Tarihi Kemeraltı Çarşısı TARKEM ile yenilenecek!

Tarihi Kemeraltı İnşaat Yatırım Ticaret A.Ş Genel Müdürü Sibel Ersin, kent merkezine gelen turistin en az 2-3 gününü kullanabileceği bir alan yaratmayı hedeflediklerini ve bu amaçla tarihi çarşıyı yenileyeceklerini söyledi 

Kısa adı TARKEM olan Tarihi Kemeraltı inşaat Yatırım Ticaret A.Ş Genel Müdürü Sibel Ersin Yenigün TV ekranlarında İbrahim Paker'in sorularını yanıtladı. 

Kemeraltı içerisinde 1480 tarihi tescilli yapı olduğunu ifade eden Ersin bunların korunması gerektiğini söyledi. TARKEM'in kuruluş amacını açıklayan Ersin, "TARKEM Kasım 2012'de 112 kurucu ortak tarafından kuruldu. Kuruluş amacı tarihi Kemeraltı'nın kent ile ilişkisinin yeniden kurulması, yeniden tasarlanması, yeniden canlandırılması ve boş alanların da ekonomiye kazandırılmasıdır. Kemeraltı'nı nefes alınır bir yer haline getirmektir" dedi. 

Sibel Ersin kimdir? 

Öncelikle sizi tanıyalım... 

Ankara Üniversite Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası ilişkiler bölümünden 1992 yılında mezun oldum. Pazarlama iletişimi alanında 10 sene özel sektörde çalıştım.Efe ile Deniz adında iki çocuğum var. 2014 yılında genel müdür olarak TARKEM'e geldim.Daha öncesinde  İzmir  Kalkınma Ajansı'nda 7 yıl kalkınma uzmanı olarak çalıştım. Mimari alan projeler ve kentsel ölçekte tasarım çalışmaları yaparak Kemeraltı'nı kalkındırmaya çalışıyoruz. 

TARKEM'den bahseder misiniz? 

TARKEM Kasım 2012'de 112 kurucu ortak tarafından kuruldu. Kuruluş amacı tarihi Kemeraltı'nın kent ile ilişkisinin yeniden kurulması, yeniden tasarlanması, yeniden canlandırılması ve boş alanların da ekonomiye kazandırılmasıdır. Yönetim Kurulu Başkanı Samim Sivri ve Başkanvekili Uğur Yüce olmak üzere 116 tane çok kıymetli iş insanı, kurucu ortaklar arasındadır. Tarihi dokunun korunması ve Kemeraltı'nın kalkındırılması için çalışılacağına dair ortaklar taahhüt vermişlerdir. Çalışma sahamız içerisinde belediye, emniyet, özel sektör gibi çeşitli aktörlerin bu proje çerçevesinde daha işbirlikçi çalışmalarını sağlayan bir yapıya da sahibiz. Kemeraltı içerisinde 1480 tarihi tescilli yapı var. Bunların korunması için ciddi bir aciliyet gerekiyor. Yüzde 45 oranında boş ve metruk bina var. Bu alanların yeniden kazanımı için üniversiteler ile protokol yaparak onlardan araştırmalar yaparak bu konuda bize yardımcı olmalarını istiyoruz. Bu çalışmaları da belediye ile paylaşıyoruz. Şu anda TARKEM'in yaptığı daha çok mimari ölçekte tasarım çalışmalarıdır. Uygulama kısmında asıl aktörler Büyükşehir Belediyesi ve Konak Belediyesi ancak işlev kazandırabilmek adına özel sektör de önemlidir. Özel şirketler bir yapıyı hayata geçirirken de bölgenin tarihi işlevlerine zarar vermeyecek şekilde dönüşüm yapmalıdır. Bunun için de yatırımcı araştırmalarını da TARKEM yapmaktadır. 

