Turizm ve otel piyasasının 2021 karnesi!
Vizyon Taşınmaz Değerleme ve Danışmanlık A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mete Gülbaş, '2021 Yılı ve Sonrası Turizm (Otel) Piyasası Analizi' başlığıyla hazırladığı raporda, Türkiye'nin turizm sektörünü değerlendirdi. Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mete Gülbaş, '2021 Yılı ve Sonrası Turizm (Otel) Piyasası Analizi' başlıklı önemli bir rapor hazırladı
Vizyon Taşınmaz Değerleme ve Danışmanlık A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mete Gülbaş, '2021 Yılı ve Sonrası Turizm (Otel) Piyasası Analizi' başlıklı önemli bir rapor hazırladı.
Mete Gülbaş
Rapor kapsamında, Türkiye'deki otellerin doluluk oranları, turizmden elde edilen gelir ve ziyaretçi sayısı verilerine yer verildi. Dünya Sağlık Örgütü'nün pandemi şeklinde ilan ettiği Kovid-19 salgını, hareketliliği büyük oranda kısıtlaması sebebiyle ilk sırada turizm sektörü olacak şekilde pek çok şektörü olumsuz etkiledi. Kovid-19 salgınından önce Türkiye, turizmde pozitif yönde bir eğilim kaydediyordu.
Raporda yer alan verilere göre, Türkiye'de 2019 yılında turizmin gayrisafi milli hasılaya doğrudan katkısı 37,5 milyar dolar oldu ve 51,9 milyon ziyaretçi turist ile 34,5 milyar dolar gelir ile son 9 senedeki en yüksek rakamlar kaydedildi. Türkiye, 2019'da Dünya Turizm Örgütü’ne göre ziyaret eden turist sayısı kapsamında, dünyada ilk 10 turizm destinasyonu arasına yerleşti.
"Gerek salgın temelli bireysel çekinceler gerekse devletlerin seyahat kısıtlamaları bir araya gelerek, bu dönemde turizm sektöründe şiddetli bir daralma yaratmıştır. Pandeminin getirdiği ekonomik çalkantılar, yüksek enflasyon oranları tüm dünyada etkili olmaya devam ediyor. Bunlara ek olarak rapor tarihi itibariyle Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı askeri harekâtın özellikle Türkiye turizmi üzerinde önemli etkileri olacağı düşünülmektedir" ifadelerine yer verilen raporda, 2020'de uygulanan kısıtlamalar ve kapanmaların hem ulusal hem de yerel turizm hareketlerini önemli oranda küçülttüğü belirtildi.
Türkiye'de Akdeniz çanağında yer alan Yunanistan, İtalya ve İspanya gibi ülkelere benzer şekilde yüzde 65,7 oranında kayıp yaşandığına dikkat çekilen raporda, "2020 yılında Türkiye’ye gelen turist sayısı yüzde 71 azalmıştır. Böylece 2019 yılında 51,7 milyon kişi olan gelen turist sayısı 2020 yılında 15 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Turist sayısı 36,7 milyon kişi azalmıştır" ifadelerine yer verildi.
Türkiye otel piyasasındaki son durum
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Ocak - Ağustos 2021 döneminde Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısının 2020'nin aynı dönemine göre yüzde 93,9 arttığı ve 14 milyon 70 bin 771 kişiye yükseldiği belirtildi. "İlk sekiz aylık dönemde ana pazarlardan çoğunda 2020 yılı seviyelerinin üzerine çıkılmaya başlanmış olmakla birlikte 2019 yılındaki ziyaretçi sayılarına ulaşılamamıştır" ifadelerinin kullanıldığı raporda, Türkiye'nin 2021 yılının ilk 8 ayında en çok ziyaretçiyi Rusya'dan aldığı aktarıldı. Rusya'yı, Almanya, Ukrayna, Bulgaristan, İran, Irak, Fransa, Hollanda, Polonya ve Romanya izledi.
