Varlık Fonu yasası neler getirecek?
Aydınlık Gazetesi köşe yazarı olan Mustafa Pamukoğlu, bugünkü yazısında Varlık Fonu'nun ne olduğunu ve fonun neler getireceğini anlattı. İşte o haber...
Türkiye Varlık Fonu Yönetim A.Ş. özel hukuk hükümlerine tabi, yönettiği varlığı esas itibarıyla kamu varlığından oluşan ve bu varlığın ticari esaslara göre değerlendirilmesi sonucu elde edilecek kazançlara ve zararlara sahip olacak bir ticari şirkettir. Ancak bu şirkete sağlanan muafiyet ve istisnalar nedeniyle ticarette rakibi yoktur. Yani haksız rekabet yasallaştırılmıştır. Rekabet Kanunu hükümleri TVF A.Ş’ye uygulanamayacaktır.
MUAFİYET VE İSTİSNALAR
Bu muafiyet ve istisnalar şirket ve Türkiye Varlık Fonu ile şirket tarafından kurulacak şirketler ve alt fonları kapsamaktadır. Bunun gerekçesi kamu havuzunda olan varlıklardan alınacak vergiler ve gelirler yine kamu havuzuna girecek. Bir cepten diğer cebe…
Kazanca vergi yok
Bu şirket ve bu şirketin kuracağı şirketler gelir vergisi, kurumlar vergisi ödemeyecekler. Vergi kesintisine muhatap olmayacaklardır.
Ticari kazanç elde edecek ancak bunun vergisi olmayacak. Örneğin inşaat işi müteahhitliği alacak vergi kesintisiz hakediş alacak. Veya kendisi bir taşeronluk işi verirse ödeyeceği hakedişlerden vergi kesintisi yapmayacak.
Varlıkların devrinde KDV ödenmeyecek.
Emlak vergisi yok
Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi, harç, katılma payı ile tasdik ücretlerinden, sahip olduğu taşınmazlar dolayısıyla emlak vergisinden, satın alınan ve satılan taşınmazlar ile ilgili olarak tapu ve kadastro döner sermaye bedellerinden ve her türlü dava ve icra işlemlerinde teminat yatırma mükellefiyetlerinden muaftır.
Sadece elektrik ve havagazı tüketim vergisi ve yangın sigortası vergisi ödeyecek.
Damga vergisi yok, harç yok
Hangi işlem olursa olsun damga vergisi ve harç ödemeyecek. Ödeyeceği paralar ile tahsil edeceği paralardan BSMV ödemeyecek. Her türlü kredi işlemi kaynak kullanımını destekleme fonundan istisna olacak.
Varlık kiralama şirketleri kurabilecek
Mevcut varlık kiralama şirketlerine tanınan tüm hak, istisna, indirim ve muafiyetlerden yararlanacak. Menkul kıymetlere ilişkin, ihraççıların tabi olduğu Borsa İstanbul Anonim Şirketi'ne ödenmesi gereken kayıt ücreti ve kotasyon ücretinden muaf olacak.
Çoğu kanun uygulanmayacak
Kanunun 8. maddesinin 5. bendinde sayılan aslınsa sayılması zor çok önemli kanunlar TVF ve şirketleri için uygulanmayacak.
VARLIKLARIN TEMİNAT GÖSTERİLMESİ
TVF’nin mal varlığı ile şirkete devredilen TVF varlığı kamu varlığıdır. Şirketin bu varlık yanında sağlayacağı kazançlar nedeniyle mal varlığı da oluşacak. Dolayısıyla kamu varlığı ile sonra sağlanan şirket mal varlığını öncelikle ayırmak lazımdır.
Kamu varlığı şirket faaliyetleri dışında teminat gösterilemez, rehin verilemez ve başka amaçla tasarruf edilemez. Dikkatinizi çekeriz TVF’nin yetkili olduğu faaliyetlere ilişkin iş ve işlemler için her türlü teminat verilebilir, rehin yapılabilir ve çeşitli tasarruflarda kullanılabilir.
FON MAL VARLIĞINI KAYBEDER Mİ?
Elbette. TVF’nin faaliyetleri kapsamında kredi temin ettiğini ve bunu da bir büyük kamu yatırımında kullandığını varsayalım. Bu kredi için de TVF Botaş’a ait hisseler teminat olarak verildi. Vadesi geldi kredi ödenemedi. Bu durumda kredi veren Botaş hisselerine sahip olur.
Bu kamu varlığı kullanılarak menkul alım satımının yapıldığını düşünelim. Önceleri ciddi bir kazanç elde edildi ve bu bir varlığa dönüştürüldü. Sonraki işlemlerde zarara uğrandı. Bu sonradan kazanılan mal varlığı satılabilir, haczedilebilir, rehin verilebilir.
VARLIK VE GELİRLER
TVF A.Ş, yöneten şirket, TVF, kamu varlığına sahip bir şirkettir. TVF A.Ş şirketi kamu varlığını sermaye gibi kullanacak ve kazanç elde etmeye ve sonra da bu kazançları TVF ve şirket olarak varlığa dönüştürmeye çalışacak Şirket mal alacak ve satacak ve birçok ticari faaliyetten kazanç elde edecek veya zarara uğrayacaktır.
KİM DENETLEYECEK?
Bağımsız denetim
Şirket, şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların esas denetimi bağımsız denetim kuruluşlar yapacak. Uluslararası denetim standartları çerçevesinde bağımsız denetimi yapılacak. Bu kadar büyüklükteki fon ve şirketleri büyük bağımsız denetim şirketlerinin denetlemesi mümkün olacak. Butik bağımsız denetim firmaları veya denetçilerinin bu denetimin hakkından gelmesi zor. Bu durumda yabancıların sahip olduğu büyük denetim firmaları devreye girecek. Büyük denetim ücretlerini konuşuyor olacağız…
Merkezi denetim
Başbakan tarafından görevlendirilmiş üç merkezi denetim elemanı tarafından da denetim yapılacak.
Meclis denetimi
Yukarıda belirtiğimiz iki denetim sonuçları ve raporları TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından denetlenecektir.
Bilmemiz gereken önemli birkaç şey daha var. Örneğin TVF’nin 1 yıl sonraki proforma bilançosu.
Mustafa PAMUKOĞLU/Aydınlık
