Türkler krizde dünyayı ev değiştirerek keşfediyor

Artık, yüksek fiyatlarla yurt dışı tatili dönemi kapandı. Şimdi dünyadaki yeni trend, “ev değiştirerek” dünyayı dolaşmak, üstelik cebinizden 5 kuruş otel parası ödemeden... Ev değişiminde, farklı ülkelerden birbirini hiç tanımayan iki kişi, aynı anda birbirlerinin evine misafir oluyor. Böylece, hem otel parası ödemiyor, hem de yeni bir yeri ev sıcaklığında görmüş oluyorlar. Evde yurt dışı tatili rüyasını gerçekleştirmek için tek yapmanız gereken ise, yılda 200 TL'lik üyelik ücretini ödeyerek “ev değişimi” internet sitelerine abone olmak...

Ev değişimi, 1950'lerde her yaz aynı tatile gitmekten sıkılan ABD'li öğretmen David Ostroff'un keşfi... Ostroff, yazları öğretmen arkadaşlarıyla “ev değiştirerek”, gelecekte binlerce insanın tatilini ucuza, ev konforunda geçirmesini sağlayacak sistemin temelini attı. Ev değişimi, “homelink.com”, “homeexchange.com”, “hospitalityclub.org” gibi sitelerle, 90 ülkeye yayıldı. Krizde ise yüzde 30 büyüdü. Genellikle 40 yaş üstü kişilerde ve emeklilerde yaygın... Sistemin işleyişi basit... Önce “ev değişimi”ne ayıracağınız evin fotoğraflarını çekiyor, sonra da gideceğiniz ülke ve şehir bilgilerini siteye koyuyorsunuz. Sonra da, gelen tekliflerden en uygun “tatil” seçimini yapıyorsunuz. Eş zamanlı ev değişiminde, farklı ülkelerden birbirini hiç tanımayan iki kişi, aynı anda birbirlerinin evine misafir oluyor. Bunun için, misafir olacağınız ülkedeki kişinin ve sizin kalış sürelerinizin çakışması gerekiyor. Sistemin en büyük avantajı, ev kirası, telefon ve elektrik faturası gibi giderlerin misafire ödetilmemesi...

Türkler için en revaçta ülke ABD

Eğer ikinci bir eviniz varsa, “eş zamanlı olmayan” ev değişimi yapma şansınız da var. Diyelim ki, Bodrum'da Haziran ayında kullanmadığınız bir devremülkünüz var. Haziran'da Bodrum'a gitmeye can atan bir Parisli'nin teklifini kabul ediyorsunuz. Siz de Temmuz'da Paris'te onun evine misafir oluyorsunuz... Ev değişimini 2003'de Türkiye'ye getiren Homelink.com'un Türkiye sorumlusu Samim Er, dünyada 20 bini üyeye sahip olduklarını söylüyor. Türkiye'den ise 68 aile “ev değişimi” sistemine üye... Bu aileler arasında, aynı yıl birkaç kez değişim yaparak Avrupa turu yapanlar bile var. Türkler için en revaçta ülkelerin başında ABD geliyor. 4 yıldır Türkiye'den ev değişimi yoluyla ABD'de okuyan çocuğunun yanına gidip gelen aileler var. Bazıları da 3-4 değişimi peş peşe yapıp ABD'yi boydan boya geziyor. ABD'den sonra ise en büyük ilgi gören diğer ülkeler İtalya ve Fransa...

Giderken bana yahni pişirmişler

Mehveş Evin - İnşaat Mühendisi (40)

İstanbul Suadiye'de oturan Mehveş Evin, ilk kez geçen yıl 23 Nisan'da “eş zamanlı” ev değişimi yapmış. Evin'in ilk tercihi Paris. Çünkü oğlu, 5 yaşından beri Fransızca öğreniyor: “Paris'in içinde bir ev olmasını istiyorduk, şansımıza denk geldi. Eskiden otelde kalıyorduk. Ancak Fransız kültürünü öğrenmek için ev değişimi daha cazip. Paris'te ben, eşim ve 11 yaşındaki oğlumla 1 hafta kaldık... 'Evimi bıraktığım gibi alacak mıyım' diye asla düşünmedim. Bilakis, bu yaşamam gereken bir tecrübeydi. Arkadaşlarım, 'çekmecelerini karıştırırlarsa' ya da 'sehpayı kırarlarsa' gibi şüpheleri dile getirdi. Ben onlarınkini karıştırmayacağıma göre, tabii ki onlar da benimkini karıştırmayacak. Sehpamı kırarlarsa da kırsınlar... Döndüğümde hiçbir eksiğe de rastlamadım. Üstelik de bize dana yahnisi pişirip öyle gitmişler... Bizim köpeğimiz vardı ama onlara yük olmamak için veterinere bıraktık. 'Birlikte misafirlik' seçeneğine de açığız. İleride oğlumun yaşlarında bir Fransız erkek çocuğa sahip bir aileyi Kerpe'deki yazlığımızda misafir etmek istiyoruz.”

