Yabancıya konut satışı için genelge talebi!
Vatandaşlık için gayrimenkul alımlarında ödemelerin dövizle yapma şartının yayınlandığı gün uygulamaya alınmasının, satış yapan firmalar kadar alıcıları da zorladığı ifade ediliyor. Firmalar konuyla ilgili detayların genelge ile hızlıca yayınlanmasını talep ediyor.
Her gün 19 milyon dolarlık gayrimenkulün yabancıya satıldığı Türkiye pazarında Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik'te değişiklik yapıldı. Dünya Gazetesi'nden Leyla İlhan'ın haberine göre; Resmi Gazete’de dün yayınlanarak yürürlüğe alınan değişiklikle yabancıların vatandaşlık amaçlı gayrimenkul alımlarında TL yerine dövizle ödeme şartı koyuldu. Yeni uygulama kapsamında 250 bin dolar karşılığında gerçekleştirilen ödemeler döviz cinsinden bankaya yapılırken, bankalarda bu paraları döviz cinsinden Merkez Bankası’na satacak. Sektör temsilcileri Merkez Bankası döviz rezervlerine katkı sunacak uygulamaya geçiş için süre tanınmadığını bu sebeple bazı konularda prosedürlerin bilinmediğini belirtti. Milyon dolarlık işlemlerin durmaması amacıyla konuyla ilgili sürecin nasıl işleyeceğine ilişkin genelgenin bir an önce çıkarılması gerektiği vurgulandı.
Değişikliikle ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, uygulamanın ülkedeki dolarizasyonu engellemeyi amaçladığını ifade ederek, “Dolayısıyla TL’nin güçlenmesi açısından doğru bir karar. Ancak uygulama esaslarında ciddi hazırlıkların yapılması gerekiyor. Dolayısıyla elinde Türk Lirası olan yabancı yatırımcıların ilgili kanundan faydalanmalarının önünde bir engel olmamasını ve hangi usullerde yatırımlarını yapmaları gerektiği konusunun ilgili kurumlarca hazırlanacak genelge veya kılavuzlarla netleşmesini bekliyoruz” şeklinde konuştu. Sektörün bacasız sanayi konumunda bulunduğuna vurgu yapan Akbal, “Her gün 19 milyon dolar gayrimenkul ihracatı yapıyoruz. Dolayısıyla süreçte boşluk oluşmamlı” diye konnuştu. Tekçe Overseas Gayrimenkul A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe ise, amacın paranın yurt dışından geldiğini netleştirmek olduğuna vurgu yaptı.
“Vatandaşlık kuru gelebilir”
Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak ise konuyla ilgili değerlendirmesinde şunları kaydetti:
“Yeni uygulamada yabancı dövizini Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankaya yatıracak ve bu TL’ye çevrilecek. Büyük ihtimalle de bankacılık ekranın da vatandaşlık amaçlı kur değişimi diye bir ekran olacak ve devlet o kuru garanti veriyor. Yani parayı müteahhide yolladığında tapuya kadar olan süreçte 250 bin doların değerinde TL bazında bir düşüş yaşandığında devlet bankaya yatırdığı tarihi baz alıyor. Konut sahibine ya da geliştiriciye parayı TL olarak gönderecek. Böylece kur dalgalanmalarından kaynaklı bütçe kayıpları önlenmiş olacak. Örneğin 250 bin dolarlık mülkün fiyatı süreçte 230 bin dolara düşerse bu tarz düşüşlerden dolayı iptaller engellenmiş olacak.”
