Taner Yıldız: Türkiye'deki nükleer santraller için ortak alabiliriz!

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "Türkiye'deki nükleerle ilgili yatırımcılarımıza tavsiyemiz şu olacak; ister Rusya ister Japonya her ikisiyle de 4 bin 800 megavatlık santral kuruyoruz ve buraya ortak alabiliriz. Yüzde 10, yüzde 20 hatta yüzde 49'a kadar. Bu mana da görüşmelere açığız" dedi. 

Yıldız, körfez sermayesinin uluslararası yatırım fonları ve yatırımcılarının katıldığı "Uluslararası Yatırım Zirvesi"nde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.  

Moody's'in Türkiye'nin not görünümünü değiştirmesine ilişkin soruya Bakan Yıldız, 17 Aralık'taki sürecin kısmen yatırımcıyı tereddüde ittiğini belirterek, "17 Aralık'ın hedefi de gayesi de buydu ama Türkiye her zamanki gibi o güçlü iradesini hissettirdi ve seçimlerde bunu perçinledi. Seçim bize şunu söyledi; 'Türkiye siyasi istikrarına devam edecek, kalkınmasına devam edecek, o ülkeyi yöneten AK Parti'nin hedeflerine yine aynı şekilde devam edecek'. Yatırımcı için o tereddütlü zamanı üzerinden attı. Bu Türkiye'nin yakın siyasi tarihindeki belki de kırılma noktalarından bir tanesiydi" cevabını verdi. 

Moody's'in Türkiye'nin not görünümüyle alakalı masa başında belirli gerekçelerle yaptığı görünüm güncellemesinin 17 Aralık ile 30 Aralık arasındaki tarihe dayandığını ifade eden Yıldız, "Belki bunu güncellediğinde bu görünümün bizim dediğimiz tarzda çıkacağına inanıyorum" dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Ukrayna ile ilgili olarak gönderdiği mektuba yönelik soruya ise Yıldız, şu yanıtı verdi:

"Türkiye hangi ülke olursa olsun kaynaklarını çeşitlendirmek zorunda ve her ülke böyle davranıyor. Hem ülkeyi, güzergahını ve kaynaklarını çeşitlendireceksiniz. Türkiye hedeflerini doğru şekilde belirledi. Türkiye 5 ayrı ülkeden doğalgaz, 12 ayrı ülkeden ham petrol alıyor. Bölgemizde Libya, Mısır, Suriye, Ukrayna, bir istikrarla ilgili çok ciddi bir sorun var. Bu kadar istikrarsızlığın arasında istikrarı korumak, büyüme rakamlarında hedefleri tutturmak çok daha önemli ve değerli. Rusya Federasyonu ile çok ciddi stratejik işbirliklerimiz var ve Türkiye doğalgazının neredeyse yarısını bu ülkeden alıyor. Bu doğalgazın yarısını batı hattından alıyor ve toplamının yüzde 12,5'ine denk geliyor. Bu çok büyük bir rakam, önemli bir rakam. Burada herhangi bir risk almak ve sıkıntı yaşamak istemeyiz. Ben Putin'in mektubunu dikkatle okudum. 'Önümüzdeki 4-5 ay içerisinde herkes hazırlığını yapsın' diyor. Özellikle AB ülkelerine söylemiş."

Bu meselenin çözülebileceğini ve sürdürülebilir olanın, gazın kesilmesi olmadığını belirten Yıldız, böyle bir sıkıntının yaşanmayacağı kanaatinde olduğunu söyledi. Yıldız, ABD'nin somut çözümler önermesi gerektiğini anlatarak, "Kendi ülkesinde tükettiği kaya gazını ihraç etmelidir. Kaya gazı Avrupa'ya ihraç edilirse bu tür bağımlılık çözülmüş olur. Biz açık pozisyonda çalışan bir ülkeyiz, dolarla alıp TL ile satıyoruz" diye konuştu. 

