Toprak Koruma Kanunu'yla hayatımıza giren 5 kavram!

Tarım arazilerinin etkin kullanılmasını engelleyen; hisse bölünmesi ve arazilerin birbirine uzaklığı gibi konulara çözüm getirmek için 15 Mayıs 2014’te bazı düzenlemeler yapıldı.  5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanun’un da değişiklik yapan 6537 sayılı kanun ile yeni mülki durumların yanında yeni kavramlar da hayatımıza girdi. Yolunuz bir şekilde arazi alım veya satımına düşerse karşılaşma ihtimalinizin yüksek olduğu kavramlar;

1-TARIM MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN DEVİR İÇİN GÖRÜŞ (İZİN)ALMA

Tarla, bağ, bahçe, ham toprak vb. bir gayrimenkul sahibisiniz ya da almak istediniz. Tapu için gerekli evrakları tamamladınız ve soluğu ilgili tapu müdürlüğünde aldınız. Gayrimenkulü satan kişinin aynı ilçe sınırları içerisine birden fazla gayrimenkulü olması durumunda tapu memuru işlemlerinizin tamamlanması(devri) için ilçe tarım müdürlüğüne yazı yazılması gerektiğini belirtecek. Endişelenmeyin! Bu yalnızca size özel bir uygulama değil ve eğer gayrimenkulünüz birazdan bahsedeceğim diğer kriterleri karşılıyorsa devri tamamlamanız için izin çıkacak.

2-EKONOMİK BÜTÜNLÜK

Tapu memurunun sizin için hazırladığı tarım yazısı ile birlikte ilçe tarım müdürlüğüne başvurdunuz. Tarımda satmak istediğiniz gayrimenkul ile ilgili değerlendirme kriterlerinin başında ekonomik bütünlük arz edip etmediği geliyor. Arazilerinizin birbirine yakınlığı ve m2’leri bu konuda nihai kararı belirliyor. Eğer gayrimenkullerin m2’si 10.000m2’nin altında ve genelde küçük hisselerden oluşuyorsa bu durumda avantajlısınız demektir. Satış işlemi için başvurduğunuz gayrimenkul/gayrimenkullerin hisselendirilmeden aynen devrine izin veriliyor.

3-YETER GELİRLİ TARIM ARAZİSİ BÜYÜKLÜĞÜ

Bölgeye göre farklılık göstermek ile birlikte tarım ile geçim sağlanabilecek arazi büyüklüğünü ifade eder. Tarımsal araziler bölgelere özel belirlenen yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüklerinin altında ifraz edilemiyor, bölünemiyor. Ancak toprak koruma kanunu hisseli satış esaslarına göre, yeter gelirli tarımsal arazilerin ekonomik bütünlüğe sahip olmayan kısımları Bakanlığın izni ile satılabiliyor.

4-TAM PAY(HİSSELENDİRİLMEDEN) DEVİR

Tarım arazilerinde yönetmelikten önce bölünme yoluyla oluşmuş veya miras yoluyla intikal etmiş hisselerin bölünmeden aynen devredilmesine verilen isimdir. Gayrimenkulleriniz ekonomik bütünlük arz etmiyor ve yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüğünün de altında kalıyorsa tam pay olarak devrini ayrı ayrı gerçekleştirebilirsiniz.

5-EHİL MİRASÇI

Toprak koruma kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonraki ölümlerde geçerli olan ve mirasçıları yakından ilgilendiren bir diğer kavram ise ehil mirasçı. Bildiğiniz üzere ülkemizde yapılan düzenlemeden önce tarım arazileri intikal yoluyla mirasçılar arasında pay ediliyor ve bu yolla hisse bölünmesi gerçekleştiriliyordu. Yapılan yeni düzenlemede ise miras yoluyla gelen tarım arazileri, mirasçılar tarafından kurulacak bir işletme veya anlaşmazlık durumunda hissedarlar arasından bir veya birden fazla ehil mirasçıya devri ile gerçekleştiriliyor. Yönetmeliğe göre ehil mirasçının tanımı; Kişisel yetenek ve durumları göz önünde tutulmak suretiyle bu Yönetmelik hükümlerince belirlenen kriterlere uygun sulh hukuk mahkemesi tarafından belirlenen mirasçı veya mirasçılara deniyor. Kısaca toprağı işleme yeteneğine, ekipmanına sahip mirasçı olarak da tanımlanabilir.

Tolga Yumrukaya

Uzman Satıcı

Aşıklar Grup A.Ş.