Türk müteahhitlerin Libya'daki alacakları 1 milyar dolara düştü!

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Türk müteahhitlerin Libya'daki hak edişleri ile ilgili, "Görüşmeler neticesinde 1,8 milyar dolar seviyesinde olan ödenmemiş hak ediş tutarı 1 milyar dolara kadar düştü" dedi....

Çağlayan, bakanlığın bütçesine ilişkin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki sunumunun ardından milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtladı. 

Gezi Parkı olayları sırasında bazı gazetelerde yer alan "Lobiler olmasaydı uzaya çıkardık" sözlerinin hatırlatılması üzerine, bütün partilerin genel başkanlarına AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a gösterdiği saygıyı gösterdiğini söyledi. 

Söz konusu haberlere konu olan açıklamalarının, Türkiye'nin belli zamanlarda önünün kesilmesinin ülkeye getirdiği ekonomik yapı ile ilgili olduğunu anlatan Çağlayan, "Türkiye ekonomisinin bugün olması gereken seviyenin çok gerisinde olduğunu ifade etmek üzere söylediğim şeylerdir. Ne söylemişsem dibine kadar arkasında olurum" diye konuştu.

Ekonomi Bakanlığı'nın ihracatı artırma yollarının yanında üretim ve ihracatın ithalata bağımlılığını azaltma konusunda da çalıştığını dile getiren Çağlayan, bu durumun geçmişten gelen yanlış uygulamaların bir sonucu olduğunu ifade etti. 

Böyle bir sonucun çok kısa sürede tersine döndürülmesini beklemenin gerçekçi olmadığını kaydeden Çağlayan, bu açıdan değerlendirildiğinde Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) çalışmasının tarihi bir çalışma olduğunu belirtti. 

Teşvik sistemi uygulanırken bazı bölgelerin teşvikten yararlanamadığı eleştirilerini de yanıtlayan Çağlayan, teşvik sistemine bakarken bütünlük içinde bakılması gerektiğini söyledi. 

Mesele sadece bölgesel olmadığının altını çizen Çağlayan, bölgelerin belirlenmesi konusunda hiçbir milletvekilinin dahli olmadığını, tamamen Kalkınma Bakanlığı'nın yaptığı Sosyoekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) baz alınarak bölgelerin belirlendiğini dile getirdi. Çağlayan, teşvik belgesi sayılarında yeni dönemdeki artışların kesinlikle konjonktürel olmadığını ifade etti. 

- "İthalata bağımlılık yüzde 50'lerin altında"

Üretim ve ihracatın ithalata bağımlılığın yüksek olduğu eleştirileri üzerine Çağlayan, "Gerek ihracatın gerekse üretimin ithalata bağımlılığı yüzde 50'lerin altındadır" dedi. Çağlayan, son 10 yıldaki ihracatın ithalatı karşılama oranının önceki 10 yıldan yüksek olduğunu dile getirdi. 

Ara malı ithalatının kompozisyonun iyi algılanması gerektiğinin altını çizen Çağlayan, ham petrol ve doğalgaz ithalatının da ara malı ithalatı kapsamına girdiğini vurguladı.  

Yılın 9 ayında 6,9 milyar dolar atık ve hurda ithal edildiğini anlatan Çağlayan, motorlu kara taşıtları konusunda yerlileşmeyi artıracak yeni politikalar ortaya koyduklarını söyledi. 

- Uluslararası doğrudan yatırımlar

Uluslararası doğrudan yatırımların şirket birleşmeleri ve gayrimenkul alımları gibi yeni olmayan yatırımlar yoluyla geldiği eleştirilerine Çağlayan, "Eleştirmek kolay. Ne olursa olsun. Bu ülkeye, siyasi, ekonomik istikrara ve yatırım ortamının kalitesine bakarak son 10,5 yılda 131,5 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım geliyorsa bu eleştirilmez ancak alkışlanır" karşılığını verdi.

Tarım ürünleri ihracatının toplam ihracatın yüzde 10'u oluşturmasına karşın sektöre verilen ihracat desteğinin toplam destek içindeki payının yüzde 58 olduğuna işaret etti. 

- TÜPRAŞ'a yönelik inceleme

Maliye'nin TÜPRAŞ'ta yaptığı incelemeye yönelik eleştirilere de yanıt veren Çağlayan, Maliye'nin incelemesinin bakkal Ahmet'e, esnaf sanatkar Mehmet'i incelediği gibi diğer sanayi kuruluşlarında da inceleme yaptığını söyledi. Çağlayan, "Hasmane bir tutum olsa TÜPRAŞ'a kısa süre önce 2,9 milyar liralık stratejik yatırım kapsamında teşvik belgesi verilmezdi" ifadesini kullandı.

Cari açık konusunda da görüşlerini paylaşan Çağlayan, cari açığın finansman kalitesinin her zaman üzerinde durulması gereken bir konu olduğunu belirtti. 

Çağlayan, 2008 krizinden sonra ihracatta Avrupa dışındaki pazarlara yönelindiğini hatırlatarak, Kayseri'de bir kadın ihracatının Mikronezya'ya ihracat gerçekleştirmesinin ardından Türkiye'nin ihracat yapmadığı tek ülkenin Nauro adında küçük bir ada ülkesi olduğunu söyledi. 

- "Çözüm süreci teşvik sistemine katkı sağladı" 

Çözüm süreci ile yeni teşvik sisteminin çok iyi senkronize olduğuna dikkati çeken Çağlayan, sürecin 6. Bölge’ye yönelik teşviklere olumlu katkı verdiğini dile getirdi. 

Çözüm sürecinin ardından 6. Bölge’ye dair yapılan teşvik belgesi başvurusunun 2 kat arttığını ifade eden Çağlayan, sürecin devamının, herkesin katkı sağlamasına bağlı olduğunu kaydetti. 

- "Gümrük Birliği Türkiye'nin aleyhine"

Türkiye'nin üretim ve ihracat yapısını değiştirmesi gereken bir döneme girdiğini belirten Çağlayan, zihinsel bir dönüşüme ihtiyaç olduğunu, politikalarını buna göre oluşturduklarına dikkati çekti. 

Gümrük Birliği'nin Türkiye'ye zararları konusunda yeterince konuşmadığı eleştirileri üzerine Çağlayan, "Gümrük Birliği sürecinin şu an Türkiye'nin aleyhinedir. Bunu, her yerde söylüyorum. 'AB ile STA yapalım' diyorum" dedi. 

- Libya'da iş yapan müteahhitlerin hak ediş alacakları

Libya'da iş yapan Türk müteahhitlerinin hak ediş alacaklarına ilişkin de konuşan Çağlayan, geçtiğimiz günlerde Libya Başbakanı’nın kaçırıldığını hatırlatarak, ülkede durumun içinden çıkılmaz bir hal aldığını belirtti. 

Libya'da birçok Türk firmasının yeniden işlerine başladığını dile getiren Çağlayan,  hak edişlerin ödenmesi konusunda Libya makamları ile görüştüklerini ifade etti. 

Çağlayan, görüşmeler neticesinde 1,8 milyar dolar seviyesinde olan ödenmemiş hak ediş tutarının 1 milyar dolara kadar düştüğünü sözlerine ekledi. 

Konuşmaların ardından Ekonomi Bakanlığı'nın 2014 yılı bütçesi kabul edildi. 

AA