TEFE/TÜFE diye bir kira artış hesabı yoktur!
Kira sözleşmelerine kira artış oranı için TEFE/TÜFE yazması, baştan sözleşmeye geçersiz bir madde konması anlamına geliyor
Kira sözleşmemizin hususi hükümler bölümünde kira artış oranı için TEFE/TÜFE yazıyor. Bu maddeye göre ben ne kadar zam yapacağım L.M.
Bu maddeye göre ne kadar zam yapacağınıza bir bakalım. Öncelikle bu TEFE/TÜFE oranında zam yapılacağı fikri kimden çıktı onu çok ama çok merak ediyorum. Bu ifade bir çıktı virüs gibi yayıldı. Ancak kim çıkardı ise bu işin esasını bilmeden çıkardı. Bakın nasıl.
Birincisi TEFE diye bir hesap veya bir oran yok. Bu yıllar önce vardı. Açılımı toptan eşya fiyat endeksi idi. Sonraları bu hesaplamadan vazgeçildi. Yani bugün TEFE diye bir hesap yok. Önün yerini ÜFE aldı. Açılımı, üretici fiyat endeksi. Dolayısı ile sözleşmeye TEFE yazdığınız anda uygulanamaz bir madde yazdınız demektir. Ancak hata bir değil ki. Devamı var. TEFE varken de bugünkü ÜFE hesabında bir tek rakam yok. Tak dört ayrı hesap sistemi var. Bir önceki aya göre endeks hesabı, geçen yılın sonuna göre endeks hesabı, bir önceki yılın aynı ayına göre endeks hesabı, 12 aylık ortalamaya göre endeks hesabı. Şimdi sadece TEFE veya bugünkü hesapla ÜFE yazdığınızda bu dört hesaptan hangisini kastettiğiniz belli mi Değil.
Geleyim TÜFE ye. Bu da tüketici fiyat endeksidir. Bunun da hesabı yukarıda TEFE'deki veya yeni hesaplama tarzı ile ÜFE'deki gibi dört ayrı koldan hesaplanır. Yani sözleşmeye TÜFE yazdığınızda da bu dört hesaptan hangisini kastettiğiniz belli değildir. Şimdi ortada hiç olmayan TEFE ile dört hesaptan hangisini kastettiğiniz TÜFE yazdığınızda bundan ne anlaşılır Hiçbir şey. Peki yeni adı ile ÜFE/TÜFE yazsanız bu anlaşılır mı Hayır bu da anlaşılmaz, bu defa da ÜFE için dört ayrı hesaptan hangisi TÜFE için yine dört hesaptan hangisini kastettiğiniz anlaşılamaz. Neticeten bu şekilde yazılan kira artırım şartı fuzulen yazılmıştır, geçersizdir. Peki bu halde kira artırımı yapılmayacak mı Yapılacak. Bu halde kira artırımı Türkiye istatistik Kurumu'nun ÜFE'sinin 12 aylık ortalaması oranında yapılacaktır. Peki bu artırım oranını hiç yazmasaydınız artırım ne olacaktı, yine TÜİK'in ÜFE'sinin 12 aylık ortalaması oranında olacaktı. Yani bunu yanlış yazsanız da sonuç aynı yazmasanız da. Yani taraflardan herhangi birine (bir şey dışında) herhangi bir şey kazandırmadınız. Ancak şu kazandırılan şey nedir. O da şudur: Kira artırımı talebi, sözleşme bitmeden 15 günden daha önce yapılmalıdır. Bu maddeyi yanlış da yazsanız 15 günlük süreye tabi olmadan kira artırımı talep etmek mümkün olacaktır. İşte kiralayana bunu kazandırdınız. Bu da yeter diyorsanız diyecek bir şeyim olmaz.
Tamer Heper/Posta