'Sur-u Sultani' müzeler bölgesi olacak!

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Osmanlı Devleti'nin 380 yıl idare merkezi ve resmi ikametgah olarak kullandığı Topkapı Sarayı'nın dış surlarını çevreleyen ve "Sur-u Sultani" de denilen bölgedeki binalardan tescilli olmayanların yıkılması, başka amaçla kullanılanların da Topkapı Sarayı ve müzelere devri konusunda çalışma başlattı.

İstanbul Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Emre Bilgili, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Sur-u Sultani" bölgesine, zaman içinde saraya ait olmayan bazı binalar yapıldığını, bazı binaların da saraya ait olduğu halde kamu kurum ve kuruluşları tarafından başka amaçlarla kullanıldığını anlattı.

Kültür ve Turizm Bakanlığının, "Sur-u Sultani" içerisinde tescilli olmayan gereksiz binaların yıkılması, başka amaçla kullanılan binaların da Topkapı Sarayı ve müzelere devri konusunda çalışma başlattığını belirten Bilgili, bu çerçevede öncelikle "Matbaa-ı Amire" binasının Milli Eğitim Bakanlığı'ndan devralındığını bildirdi.

Bilgili, "Burası müze teşhir alanı olacak. Topkapı Sarayı'nın silah seksiyonunu buraya taşımaya hazırlanıyoruz. Şu anda da teşhir ve tanzim çalışmaları yapılıyor. 2-3 ayda teşhir de biter ve hizmete açılır" dedi.

Matbaa Anadolu Meslek Lisesi'nin de bu yıl Milli Eğitim Bakanlığından alınarak boşaltıldığını ve projelerinin hazırlandığını anlatan Bilgili, şöyle konuştu:

"Binanın bodrum katına, tarihi eserlerin konservasyonunu yapan Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bağlı Konservasyon Müdürlüğü taşınacak. Binanın üst katları ise Topkapı Sarayı'nın depoları olacak. Topkapı Sarayı, 'saray müze' olarak düşünülüyor. Yani insanlar oradaki yapıyı gezecek. Topkapı Sarayı'nın içinin bir yığın obje veya depolarla donatılması doğru değil. Bugün, Topkapı Sarayı'nın bir kısmı, depo olarak kullanıldığı için kapalı duruyor. Şu anda oraları açma şansımız yok. Depoları, depo olarak organize edilen yerlere taşıyabilirsek, Topkapı Sarayı'nın bütün bölümlerini gezinti için açabileceğiz."

Bilgili, "Lise neden depo olacak? Topkapı Sarayı'nda sergilenmeyen birçok eser var, bunları sergilemek daha doğru olmaz mı?" sorusunu "Müzecilikte her şeyi sergileme şansınız yok. Mesela, elinizdeki silahların hepsini sergileme şansınız yok. Çünkü birbirlerinin aynısı. İnsanlar görmek de istemez ama onları muhafaza etmek zorundasınız. Fazlalıkları depoya koyuyoruz" diye yanıtladı.

DENİZ FENERİ'NİN DEVİR ÇALIŞMASI
Kültür ve Turizm Müdürü Bilgili, Gülhane Parkı içinde, surlara bitişik PTT ve Telekom'a ait binaların da tescilli olmayanlarının yıkıldığını, tescilli olanların bir bölümünün restore edilerek İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi'ne dönüştürüldüğünü ifade etti.

Bilgili, park içinde tadilatı devam eden binaların da ya İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi'ne verileceğini ya da bu binalarda başka bir müze açılacağını söyledi.

Mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesine ait olan ve Sağlık Bakanlığının kullandığı Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi'ni devraldıklarını bildiren Bilgili, hastane yakınlarındaki Ulaştırma Bakanlığına ait Deniz Feneri'nin devir çalışmalarının da sürdüğünü kaydetti.

Bilgili, "Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi ile yanındaki Deniz Feneri birleştirilerek butik otel ve restoran yapılacak. Buranın projelerini yapıyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı burayı yap-işlet-devret modeliyle ihaleye
çıkacak. İkisi birleştirildiğinde muhteşem bir restoran ve butik olur. Restoran da butik otel de tarihi olur. Resmi işlemler biterse 3 aya kadar ihaleye çıkarız" diye konuştu.

ASKERİ MÜZE'Yİ TAŞIMA İSTEĞİ
Sirkeci Garı'na yakın yerde bulunan ve Milli Savunma Bakanlığı İstanbul İç Tedarik Bölge Başkanlığı olarak kullanılan binanın da Kültür ve Turizm Bakanlığına devri için görüşmelerin sürdüğünü belirten Bilgili, "Orayı da istedik. Resmi bir netice yok, olumsuz bir görüş de yok, itiraz edilmedi" dedi.