TARKEM'in kuruluş sermayesi 2 milyon 300 bin liradır. Geçen Eylül ayında yaptığımız genel kurulda sermaye artırımına gidilerek 10 milyon liraya çıkarıldı 

sermayemiz. Bu da 2017 Mart ayında tamamlanmış olacak. Alanda herhangi bir yatırımımız yok. Çünkü birincil amacımız kentsel ölçekte bütüncül bir tasarımın yapılmasıdır. Bu tasarım hayata geçirildiği zaman alanın tamamı değer kazanacak. Akupunktur projeler dediğimiz alana enjeksiyon yaptığınızda yakın çevresiyle geliştiği projeleri belediyeye sunuyoruz. Bu proje ile alanda yaşayanların ve çalışanların şartlarının iyileşecektir. İleri teknoloji Enstitüsü ile Havralar bölgesi çalışıldı. Dokuz Eylül Üniversitesi ile Anafartalar böglesinde çalışıldı. Herkesi önemseyerek ve tüm aktörlerle alınan kararlar meydanların, geçitlerin, geçişlerin, alış-veriş trafiğini kolaylaştıracak önlemlerin alınması gibi tüm esnafa da yarar sağlayacak çalışmalar yapılacaktır. Bunlar sayesinde oradaki mal sahipleri de tekrardan gözden geçirme yaparak yatırımlar yapabilecekler. 

Sosyal yaşam alanları 

Aslında bizim yaptığımız alana yatırımcı girmesinin biraz daha kolaylaştırılması, oradaki farklı etnik ve kültürel yapıların bir araya gelip sosyal yaşam alanları ve kamusal alanlar oluşturmak nihayetinde de Kemeraltı'nı nefes alınır bir yer haline getirmektir. Daha önceden de Kemeraltı hakkında projeler yapılmıştır. Ancak hayata geçirilme anlamında bir girişim olmamıştır. Eğer gerekli aktörlerle bir uygulamaya geçilirse alandaki kişiler kendi kendine bir dönüşümün içerisine girecektir. Bizim yapmamız gereken şey aslında esnafı tasarımla buluşturmak, katma değer yaratacak ürünlerle buluşmasını sağlamak ve kullanıcı çeşitliliğini arttırmak. Büyükşehir Belediyesi 270 hektarlık alanı 19 alt bölgeye ayırmış durumda. 

Her bir alt bölgede çalışanlar, yaşayanlar, esnaflar çalıştaylara davet ediliyor. Onların önerileri doğrultusunda operasvonel programlar ortaya çıkarılıyor. Biz de mimari tasarımları yaparken buradan çıkan önerilen üzerine kurguluyoruz tasarımlarımızı. Sermaye arttırımı yaparken de Büyükşehir Belediyesi ortaklık yapıyı %30'a yükseltti. Konak Belediyesi'de %1 ortaklıkla toplamda %31 belediye, %69 özel sektör olmak üzere birişbirliği modeli oluşturuluyor. EXPO 2020'ye ev sahipliği 

yapmak için yakalanmış bir sinerji ortamı vardı. TARKEM bana göre EXPO'dan daha önemli bir konumdadır. Çünkü esas olan dışarıdan gelecek olan tusist değil kentin mirasını kente kazandırmaktır. İzmir kültürel, dinsel gibi çeşitliliklerin bir arada olduğu bir demokrasi şehridir. Kemeraltı'da bu şehrin bir aynasıdır. Orada gezerken bambaşka dönemlere gidip geliyorsunuz. Çoğu kişinin bir hatırası bir mazisinin olduğu kentin kalbi olan Kemeraltı'nı kazanmak biraz da kentsel hafızaya bir katkı yaparak çocukluğumuza döndürmektir. 

Türkiye'de en çok havranın adet olarak İzmir'de olduğu doğru mudur? 

9 tane havra var. Dünya üzerinde birbirine bu kadar yakın konsantrasyon içerisinde olan başka bir lokasyon yok. 10 tane de cemaat evi var. 270 hektarlık bir alanda uluslararası bir değerdir. Bir kültür kompleksinin orada kamuya açılması bir kaldıraç görevi görecektir. 

Bütün bu projelerin süreleri nelerdir? 

20 senelik bir proje süremiz var. Başlanmış projeler var. Bir dönüşüm ve yeni yatırımcıların girmesi sağlanmış durumda. Abacıoğlu Han gayet güzel işler durumdadır. Diğer hanlar da dönüşüm içerisinde. Kızlar Ağası ilk dönüşen hanlardandır ve yoğun turist ziyaretleri gerçekleşiyor. 