Yalnız yaşayınca, ev değiştirmek kolaylaşıyor

Engin Gürsel - Pazarlama Danışmanı (47)

Engin Gürsel, “ev değişimi” için kiradaki evini kullanıyor. Taksim Gümüşsuyu'nda 100 metrekarelik bir dairede oturan Gürsel, “15 günlüğüne bir dostunuzun geldiğini düşünün. Nasıl ona evin anahtarını veriyorsanız, bir yabancıya da verebilirsiniz” diyor. Evde yokken yaşanabilecek kötü bir olayı ise aklına getirmek istemiyor: “Yangın ben varken çıksa, ev sahibine karşı sorumluluğum neyse, onlar varken de aynen devam edecek.” 15 günlük ev değişimi yapan Gürsel, “Bu kadar esnek olmamın nedeni, yalnız yaşıyor olmam” diyor. İlk ev değişimini şöyle anlatıyor: “Bana ilk gelenler, New York'tan 50 yaşlarındaki iki hanımdı. Zaten, sisteme dahil üyelerin pek çoğu 40 yaş üzeri ve yüzde 80'ini de emekli... Nasıl bir zarar verebilirim ki? New York'tan gelen iki normal hanım herhalde evimde abuk subuk şeyler yapmazlardı. Nitekim, hiç problem olmadı. Sadece iki kez kadehlerim kırıldı. Ama aynısını Paşabahçe'den bulup almışlar. Barcelona'daki evde tabak-çatal konusunda bir not bırakıp, 'Ben sana kullanabileceğin tabak çatalları ayırdım. Salondaki tabakları kullanmazsan sevinirim' dediler. Buzdolabınızı genellikle boş teslim ediyorsunuz. İlk gün yemeleri için kahvaltılık bırakılıyor. İnsanlar giderken dolabınızdan içtikleri çayı yerine koymadılarsa, 10-15 dolar para bırakıyorlar. 2006'da peş peşe 3 ev değiştirerek New York'ta 2 ay kaldım. Daha sonra da Amsterdam'a geçtim. Her yıl Hollanda'ya gidip Rotterdam'daki müzik festivalini takip ediyorum. Bir kez Barcelona'ya, iki kez de Paris'e gittim. Şimdi de New Orleans'a, sonra da bir arkadaşımla San Francisco'ya gideceğim.”

Kültürlü insanlar, evimizi ne yapsınlar!

Hüseyin Özbek - Uzakyol Baş Mühendisi (60)

Emekli bir deniz subayı olan Hüseyin Özbek, meslek gereği dünyayı gezme şansına sahip olmuş. Ama eşi ve çocuklarının da dünyayı görmesini istediği için “ev değişimi” sistemine üye olmuş. Özbek, ilk kez 2009'da ailesiyle Paris yolunu tutmuş: “Paris'ten Prof. Ingrid Benel ile yazışmaya başladık. Tam biletleri almışken, annesinin rahatsız olduğunu ve gelemeyeceğini söyledi. Hayal kırıklığına uğradık. Ama nedense, sonra bizi arayıp 'Sözümde duracağım, siz gelin' dedi. 5 Ağustos'ta Paris'e uçtuk. Gördük ki evimiz, 5'inci katta güzel, kullanışlı, küçük bir stüdyo daireydi. Eyfel'e de, Sen Nehri'ne de yakındı. Benel, çok ince bir insandı. Evin kullanımı için detaylı bir not bırakmış, alışveriş yapılacak yerleri Google'dan çıkarıp harita üzerinde işaretlemiş. Buzdolabına tatlılar, biralar koymuş, laptop için internet şifresi bile yazmıştı. Kadının ev telefonunu hiç kullanmadık. Kendi cep telefonumuz vardı. Suistimal etmemek lazım... O sırada, kendisi de Paris'teydi. Ama annesi hasta olduğundan hiç karşılaşmadık... Paris'teki evde, çekmeceyi bir çektik, çekmecedeki cüzdanda ise 280 Pound vardı. Yabancı, benim evi ne yapacak? Ekonomik yapısı benden çok ileride, kültürlü insanlar bunlar... Elektrik faturası da, su faturası da ödemedik. Kullandık ve çıktık. Marketten aldığımız ihtiyaçlar dışında başka para ödemedik.”

Ev değişimi yoluyla Yanya'da kaldım

Mutlu Tönbekici - Gazeteci

Kız arkadaşıyla 2006'da Yunanistan'a giden gazeteci Mutlu Tönbekici de “ev değişimi”ni yakından takip edenler arasında... Tönbekici, Yunanistan gezisinde gideceği güzergâhtaki insanları 'Hospitalityclub.org' adlı siteden bulduğunu söylüyor: “Ben İstanbul, Arnavutköy'de oturuyorum. İsteyen gelip bende kalır diye siteye yazıyorsunuz. Ben de 'Selanik'teyim' diyenlere yazmıştım. Biri bizi evine kabul etti. Yunanistan'da 12 günlük bir motosiklet turu yaptım. İoannina (Yanya) şehrinde bir aileye konuk oldum. Bu aslında ‘ev değişimi'nin bir diğer çeşidi olan ‘birlikte kalmalı misafir etme'ydi. Yunanlı aile bana bir oda verdi. Birlikte yedik, içtik, bana etrafı gezdirdiler... Bir de bu yaz kendi kiralık evimi bir arkadaşa kiraladım. Bu sayede, Bodrum'da bir ev tutabildim. Yurt dışından biri gelip benim evimde kalırsa içim huzursuz olmaz. Sadece iki eşyam değerli: Bilgisayarım ve fotoğraf makinem... Fotoğraf makinemi zaten hırsızlar çaldı. Bilgisayarı da yanımda taşıyorum...”
Tuğrul Tunalıgil /Pazar Vatan