İşte '2021 Yılı ve Sonrası Turizm (Otel) Piyasası Analizi' başlıklı rapor:
Türkiye genelinde 2019 Mart ayında genel olarak otellerde doluluk oranı yüzde 40.28 iken 2020 Mart ayında bu oran yüzde 20’lerin altına düşmüştür. Salgın süresince otellerin takriben 3 ay kapalı kalması doluluk oranını ülke genelinde yüzde 10 seviyelerine getirdi. Yerli Turizmin açılması ile ilgili Bakanlık 12 Mayıs tarihinde Konaklama Tesislerinde Kontrollü Normalleşme Süreci ile ilgili 2020/6 numaralı bir Genelge yayınladı. Bu genelgenin özü hijyen kurallarına uyum şekil ve şartlarını ihtiva ediyor. 2021 yılı sonu itibari ile Kültür ve Turizm Bakanlığının açıkladığı istatistiklere göre işletme belgeli otellerde doluluk oranı yüzde 58,9 oranında gerçekleşmiştir.
2019 Mart’ta Konaklama Tesislerinde Doluluk Oranları İstanbul’da yüzde 61.79, Ankara'da yüzde 39.76, İzmir'de yüzde 38.04, Antalya’da yüzde 36.76, Muğla'da yüzde yüzde 15.22 seviyesinde iken 2020 Mart’ta İstanbul’da yüzde 24.11, Ankara'da yüzde 23.60, İzmir'de yüzde 15.71, Antalya'da yüzde 18.09, Muğla’da yüzde 8.44 olmuştur.
2021 yılı genel istatistiklerine bakıldığında ise İstanbul’da yüzde 77,50 Ankara’da yüzde 58,10, Antalya’da 66.90, Türkiye Genelinde yüzde 70,30 olarak ölçülmüştür. ADR ortalama günlük ortalama Euro oda fiyatları ve Revpar (müsait olan oda başı günlük gelir) Euro bazında ortalama gelirler aşağıda karşılaştırmalı olarak verilmiştir.
Türkiye’nin turizm geliri, kısıtlamaların kısmi olarak başladığı 2020 yılının ilk çeyreğinde 4,1 milyar dolar olarak gerçekleşmişken, 2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 40 azalışla toplam 2,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2021’in ikinci çeyreğinde turizm gelirinin yaklaşık 3 milyar dolar olarak gerçekleşmesiyle birlikte 2021’in ilk yarısında 5,5 milyar dolar turizm geliri elde edilmiş oldu. (EY Turizm Sektörü, Eylül 2021)
Senelik bazda turizm geliri, 2014 yılındaki zirveyi aşıp en yüksek seviyesine ulaştığı 2019 yılında 34 milyar 520 milyona ulaşmıştı. 2020 yılında ise önceki yıla göre yüzde 65 civarında bir düşüş yaşayıp 12 milyar seviyesinde kalmıştı. 2021 yılsonu itibari ile bir önceki yıla göre yüzde 103 artarak 24 milyar 482 milyon 332 bin dolar oldu. Bu yılki gelirin 19 milyar 679 milyon 915 bin dolarını kişisel harcamalar, 4 milyar 802 milyon 417 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.
Ziyaretçi sayısı bakımından incelendiğinde ise 2019 yılında 51 milyon 860 bin 42’ye ulaşan ziyaretçi sayısı pandeminin ardından 2020 yılında yüzde 69 gerileyerek 15 milyon 826 bin 266’da kaldı. 2021 yılında ise yüzde 85’lik bir toparlanma ile ziyaretçi sayısı 29 milyon 357 bin 463 olarak gerçekleşti.
Ziyaretçi sayısı yüzde 85 artmasına rağmen turizm gelirinde gerçekleşen artışın daha yüksek olması, kişi başı ortalama harcamanın arttığını gösterdi.
Yukarıdaki grafikte ziyaretçi sayısı ile kişi başı harcamanın 2013-2021 yılları arasındaki değişimi gösterilmektedir. 2021 yılında kişi başı turizm harcamasının önceki senelerin üzerinde gerçekleştiği görülmektedir. Bu değişimde pandeminin getirdiği kısıtlamaların turizm talebini önemli ölçüde arttırması yatmaktadır. Bununla birlikte ülke ekonomisindeki yüksek enflasyon gibi değişimlerin turizm harcamalarının artmasında önemli bir etkisi bulunmaktadır.