Bizim yapmak istediğimiz kent merkezine gelen turistin en azından 2-3 gününü harcayabileceği bir alan yaratmak. 

Efes ve UNESCO 

Gelen turistin büyük bir çoğunluğunun Efes için gelerek konaklamak turizme katkı bulunmamasından dolayı şikayetler var. Bergama ve Efes'in UNESCO kapsamında tanıtımı yapıldı. Ancak Agora'da kent turizmine katkı sağlayacak öneme sahip bir yerdir. 

Ürün olarak orayı deyim yerindeyse iğne oyası ile işleyerek değer kazandırmak gerekiyor. 

Tarihi yapılar ve eserler hakkında ne gibi çalışmalar yapılacak ve yapılıyor? Devlet bu çalışmanın neresinde? 

Onceliklendirme çalışmalarının yapılması gerekiyor. Zaten belediyeler bunu yapıyorlar. Biz valilikten bir toplantı ayarlayarak ilgili tüm kurulularla birlikte bunun üzerine ve TARKEM'in ne yapmak istediği üzerine konuşmalar gerçekleştirdik. Vali bey de bu konuda ilgili tüm kurum ve kuruluşların ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını ifade etti. Bana göre kamunun, yerel yönerimlerin, STK'ların ve üniversitelerin el ele verip çalışma yürüttüğü zaman başarıya ulaşacak bir projedir. Tüm aktörlerin aynı anda bir projeye yoğunlaşmasıyla başarıya ulaşılacağına inanıyorum. Korumak amacıyla SIT alanlarının oluşturulması doğaldır. Sadece buradaki bürokratik süreçlerin biraz daha hızlandırımasma kesinlikel ihtiyaç var. Çünkü alanın daha fazla zaman kaybetmeye tahammülü yoktur. 

Turistin Kemeraltı'nı gezdiği zaman mest olacağı bir ortam yaratılabilecek mi? 

Yakın dönemde Eskişehir Odun Pazarı örneği var. Orada Anadolu Üniversitesi ile Büyükşehir Belediyesi güç birleştirerek bir şeyler yaptılar. Biz de burada 9 üniversitemizin gücünü katmaya çalışıyoruz. Belediye, üniversite ve STK'larla birlikte ürün geliştirildi. Daha sonra özel sektör devreye girdi ve turizme yönelik paket turlar hazırlamaya başladı. Kemeraltı için de buna benzer bir şeyler yapmaya çalışacağız. Efes'i bilerek giden turiste Kemeraltını da 2-3 günlük paket olarak alabileceğini düşünüyoruz. Büyükşehir ve bazı otelellerin Kemeraltma düzenlediği turlar var. Ancak acenteler ve yurtdışmdan turist çekmeye çalışan tur operatörlerinin bu işe el atması gerekiyor. Reklam ve iletişimlerinin yapılması gerekecek ve daha sonra 24 saat orayı yaşanır hale getirecek olan özel sektör yatırımcısının doğru yatırımları yapmasını sağlamak yararlı olacaktır. Valilik talimatıyla işporta sorunu ortadan kalktı. Kemeraltı 24 saatin ne kadarına hitap edebilen bir yer haline gelecek? Tarihi Esnaf Derneği'nin bir açıklamasında son 5 yılda 16 binden 8 bine kadar azalan bir işyeri sayısı var. 

Bu ciddi bir düşüştür. Kentin merkezini ve tarihi alanı canlandırırken kentteki tüm dinamiklere aynı anda bakıyor olmak lazım. Bayraklı'nın yeni kent alanı olarak gelişmesi merkezi işlev alanı olarak Kemeraltı'nın ve Konak'ın fonksiyonlarını yitirmesine yol açmıştır. Bir iş yerinin iki yanındaki komşu işyerinin iş yapması orada alış-veriş trafiğini yoğunlaştırır. Ama sokaktaki tek esnaf olarak kaldığınızda sizin işiniz de bozulacaktır. Azalan fonksiyonlar için de önlem alınması gerekmektedir.

Yenigün