta, sürpriz yaparak torun çocuğu olduğu ünlü şairimiz Yahya Kemal Beyatlı ile ilgili anılarım da bizimle paylaştı.

şžarık Bey, bir işadamı aktif bir yaşamı bırakıp, emekli olunca neler yapar

İnsan beynine kilit vurulamaz. Durmadan çalışır. Hatta, yaş geçtikçe beyin daha iyi çalışıyor.

Yaşlandıkça tecrübe ve birikim artmıyor mu Koltuğu bırakmaktan hiç çekinmedeniz mi

Tecrübeye inanmıyorum. Hatta, fazla tecrübe tehlikeli bir şey. Ben yenilikçiliğe inanırım. 56 yaşında görevi oğluma bıraktığımda şu karara vardım: 27  yaşında iken yani onun yaşında inşaat sektöründe çok yenilikler yaptıysam, o da yapar. Son 10 yılda olan değişiklikler, son 2.000'de olanlardan daha fazla. çok şanslı adamım, Sinan düşündüğümden başarılı oldu.

Zenginlik, ENKA'dan

Sinan Bey, sizden hiç yardım talep etti mi

Yardım talep etmek zordur. Gerektiğinde yardım istedi. Akıllı çocuktur. Dedim ya, şanslı bir adamım.

Siz, Forbes'in listesine göre 'En zengin Türkler' arasında 3'üncü sıradasınız. Nasıl bu kadar zengin oldunuz

Biliyor musunuz, benim bankada tek kuruşum bile yoktur. Bütün param, ENKA İnşaat ile Tara Holding'e aittir. Zenginkgimi şöyle ölçüyorlar; Sıfırdan kurduğumuz ENKA'mn değeri 8.5 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Bunun yüzde 33 u benim. Parasal değeri yaklaşık 3 milyar dolar ediyor. Bunu da benim servetim olarak gösteriyorlar. Enka'nın yüzde 13'ü halka açık, yüzde 7si de Enka Vakfına ait.

Peki, öteki zenginler gibi yalıda mı oturuyorsunuz

Hayır, hiç yalım olmadı. Bebek'teki Ayşe Sultan Korusunda düzgün bir evimiz var, uzun yıllardır orada yaşıyoruz.

İki hayat yaşadım

Siz, Üsküplüsünüz. Göçmenlik, hayatınızda neleri değiştirdi

çocukluğum çok güzel geçti. Üsküp'ün en eski ailelerinden birinin üyesiyim. Geçmişimiz 1392'ye kadar uzanıyor. Babam ise hukuk adamıydı. İkinci Dünya Savaşı yıllarıydı. Beni, 'Buradan fayda yok, İstanbul git. Kardeşlerinle biz de geleceğiz' diyerek zor olmasına rağmen pasaport ayarladı ve Türkiye'ye gönderdi. Henüz 12 yaşındaydım. 1942-43 yıllarıydı. Ondan sonra ikinci hayatıma başladım.

O zor yıllarda hem çalışıp hem okudunuz mu

15 yaşında Beşiktaş'ta bir tekstil fabrikasında çalışmaya başladım. 17.5 lira haftalığım vardı. Sırpça biliyordum. Daha sonra 150 lira aylıkla başka bir yere geçtim Biz Balkanlıların hayatı hep mücadeleyle geçmiştir.

Peki, neden mühendisliği seçtiniz

O yıllarda mühendisler ve doktorlar değerliydi. çünkü sayılan azdı. Annelerin hayali de çocuklarının ya doktor ya da mühendis olmasıydı. 24 yaşımda iken İstanbul'da en yüksek maaşı alan mühendis bendim.

Atatürk olsaydı CHP'nin 6 okunu değiştirirdi

İşadamlığınızın yanında Türkiye'nin yararına olacak çalışmalara da aracdık ettiniz. Size fahri 'dışişleribakanı' denildi. Seçimler yaklaşırken partileri nasd değerlendiriyorsunuz

Siyasete pek girmeyelim. Ancak, CHP'ye de üzülüyorum. Genel mantığa aykırı hareket ediyor. şžayet, Atatürk bugün yaşasaydı, öncelikle CHP'nin 6 okunu
değiştirirdi.

