Yargı harçları kanunu!

Yargı harçları kanunu!

492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabi tutuluyor. Peki yargı harçları ne zaman nereye ödenir?

Yargı Harçları

BİRİNCİ BÖLÜM

Mükellefiyet

Mevzu

Madde 2-

Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir.

Ceza mahkemelerinde şahsi hukuka ait hakların hüküm altına alınması halinde de, celse harçları hariç olmak üzere (1) sayılı tarifeye göre harç alınır.

Hakem Kararları

Madde 3-

Hakem kararlarının infazı lazım geldiğine dair mahkeme başkanı veya hakim tarafından verilen şerhlerden, hakem kararının mahiyetine göre, karar ve ilam harcı alınır.

Yabancı hakem kararları ile, kanun gereğince tahkim yolu ile halli mecburi olan davalardan da aynı suretle harç alınır.

Yabancı Mahkeme İlamları

Madde 4-

Yabancı bir mahkeme tarafından verilen ilamların tenfizi için açılacak davalardan, bu ilamlarda hükmolunmuş şeyin değeri, nevi ve mahiyetine göre (1) sayılı tarife gereğince harç alınır.

Bölge İdare Mahkemeleri İle Danıştay İşlemleri

Madde 5-

(2588 sayılı Kanunun 2'nci maddesiyle değişen madde) Bölge İdare Mahkemeleri ile Danıştay'da açılacak davalardan (1) sayılı tarife gereğince harç alınır.

Ancak, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümler ile bunlara bağlı zam ve cezalarla ilgili olup Bölge İdare Mahkemeleri ve Danıştay'ın görevi içinde bulunan işlemler (3) sayılı tarifeye göre harca tabidir.

Karşılık Davalar ve Davaya Müdahale

Madde 6-

Karşılık davalar, müstakil davalar gibi harca tabidir.

Davaya müdahale eden kimse, kanun yollarına müracaat ederse iltihak ettiği taraftan alınan harca eşit harcı ödemek mecburiyetindedir.

Yeniden Harç Alınması

Madde 7-

Muameleden kaldırılan dosya Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda belirtilen süre içinde yenilenmediği takdirde davanın görülebilmesi yeniden harç verilmesine bağlıdır.

Hükmün Bozulması

Madde 8-

Bir hükmün bozulmasını müteakip verilecek hükümlerden yeni bir hüküm gibi karar ve ilam harcı alınır ve bozulan hükümden evvelce alınmış olan karar ve ilam harcı, müteakip hükme ait harçdan mahsup olunur.

Tashihi Karar

Madde 9-

Tashihi karar talebinin kabulü üzerine temyiz olunan hüküm tasdik edilirse, temyiz olunan hükümden alınmış olunan harç kadar yeniden harç alınır.

İadei Muhakeme

Madde 10-

İadei muhakemenin kabulü üzerine cereyan edecek davalar, yeni davalar gibi harca tabidir. İadei muhakeme talebinde bulunan neticede haklı çıkarsa evvelce alınan harç mahsup edilir.

Mükellef

Madde 11-

Genel olarak yargı harçlarını davayı açan veya harca mevzu olan işlemin yapılmasını isteyen kişiler ödemekle mükelleftir.

Vasinin hesabının görülmesi dolayısiyle alınacak harçlar, vesayet altındaki şahsa izafeten vasiden alınır.

Herhangi bir istek olmaksızın resen yapılacak işlemlere ait harçlar, aksine hüküm yoksa, lehine işlem yapılan kişilerden alınır.

Celse Harçlarında Mükellef

Madde 12-

Hukuk ve ticaret mahkemelerinde celse harcı, muhakeme tarafların talep ve muvafakatleri üzerine talik edilmiş ise taraflardan ve evvelce yapılması mümkün olan bir işlemin yapılmamış olmasından dolayı talik edilmişse, talike sebebiyet veren taraftan alınır.

Her iki halde talike vekiller sebebiyet vermişse celse harcı vekillere yüklenir.

Vekil veya taraflara yüklenilen celse harcı müteakip iki celsede ödenmezse bir misli fazlasiyle alınır. Ödenmediği takdirde harcın bu miktar üzerinden tahsili için Maliye'ye tezkere yazılmasına karar verilir.

İKİNCİ BÖLÜM

İstisna ve Muaflıklar

Harçdan Müstesna İşlemler

Madde 13-

Aşağıda yazılı mevzular harçdan müstesnadır:

a) (2430 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen fıkra) Değeri (5281 sayılı Kanunun 43'üncü maddesiyle değişen miktar) 50 Yeni Türk Lirasını geçmeyen dava ve takipler, (Ticari senetlere ait takipler hariç)

b) Vasi tayini ve azli, hakimin reddi talebinin kabulü ve hakimin istinkafına ait kararlar,

c) (2366 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen fıkra) Ayda (5281 sayılı Kanunun 43'üncü maddesiyle değişen miktar) 100 Yeni Türk Lirasını geçmeyen nafakalara ait dava ve takipler, "Birden fazla kişiler lehine nafakaya hükmedilmesine dair ilamlarda her kişi lehine hükmedilen miktar müstakil olarak nazara alınır."

