Turgay Tanes: Konut kredisi daha fazla düşmez

GYODER Başkanı Turgay Tanes, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) tarafından düzenlenen "İnşaat Sektöründe Ekonomik Gelişmeler & 2010 İçin İlk İpuçları" konulu toplantıda yaptığı konuşmada, gayrimenkul sektörünün Türkiye ekonomisinin büyümesine olan katkısına işaret ederek, sektörün 2004-2007 yılları arasında çok büyük sıçrama yaptığını hatırlattı. 2006 yılının Mayıs ayında yaşanan döviz dalgalanmasıyla konut kredi faizlerinin yükseldiğini ve sektörün büyüme hızının yavaşladığını, daha sonra eksiye döndüğünü anlatan Tanes, GYODER üyelerinden aldıkları bilgiye göre, "sıfır" satış yapılan dönemlerin yaşandığını söyledi. Bu yılın Nisan ayından bu yana ise bir hareketlenmenin başladığını dile getiren Tanes, ertelenmiş talep ve kredi faiz oranlarındaki gerilemeyle birlikte kıpırdanma yaşandığını ifade etti.

GYODER Başkanı Tanes, ancak hala toplumun geniş kesiminin kredi olanaklarından yararlanabileceği faiz oranlarının bulunmadığına dikkati çekerek, bugün kredi faiz oranlarının geldiği noktadan cüzi miktarda daha aşağıya gidebileceğini, ancak daha aşağısını beklememek gerektiğinin altını çizdi.  Tanes, "5-10 yıl vadelerde en fazla 1,05'lere, 0,99'lara gelmesinden daha öteye gitmesi mümkün değil. Kalıcılığı bile şüphelidir" şeklinde değerlendirme yaptı. Batılı finans dünyasının kendi derdine düştüğünü ifade eden Tanes, "Kendi piyasalarına kredi vermeyenlerin, gelişmekte olan bir ülkenin bilmedikleri ipotekli bir konut kredisi paketine belli kaynak aktarmalarını kısa vadede pek mümkün görmüyoruz" diye konuştu.

Türkiye'de gayrimenkulü seven bir toplum yapısı bulunduğunu vurgulayan Tanes, bugün 2004 yılına benzer bir durum oluşmaya başladığını, ertelenmiş talebin bulunduğunu, faizlerin de o günkü seviyelere yaklaştığını anlattı. Türkiye'de oluşan konut stokuna ilişkin de bilgi veren Tanes, "Zaman zaman bazı emlakçılar, bazen TÜİK bile müthiş bir konut stokundan bahsediyor. Bu rakamlar, maalesef Türkiye'de net ve sağlıklı bir şekilde tespit edilebilir değildir. Ancak bildiğimiz bir şey var ki, her yıl 500 bine yakın konut ihtiyacı bulunuyor" şeklinde konuştu.

"DENGE, 2012 YILINDA OLUŞABİLECEKTİR"
Türkiye'de gayrimenkulde arz ve talebin birbiriyle örtüştüğü bir yapı bulunmadığına dikkati çeken Tanes, mevcut konut stokunun ise fiyatların bir anda yukarı gitmesini önleyebilecek bir emniyet sübabı olduğunu anlattı. Geleceğe dair ümitli olduklarını ifade eden Tanes, global ekonomik krizde dünyanın skandal batışlara tanık olduğunu anımsatarak, "Türkiye gayrimenkul sektöründe bu dönemde çok şükür skandal firma batışlarına tanık olmadık" dedi. Özellikle son 4 yıldan bu yana arsa maliyetlerindeki artışa değinen Tanes, proje maliyetlerinin yüzde 50'sinin buradan kaynaklandığını, dolayısıylaorta kesime konut üretebilme imkanının azaldığını anlattı. Toplumun orta ve alt kesimini bu ekonomik faaliyet içerisine alabilmenin zor olduğunu belirten Tanes, "Yani biz aslında Türkiye'de eksik oyuncuyla oyun oynuyoruz" dedi. Dar gelirlilerin ihtiyaçlarına ise TOKİ'nin koşmaya çalıştığını anlatan Tanes, TOKİ'nin artık yeni bir yapılanmaya gitmesi gerektiği görüşünü ifade etti. Tanes, düzenleyici konumda da bulunması gereken TOKİ'nin er ya da geç böyle bir yapıya bürünmesi gerektiğini söyledi.

Turgay Tanes, "2009 yılını eksiyle kapatsak da 2010'da ciddi ciddi bir toparlanma olacağını düşünüyoruz" dedi. GYODER olarak yaptıkları araştırmaya göre Türkiye ekonomisinin 2008 yılı büyüklüklerine tekrar 2014 yılında ulaşabileceğinin görüldüğünü belirten Tanes, "Ancak mevcut toparlanma belirtileri, raporun kapsadığı dönem sonrasında kendini gösterdiği için şahsi kanaatim, kriz döneminde oluşan ertelenmiş talebin de katkısıyla yeni dengenin oluşmasının bir müddet daha öne çekebileceği yönündedir. Yani söz konusu denge 2012 yılında oluşabilecektir" diye konuştu.
AA