Tapu harcı kanunsuz!
Zaman Gazetesi Yazarı Ahmet Yavuz, 'Kat irtifaklı arsa tapusu' olanların en geç 28 Kasım 2009'a kadar tapularını değiştirmeleri ve kat mülkiyeti tapusu almaları gerekliliğine değindi...
Tapuda döner sermaye bedeli alınması hususunu Ağustos 2008'de de yazmıştım. Uygulamayı yapan idareden herhangi bir itiraz veya karşı görüş duymadım ya da görmedim.
Şimdi bu konu 'Kat Mülkiyeti Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 5711 sayılı Kanun' ile güncellik ve hatta 28 Kasım 2009 tarihine kadar da aciliyet kazanmış durumda. 'Kat irtifaklı arsa tapusu' olanların en geç 28 Kasım 2009'a kadar tapularını değiştirmeleri ve kat mülkiyeti tapusu almaları gerekiyor.
Bu prosedürün en az külfetli kısmı şaşırtıcı bir şekilde vergi. Kat mülkiyetlerinin tescilinde normal bağımsız bölümlerin her biri için (5838 sayılı kanunun 17'nci maddesiyle değişen bent, Yürürlük: 28.02.2009) 100 TL tapu harcı ödenmesi gerekiyor. Maliye Bakanlığı'nca tespit ve ilan edilmiş bulunan sosyal mesken, işçi evleri ve bunlardan daha düşük nitelikteki meskenlerin tescilinde (her bir bağımsız bölüm için) bu rakam 50 TL. Verginin beş katı nispetinde ikinci yük ise döner sermaye harcı. Kat irtifakını kat mülkiyetine çevirmek isteyenler, binanın üzerinde bulunduğu arsanın büyüklüğüne göre 550 ile 664 lira arasında harç ödemek zorunda. Son harcama ise zorunlu deprem sigortası.
Kadastro Kanunu'na dayanarak kurulan Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi'nin temel amacı kanunda "atıl kapasiteyi kullanarak katma değer üretmek ve bu atıl kapasiteyi pozitif yönde değerlendirmek" olarak ifade ediliyor. Ayrıca döner sermayenin faaliyet alanı ve gelir elde etme yolları da kanunla düzenlenmiş. Buna göre Döner Sermaye İşletmesi ancak genel müdürlüğünün asli görevlerini aksatmamak kaydıyla ve yönetmelik ile belirtilen alanlarda faaliyet gösterip gelir elde edebilir deniliyor. Elde edilebilecek gelirler ise üretilen, satılan ve kiralanan mal ve hizmetler karşılığında elde edilen gelirler ile faiz ve komisyon gelirleri olarak tespit edilmiş. Buna mukabil döner sermayelerin; kanun ve yönetmelik kapsamında olmayan, genel müdürlüğün asli görevleri arasında yer aldığı için atıl kapasiteyi değerlendirme ile ilgisi bulunmayan ve 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca harç alınarak zaten ücretlendirilen işlemlerden ayrıca gelir elde etmeleri mümkün olmamalıdır. Bu durum zaten bozuk bir imaja sahip tapu idarelerini kamunun nezdinde "Deli Dumrul" durumuna düşürmektedir. Vergi de alırım, harç da alırım. Bu durumda bedeli vergilendirilerek, harçlandırılarak tahsil edilen bir hizmetin tekrar ücretlendirilmesi sonucunu doğuruyor. Diğer bir ifadeyle bir koyundan iki post çıkarılmaya çalışılıyor. Bu yüzden harç şeklinde karşılığı ödenerek yapılan tapu işlemleri için tekrar döner sermaye bedeli alınması hukukî dayanaktan uzaktır.
Ahmet Yavuz/Zaman