- "Santrallerimize ortak alabiliriz"

Yıldız, Türkiye'nin nükleer enerji konusunda hangi noktada olunduğu sorusu üzerine de şunları kaydetti:

"Nükleer santrallerin ömrünün bitmesi nükleer santrallerden vazgeçtiğiniz anlamına gelmez. Mesela bizim 2071 yılında, kuracağımız santrallerin ömrü bitiyor. Türkiye doğru bir iş yapıyor, nükleer santrallerle ilgili kararlılığını ortaya koyuyor. Yatırımcılarımıza şunu söyleyebilirim; Japonya yalnızca 2013 yılında nükleer santralleri durdurup yerine enerji kullandığı için 40 milyar dolar fark ödedi. Bu sürdürülebilir bir şey değil. Türkiye'deki nükleerle ilgili yatırımcılarımıza tavsiyemiz şu olacak; ister Rusya ister Japonya her ikisiyle de 4 bin 800 megavatlık santral kuruyoruz ve buraya ortak alabiliriz. Yüzde 10, yüzde 20 hatta yüzde 49'a kadar. Bu mana da görüşmelere açığız."

Yıldız, kendisinin "nükleer santrallerle ilgili yüzde 49'a kadar yabancı yatırımcılarla masaya oturmaya hazır oldukları" açıklamasına yönelik bir soru üzerine, yerli ortak ve uluslararası sermayenin buluşabileceğini, Sinop ve Akkuyu'da farklı sermaye girişlerinin olabileceğini söyledi. Bu manada ilgi duyanlar varsa proje şirketiyle oturup konuşabileceklerinin altını çizen Yıldız, aynı şeyin Türkiye'deki yerli yatırımcılar için de geçerli olduğunu kaydetti. Yıldız, belli bir olgunluğa ulaşmış projelerin yerli ortak ve uluslararası sermaye ile güçlendirilmesini istediklerini vurguladı.

- "Önümüzdeki ay TANAP'taki hisselerimizi yüzde 30'a çıkartmayı düşünüyoruz"

TANAP'taki son gelişmelerin sorulması üzerine de Yıldız, şunları kaydetti:

"Türkiye hiçbir borcunu gün aksatarak ödememiştir. İtham da şu; 'Ukrayna'nın borcunu zamanında ödemiyor olmasıdır.' Türkiye, Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattıyla Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattıyla, Kerkük Yumurtalık ham petrol boru hattıyla, yeni yapacağı TANAP ile her birisinde sağlam bir geçiş ülkesi olmuştur. TANAP, gün geçtikçe daha da değerlenmektedir. Önümüzdeki ay TANAP'taki hisselerimizi yüzde 30'a çıkartmayı düşünüyoruz. Buradan 6 milyar metreküp de doğalgaz alacağız. Yani Türkiye'nin 2018 yılından sonraki bütün doğalgaz tedarikinin önemli bir parçası haline gelecek. Biz doğalgazı teşvik ediyoruz. Biz güvenilir, istikrarlı ve stabil bir ülkeyiz. Bütün doğalgaz boru hatları Türkiye'den geçtiği kadar daha da değerli olacaktır."

- "İsrail ve Güney Kıbrıs yerel yönetimiyle projeler yapma imkanı olacak"

Akdeniz'deki olası enerji işbirlikleri konusuna da değinen Yıldız, Akdeniz'de zaman zaman siyaseten kış yaşandığını söyledi. Yıldız, "İsrail ve Güney Kıbrıs yerel yönetimiyle projeler yapma imkanı olacak. KKTC ile bunu adil bir şekilde paylaşmaları halinde…" diye konuştu. 

Cari açıkla da ilgili değerlendirmelerde bulunan Yıldız, Türkiye'nin ulaşım sektöründen arındırılmış enerji ithalatında düşüş olduğunu anımsattı. Kış aylarında cari açığı asıl etkileyenin kullanılan araçlar olduğunun altını çizen Yıldız, sözlerine şöyle devam etti:

"Gerek toplu taşıma gerekse bireysel taşımada Türkiye'nin ulaşım sektörüne harcadığı para, toplam enerji sektörünün yarısından, toplam ithalatın yarısından daha fazladır. Yani 52 milyar dolarlık ithalatımız varsa, net ithalatımız bunun yarısından daha fazlası, yaklaşık 18 milyon adet civarındaki ulaşım sektöründeki araçlardan kaynaklanmaktadır. Bir yanlış algıyı da gidermek açısından söylüyorum; enerji sektörü ulaşım sektörüne göre daha az ithalatı olan bir kalemdir."

Yıldız, Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattının tam kapasiteyle kullanılması halinde bir yıl boyunca 1 milyar lira yakın gelir elde edebileceklerini, bu nedenle boru hatlarından elde edilen gelirleri son derece önemsediklerini de sözlerine ekledi.

AA