İnşaat sektöründe, bu günlerde en çok tartışılan konu, her ikisi de 100 metrekare olan iki evin KDV oranları arasındaki farkın çok fazla oluşu. Biri Çankırı'da, diğeri İstanbul'da.
Bugün itibariyle, her ikisinin KDV oranı yüzde 1. Ancak yakında değişecek ve İstanbul'daki yüzde 18 olacak.
Oran aynı ama vergi farklıydı
Çankırı'daki ev 50 bin lira, KDV'si de 500 lira.İstanbul'da (Şişli'de) olan ev 1 milyon lira, KDV'si de 10 bin lira.Bu duruma göre;
İstanbul'daki evin KDV'si, Çankırı'daki ev için hesaplanan KDV'nin 20 katı oluyor.Başka bir anlatımla, İstanbul Şişli'deki veya Etiler'deki 100 m2'lik ev için ödenen KDV tutarı; Çankırı, Batman, Tunceli ya da Sinop'taki 50 bin TL değerindeki 100 m2'lik ev için ödenen KDV'nin 20 katı oluyordu.
Nedense, bu yetersiz görüldü!
360 katı olsun isteniyor
Geçtiğimiz hafta, konutlarda KDV oranını artırma konusunda Bakanlar Kurulu'na yetki veren 6322 sayılı yasa TBMM'de kabul edildi. İki gün önce de Cumhurbaşkanı'na imzaya gönderildi. Yasanın yeni hükmünde, Bakanlar Kurulunun;
"...bazı malların perakende safhası ve inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas alarak konut teslimleri için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkili" olduğu şeklinde düzenleme yapıldı.Buna göre, Bakanlar Kurulu konut teslimleri için;
-İnşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas alarak,
-Yüzde 1, 8 ve 18 şeklinde KDV oranları belirleyebilecek.Böyle olunca, İstanbul Şişli'de veya Etiler'deki değeri 1 milyon lira olan 100m2'lik evin KDV oranı yüzde 18, KDV'si de 180 bin TL olacak.Başka bir anlatımla, her ikisi de 100 metrekare olan iki evden, Batman'daki ev için 500 TL, İstanbul Şişli'deki 100 m2'lik ev için de bunun 360 katı yani 180 bin lira KDV ödenecek.
1 Haziran'dan önceki ruhsat
Yukarıdaki uygulama, 1 Haziran 2012 tarihinden önce alınan "konut inşaat projeleri" ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından, ihalesi bu tarihten önce yapılan konut inşaatı projelerine ilişkin konut teslimi hariç olmak üzere, Kanun'un yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
İnşaatlarda vergi uygulaması, KDV yönünden özellikli durumlar, vergi incelemesi, hasılat paylaşımı, yap-işlet-devret ve GYO'lar için ayrıca Bkz.www.insaatakademi.com.
Dünyada örneği yok
Dünyanın hiç bir ülkesinde, inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yer esas alınarak, farklı KDV oranı belirlenmesi söz konusu değil.Bu uygulama Türkiye'de ilk olacak.
Oldu olacak, Etiler'den alınacak konfeksiyon ürünleri de, yenilecek yemek de kalınacak otel de içilen su da yüksek oranda KDV'ye tabi olsun!
İnşaat sektörü Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü. Ekonominin üçte birini "doğrudan" üçte birini de dolaylı olarak ilgilendiriyor. Bu sektördeki "durgunluk veya canlılık" ekonomiye aynen yansıyor. Bu nedenle, KDV artırımının etkilerini iyi analiz etmek gerekiyor.
Özellikle yeni projelerin önünü tıkayacak. Oranın 17 puan artması istihdamı 300 bin kişi azaltacak. Sektörde küçülmeye neden olması ve en önemlisi, kayıt dışılığın azaltılması amaçlanırken, kayıt dışılığın artırılacak olması, olayın düşündürücü yönlerinden bazıları.
Konutlarda KDV artırımı ile ilgili kararname çıkartılmadan; sektörü özellikle istihdam, kayıt dışılık ve ekonomiye etkileri yönüyle değerlendirmekte yarar var.
Şükrü Kızılot/Hürriyet