Hangi okları değiştirirdi

Bunun üzerinde çok çalışmak lazım. Yeni fikirler üretmek gerekiyor. Mesela; devletçiyiz demek muhafazakarlığı anlatıyor. Bunlann ardmdan gelen inkılapçıyız, halkçıyız, demokratız ne demek CHP yöneticileri, şayet bir sosyal demokrat parti olmak istiyorsa, buna uygun oldan koymak lazım değil mi

Peki, AK Parti ile ilgili düşünceleriniz nelerdir

İstersen, bu konuya hiç girmeyelim. Herkes her konuda konuşuyor. Polemik yapmayalım.

İşe giren gençler ENKA'da yaşlanır

Sizin firma, dünyanın en prestijli inşaat şirketleri arasında. Bu başarının sırrı nedir

ENKA'da insan planlaması çok iyi yapılır. Dışarıdan zor adam gelir. Tıpkı Japon şirketleri gibi bizde işe başlayanlar, 25-30 yıl sürekli çalışırlar. Dil bilmeleri şarttır.

çalışma sistemleri değişiyor, sizin sistemin faydaları nelerdir

Değişebilir ama biz sistemimizden çok memnunuz, işe aldığımız gençler, ENKA'da büyür ve yaşla-nırlar. Sadece beyaz yakalılar değil, mavi yakalılar için de böyledir. Mesela, 27 yıldır aynı garson çalışır.

Türkiye'nin insan planlama sorunu var. Sizin gençliğinizde kıymetli olan mühendisler şimdi işsiz geziyor, buna ne diyorsunuz

Hiçbir zaman iyi inşaat mühendisleri işsiz kalmazlar. Ama doğru, ülkemizde insan planlaması iyi yapılamıyor.

32 ülkede köprüler yollar rafineriler yaptık

şžarık Bey, Enka bugüne kadar neler yaptı

32 ülkede çok önemli işler yaptık ve yapıyoruz. Cibuti'den Brundi'ye, Sibirya Sahari'den Katmandu'ya kadar birçok ülkede yollar, köprüler, tüneller gibi farklı altyapı işleri, rafineriler, oteller, havaalanları, kamu binaları, konser salonları, stadyumlar gerçekleştirdik. Bunların toplamı 7 milyar doları aşıyor. Özel şirket olarak Türkiye'nin enerji üretiminin yüzde 15'ini teşkil edecek santralleri hayata geçirdik.

76 yıldır Galatasaraylı'yım

Tara'nın hayatında sporun özel bir yeri var. 76 yıldır Galatasaray takımını tutan Tara, Adnan Polat'ın zor günler geçirdiğini düşünüyor. 'Polat iyi bir çocuk, belki takım iyi oynamıyor ama bunun suçu sadece Polat'a yüklenemez' diyor. Gençliğinde İTÜ'de spora başlayan ve basketbol oynayan Tar, İstanbul Spor Külübü'nde de görev almış.

Yahya Kemal'e börek açtım

SÜ®z, ünlü şairimiz Yahya Kemal Beyatlı ile torun çocuklarısınız. Onunla ilgili özel bir anınız var mı

1942'de geldiğim istanbul'da 1958 yılına yani ölünceye kadar çok iyi görüşürdük. Rahmetli, bir dönem hastaydı. Onu ziyarete gittim, bir isteği olup olmadığını sordum. Bizim'pite' dediğimiz Rumeli böreği istedi. 'Annen Mahmure çok güzel açar o böreği' deyince doktordan izin istedim ve aşçıyı bu larak börek tarifini verdim. Aşçı yapamadı. Ben bir oklava bularak açtım. 16 parça yufka yaptım. Arasına da malzemeyi koyarak pişirdim. çok mutlu oldu.

Rumeli böreğinin hangi tarifleri var

16 parça yufkayı açtıktan sonra biraz yağla harmanlayıp tepsiye yerleştiriyorsunuz. Arasına ise tercihinize göre ıspanak, pırasa, tavuk veya bıldırcın etini haşlayıp yerleştiriyorsunuz. Sonra da fırında pişiriyorsunuz.
Bugün/Perihan çAKIROĞLU