Türkiye Otelciler Birliği (TUROB) tarafından gelen – giden iç ve dış hat yolcu trafiğinin açıklandığı Havalimanı istatistiklerine göre, pandemi öncesi ve pandemi dönemi karşılaştırıldığında uluslararası seyahat yasaklarının etkisiyle dış hat yolcu sayısındaki azalışın iç hatta göre daha fazla olduğu gözlemlendi. 2021 yılının ilk yarısı bir önceki yılın ilk yarısıyla karşılaştırıldığında ise İstanbul’daki havalimanlarında iç hatta yüzde 15 ve toplamında yüzde 3’lük bir artış görülürken, dış hatta yüzde 5’lik azalış görüldü. Antalya Havalimanı ve Muğla’daki havalimanlarında ise 2021 yılının ilk yarısında 2020 yılının ilk yarısına kıyasla özellikle dış hatlar ziyaretçi sayısında ciddi bir artış görüldü. 2021 yılında bir önceki yıla göre hava trafiğinde artış görülse de 2019’daki seviyeler yakalanamadı. (EY Turizm Sektörü, Eylül 2021)
Küreselleşme ile birlikte ülkeler arası iş birliklerinin gelişmesi, seyahat özgürlüklerinin artması, teknolojide ve ulaşımdaki gelişmelerle birlikte farklı destinasyonlarda gelişen kaliteli sağlık hizmetleri sonucunda oluşan rekabet ve tüketicilerin bilinçlenmesiyle birlikte ortaya çıkan yeni pazar arayışları, sağlık 110 turizmini ön plana çıkartmaktadır. Türkiye; modern hastaneleri, yetişmiş insan gücü,
alanında uzman doktorları, teknolojik altyapı ve tecrübe birikimi ile Avrupa standartlarında hizmet vermektedir.
Ülkemiz ayrıca coğrafi konumu, kaplıcaları ve doğal güzellikleri ile Sağlık Turizmi açısından bir çekim merkezidir. Bu çerçevede ülkemizin hem tarihi ve kültürel zenginliği hem de sağlık sektöründeki büyük yatırımları sayesinde sektörün potansiyelini gerçekleştirmede önümüzdeki on yıllık dönemde önemli bir yol kat edeceği düşünülmektedir.
Bu kapsamda TÜİK istatistiklerine göre;
2003 yılında 140 bin kişi olan sağlık turisti sayısı 2019 itibarıyla 662 bin kişiye ulaşmış, 2020 yılında pandeminin etkisiyle sınırların kapatılması, seyahat yasakları gibi engellere rağmen 243 bini geçmiştir.
Sağlık turizmi kapsamında elde edilen gelire göre bakılacak olursa 2003 yılında 203,7 milyon dolar olan sağlık turizmi gelirleri 2019’da 1,06 milyar dolara ulaşmış, 2020 yılı ilk üç çeyreklik dönemde ise 341,6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
STR 2022 Ocak Ayı Ülke Ve Destinasyon Raporu
Dünyanın önde gelen veri ve analiz şirketlerinden STR’nin hazırladığı Ocak 2022 Ülke Performans Raporu’na göre Türkiye’nin Ocak 2022 otel dolulukları 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 71,8 artışlar yüzde 50,3 olarak gerçekleşmiştir. İstanbul’un Ocak 2020’de yüzde yüzde 69 olan doluluk oranı, Ocak 2021’de yüzde 27,1, Ocak 2022’de ise yüzde 105,1 artış ile yüzde 55,6 olarak kaydedilmiştir.
İstanbul için ortalama günlük satılan oda bedeli - ADR (Average Daily Rate), 2021’e göre yüzde 25,9’luk artış ile 90,31 EUR olarak gerçekleşmiştir. Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirlerde ise (RevPAR – Revenue per Room) geçen yıla göre yüzde 158,2 artış ile 50,17 EUR olarak ölçülmüştür.
Son 3 yılın Ocak ayı karşılaştırmaları tablosu aşağıda verilmiştir.
Covid-19 sonrası Türkiye gayrimenkul piyasasında neler değişti?
Rusya Ukrayna savaşı turizmi nasıl etkileyecek? Tatil rezervasyonlarında iptal var mı?