Van'daki HES için acele kamulaştırma kararına iptal!

Sovyetler Birliği ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin baskılarından kaçarak 1980'li yıllarda Van'ın Erciş ilçesindeki Ulupamir köyüne yerleşen Kırgız Türklerine ait arazilerin Bakanlar Kurulu'nca hidroelektrik santralı yapımı için acele kamulaştırma kapsamına alınmasına Danıştay "dur" dedi. Danıştay 6. Dairesi, santral yapımı için kamulaştırılmasına karar verilen taşınmazların işlemlerinde acele kamulaştırma yönteminin uygulanmasını gerektiren şartların gerçekleşmediğini belirtti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) ise köylülerin santral projesi inşaatında çalışma imkânı bulabileceklerini kaydederek skandal bir savunmaya imza attı. 

Keyfi hareket etti 1980'lerde Türkiye'ye sığınan Kırgız Türklerine, Van'ın Erciş ilçesi Ulupamir köyünde toprak verildi. Ancak 35 yıldır yaşadıkları topraklara Zilan Regülatörü ve Hidroelektrik Santralı yapılmasına karar verildi. Bakanlar Kurulu araziler için "acele kamulaştırma" karan aldı. Bunun üzerine bölgede oturan Kırgız uyruklu 23 yurttaş avukatları aracılığıyla EPDK ve Başbakanlık hakkmda Danıştay'a dava açarak kararın iptal edilmesini, iptal edilene kadar da yürütmenin durdurulmasını istedi. 

Avukat Özgür Çağlar Aksu aracılığıyla Danıştay'a açılan dava dilekçesinde, acele kamulaştırma için "kamu varan" olması gerektiği vurgulanarak, idarenin kamu yara3-D bakan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, AKP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Muş ve Artvin Milletvekili israfil Kışla ile birlikte Artvin Valisi Kemal Cirit'i makamında ziyaret etti. Cirit ten kent hakkında brifing alan Çelik, kentin 3D belgeselini izledi. Çelik ve beraberindekilerin özel gözlüklerle 3-D belgeseli izlemesi ilginç bir görüntü oluşturdu. Artvin'in "baba ocağı" olduğunu belirten bakan Çelik, "Artvin, doğal güzellikleriyle Türkiye'nin önde gelen illerinden birisi. Yani buranın bir sanayi şehri olması zaten düşünülmüyor. 

Ama sanayi hiç olmasın anlamı da doğru değil. Dolayısıyla Artvin'in özellikle barajlardan kaynaklanan genel görünümünü olumlu etkileyen tablosuna karşı gerçeğinin de böyle olmadığını biliyoruz. Diğer yönleriyle Artvin'de topyekun bir kalkınma olduğunu da görüyoruz" dedi. (Fotoğraf: AA) rını gözetmeksizin keyfi olarak hareket ettiği savunuldu. 

Dilekçede acele kamulaştırma işlemiyle Ulupamir köyünün geçim kaynakları olan tarım ve hayvancılığın bitme noktasına geleceğinin altı çizildi. Kırgız Türklerinin zorla sürgün edilmesi anlamına gelecek olan bu durumun kaybolmaya yüz tutmuş bir kültürün son izlerinin de ortadan kalkmasına yol açacağı vurgulandı. 

Kararda, Ulupamir köyünde kurulacak olan nehir tipi santralın üretim tesisi için 5 Eylül 2012'den itibaren 49 yıl süreyle üretim lisansı verildiği, proje için de Van Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından 30 Mart 2012 tarihinde "ÇED gerekli değildir" kararının çıktığı anımsatıldı. 

Kararda, Maliye Bakanlığı'nın, acele kamulaştırma kararının alınması amacıyla düzenlediği gerekçe raporuna da yer verildi. Raporda, taşınmazların normal prosedüre göre kamulaştırılması işleminin uzun süreceği, ülkemizde enerji sıkıntısı çekildiği, bu tür enerji yatırımlarının mümkün olduğu kadar hızlı şekilde tamamlanmasında kamu yaran bulunduğu, acele kamulaştırma durumunda işlemlerinin yaklaşık 2 yıl daha erken sürede tamamlanabileceği belirtildi. Kararda bu genel ifadeler dışında projeye ilişkin somut bir neden olmadan davacılara ait taşınmazlar için acele kamulaştırılması yoluna başvurulduğuna dikkat çekildi. EPDK tarafından daireye gönderilen cevap dilekçesinde ise "Davacı ve diğer malikler kamulaştırılan alanlardaki tarımsal faaliyetlerine halen devam etmekte olup santral projesi inşaatında da çalışma imkânı bulabileceklerdir. 

Bu nedenle Bakanlar Kurulu kararının amaç unsuru açısından da uygunluk olduğu ortadadır" denildi. 

Cumhuriyet