Bilgili, Harbiye'deki Askeri Müze'yi buraya taşımayı istediklerini ifade ederek, "Çünkü burası müzeler bölgesi. Harbiye'deki Askeri Müze'yi çok az sayıda insan geziyor. Burada olursa 5-10 katı ziyaretçisi olur. Bu bölgeye de uyar.

Binayı Askeri Müze'ye dar gelmesi durumunda Sirkeci Garı'na doğru genişletebiliriz. Onun çözümü bulunur" diye konuştu.

Kültür ve Turizm Müdürü Bilgili, Topkapı Sarayı'nın Marmara Denizi tarafında Genelkurmay Başkanlığının depo olarak kullandığı hangar biçiminde binalar bulunduğunu belirterek, bu binaları da istediklerini bildirdi.

Topkapı Sarayı'nın farklı birimlerini bu binalara taşıyarak, sarayı daha zenginleştirmeyi ve genişletmeyi düşündüklerini anlatan Bilgili, "Bize verildiğinde projelendirme kolay. Topkapı Sarayı'nda bir yığın sergilenecek değerli eser var, onları sergileyebiliriz" görüşünü dile getirdi.

"DEVLETİN PARASI YOKTU"
Bilgili, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı'nın çalışmalarına maddi kaynak sağladığını belirterek, şöyle devam etti: "Kaynakta bir sıkıntımız yok. Ajans, bütçesinin yüzde 70'ini tarihi eserlerin restorasyonuna harcamak durumunda. Sadece kaynağı kullanabilmek için bürokratik işlemleri bitirmeniz, projeyi yapmanız ve altyapısını hazırlamanız gerekiyor. Yoksa restorasyona başlama şansınız yok. Bütün bunları bugüne kadar neden yapamıyorduk? Çünkü devletin parası yoktu, şimdi ajansın kaynaklarını kullanıyoruz."

DARPHANE-İ AMİRE BİNASININ DURUMU
Kültür ve Turizm Müdürü Bilgili, Tarih Vakfının, Darphane-i Amire binasını boşalttığını anımsatarak, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nin de genişlemek istediğini ve fikir ayrılığı olduğunu anlattı. Bilgili, "Hala müzakereler sürüyor. Ancak binanın Arkeoloji Müzeleri'nin bir uzantısı olması planlanıyor. Çünkü bina Arkeoloji Müzeleri'ne yakın. Arkeoloji Müzesi'nin başka bir genişleme şansı yok. Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı İlber Ortaylı ise ısrarla binanın saraya ait olduğunu söylüyor" diye konuştu.

ORTAK DEPO PROJESİ
Bilgili, Beylikdüzü taraflarında İstanbul'daki bütün müzelerin deposundaki eserlerin koyulabileceği "depo müze" çalışmaları kapsamında arsa satın alındığını ve projesinin hazırlandığını söyledi.

Arkeoloji Müzeleri'nin de Topkapı Sarayı Müzesi'nin depolarının dolu olduğunu kaydeden Bilgili, "Bu binalarda depo olmaması lazım. Her taraf sergi alanı olmalı. Depoları boşaltırsanız, sergi salonu haline getirirsiniz. Proje sona erdiğinde müzelerde depo olmayacak" dedi.

"SUR-U SULTANİ"
Fatih Sultan Mehmet tarafından 1478'de yaptırılan Topkapı Sarayı, Sultan Abdülmecid'in Dolmabahçe Sarayı'nı yaptırmasına kadar yaklaşık 380 yıl devletin idare merkezi ve Osmanlı sultanlarının resmi ikametgahı oldu.

Şehrin birinci tepesinde "Zeytinlik" adlı bölgede kurulan Topkapı Sarayı, 1400 metrelik bir surla çevrildi. Haliç ve Marmara kıyılarında, şehri çeviren Bizans çağı kıyı surlarıyla birleşen bu surlara "Sur-u Sultani" adı verildi. Kara yönünde şehri koruyabilecek durumda olan ve "Topkapı Surları" da denilen "Sur-u Sultani"de, 25'i dört köşeli 28 kule vardı. Marmara tarafındaki Otluk kapısı ve Haliç tarafındaki Demirkapı'dan başka küçük ölçüde 5 kapısı olan surun ana girişi, Ayasofya arkasındaki Bab-ı Hümayun oldu.
AA