Yabancıya her sene ortalama 6 ila 8 milyar dolar tutarında satış yapıldığına, bu oranın TL olarak işlem görmesinin Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini artıracağına dikkat çeken Bucak, “Aynı şekilde TL’nin değerlenmesine de destek olacak” ifadelerini kullandı. “Ancak uygulama kısmıyla ilgili BDDK’dan ve Tapu Genel Müdürlüğü’nden uygulama kısmıyla ilgili netlik bekliyoruz. Ne yapılacağı konusunda uygulama metodu açıklanmadı” diye konuşan Bucak, şunları kaydetti:
“Eskiden KDV muafiyeti gerekince geliştiricinin hesabına para gönderebiliyordu. Şimdi hesap mı açtıracak ya da vekâlet mi gönderecek, diğer bir nedenle yurtdışındaki bankalar neden transfer ettiğini sorduğunda daire için deyince satış sözleşmesi isteniyor dolayısıyla bu durum süreci sıkıntıya sokabilir. O yüzden netlik lazım.” Ayrıca, uygulama öncesi 10 gün ile 30 gün arasında kendilerine hazırlık için bir zaman dilimi verilmesi gerektiğini dile getiren Bucak, “Böylece bizde müşterilerimize bilgilendirme maili gönderir, bu sürece hazırlıklı gelin diyebilirdik”
“Merkez Bankası’nın rezervlerine katkı sağlayacak”
Helmann Constructıon Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün, vatandaşlık alımlarında 250 bin doların döviz cinsinden bankaya yatırılması ve tapuya şerh konularak mülkün 3 sene satılamama şeklinde bir değişiklik yapıldığını belirtti. Özgün, “Böylece Türk pasaport aldıktan sonra gayrimenkulü hemen satıp çıkışı engellenecek, dolaylı şekilde de olsa ülkeye yaşaması ve katkı sağlaması amaçlanıyor” diye konuştu. Döviz olarak alınmasının amacının kur hareketlerine karşı bir tedbir olduğuna vurgu yapan Özgün, aynı zaman Merkez Bankası’nın döviz rezervleri açısından katkı sunacağına da dikkat çekti.
“Alıcılar ödemeleri durdurdu”
Mono Hukuk kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, yabancı uyruklu kişilerin vatandaşlık amaçlı mülk alımlarına ilişkin yönetmelik değişikliğinin yayım tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği için 6 Ocak 2022'den itibaren yapılacak bütün satışlarda bu hususa dikkat etmesinin önemli olduğuu vurguladı. Kara, “Bu doğrultuda; istisnai yolla Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancı uyruklu kişiler 06.01.2022 tarihinden sonra gayrimenkul satış bedellerini ancak ve ancak 250 bin dolar veya karşılığı döviz olarak ödeyebilecek, Türk lirası olarak bir ödeme yapamayacak, Türk lirası olarak yapılan ödemeler geçersiz sayılacak” şeklinde konuştu. “Bununla birlikte yine yönetmelik metninde yeni bir fıkra eklenerek, döviz tutarlarının işlem öncesinde bir bankaya ve bankaca da Merkez bankasına satılacağı düzenlenmiş olup bu yeni hüküm gereğince yabancı uyruklu alıcıların ödediği satış bedellerinin ne şekilde satıcı hesaplarına geçeceği hususu şu an önemli bir soru olarak gündeme gelmiştir” ifadelerini kullanan Kara, “Yapılan bu yeni düzenlemedeki ifadelerin yeterince net olmaması nedeniyle düzenlemenin bir genelge ile şekillenmesine kadar alıcıların satış bedeli ödemelerini durdurduğunu görmekteyiz” açıklamasında bulundu.
Yatırım için 6 farklı şekilde vatandaşlık alınabiliyor
-En az 500 bin Amerikan Doları bedelinde sabit sermaye yatırımı gerçekleştirmek.
-En az 250 bin dolarlık gayrimenkulü tapu kayıtlarına 3 sene satılmaması şerhi koyulması koşuluyla satın almak.
-En az 50 kişilik istihdam yaratmak.
-En az 500 bin dolarlık mevduatı üç sene tutma koşuluyla Türkiye’de faaliyette bulunan bankalara yatırmak.
-En az 500 bin dolar tutarında devlet borçlanma araçlarını 3 sene tutmak koşuluyla satın almak.
-En az 500 bin dolar tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı ya da girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç sene elinde bulundurma koşuluyla satın almak.
500 bin doları Türkiye’de bankaya yatıran yabancıya vatandaşlık verilecek!
Yabancıya konut satışındaki yeni düzenleme sektörü nasıl etkileyecek?