d) İcra ve iflas dairelerinin kusuru yüzünden yanlış yapılmış olan işlemlerin ıslahı ve iptaline dair tetkik mercileri kararlariyle, bu iptal veya ıslah dolayısiyle yeniden yapılacak işlemler,

e) Ticaret sicilinde re'sen yapılan düzeltmeler,

f) İcra tetkik mercilerinin cezaya mütedair kararlariyle bu kararların temyizi işlemleri,

g) İcra ve İflas Kanununun 270'nci maddesine göre yapılacak defter tutma işlemleri,

h) Yetkili makamların istiyecekleri ilam ve sair evrak suretleri,

i) Kamu adına C. Savcıları tarafından hukuk mahkemelerine açılan davalar,

j)(2588 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle eklenen bent) Genel Bütçeye dahil idarelerin bu Kanunun 1 ve 3 sayılı tarifelerine giren bütün işlemleri,

(Yukarıdaki işlemlerin hesaplanacak harçlarının, Genel Bütçeye dahil idarelerin haklılığı nispetinde karşı taraftan tahsiline ilgili merciince karar verilir.)

Harçtan Muaf Olanlar

Madde 14-

Erler ve ihtiyaçları Devlet tarafından deruhde ve temin olunan onbaşı ve çavuşlar adliye işlemlerinden ötürü harçtan muaftırlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Harç Alma Ölçüleri ve Nispetleri

Harç Alma Ölçüleri

Madde 15-

Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev'i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır.

Değer Esası

Madde 16-

Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlere (1) sayılı tarifede yazılı değerler esastır. Müdahalenin men'i tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda gayrimenkulün değeri nazara alınır.

Gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda ecrimisil ve tazminat gibi taleplerde de bulunulduğu takdirde harç, gayrimenkulün değeri ile talebolunan tazminat ve ecrimisil tutarı üzerinden alınır.

Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tesbit ettirilir. Tesbitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz.

Noksan tesbit edilen değerler hakkında 30'uncu madde hükmü uygulanır.

Tahliye Davalarında Değer

Madde 17-

Gayrimenkulün tahliyesi davalarında, yazılı mukavele olsun veya olmasın bir yıllık kira bedeli üzerinden karar ve ilam harcı alınır.

Gayrimenkul Veya Gemilerin Tahliye ve Teslimi

Madde 18-

Bir gayrimenkulün veya bir geminin tahliye ve teslimine dair olan icra takiplerinde tahsil harcı; bir yıllık kira bedeli, yoksa, bu süreye göre takdir edilecek bir bedel üzerinden hesaplanır.

Menkullerin Teslimi

Madde 19-

Bir menkulün teslimine dair icra takiplerinde tahsil harcı; menkulün ilamda veya takip talebinde gösterilen değeri, bu yoksa takdir edilecek değer üzerinden hesaplanır.

İcra Takiplerinde Faiz

Madde 20-

İcra takiplerinde takipten sonra işleyecek olan faizler, harcın hesabında nazara alınmaz.

Harcın Nispeti

Madde 21-

Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır.

Davadan Feragat, Davayı Kabul Veya Sulh

Madde 22-

Davadan feragat veya davayı kabul veya sulh, muhakemenin ilk celsesinde vuku bulursa, karar ve ilam harcının üçte biri, daha sonra olursa üçte ikisi alınır.

İcra Takibinden Vazgeçme

Madde 23-

Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnameye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçirilirse tahsil harcı tam olarak alınır.

Gayrimenkul Veya Gemilerin Tahliye ve Tesliminde Tahsil Harcı 

Nispeti

Madde 24-

Gayrimenkul veya gemilerin tahliye veya teslimine dair icralarda Tahsil Harcı (1) sayılı tarifede yazılı miktarların yarısı nispetinde alınır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Harcın ödenmesi

Ödeme Usulü

Madde 25-

Yargı harçları (5281 sayılı Kanunun 43'üncü maddesiyle değişmiştir.) makbuz karşılığında ödenir.

Ödeme Yeri

Madde 26-

Yargı harçları harca konu olan işlemleri yapan mahkeme veya daire tarafından alınır.

Kanunlarda aksine hüküm varsa bu madde yerine o hüküm uygulanır.

Maktu Harçlarda Ödeme Zamanı

Madde 27-

(1) sayılı tarifede yazılı maktu harçlar ilgili bulunduğu işlemin yapılmasından önce peşin olarak ödenir.

Mahiyetleri icabı işin sonunda hesap edilip alınması gerekenler, harç alacağının doğması tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenir.

Harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise, müteakip muamelelere ancak harç ödendikten sonra devam olunur.

Nispi Harçlarda Ödeme Zamanı

Madde 28-

(1) sayılı tarifede yazılı nispi harçlar aşağıdaki zamanlarda ödenir:

(6009 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle değişen bent Yürürlük; 01.08.2010) a) Karar ve ilam harcı,

Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı (6487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 11.06.2013) kararın tebliğinden itibaren bir ay(1) içinde ödenir. Şu kadar ki, ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alınan harcın oranı yirmide bir olarak uygulanır. Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmez.(2)

b) İcra Tahsil Harcı,

İcra takiplerinde Tahsil Harcı, alacağın ödenmesi sırasında, ödeme yapılmayan hallerde harç alacağının doğması tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenir.

Harç alacağı icranın yerine getirilmesiyle doğar.

Konunun değeri üzerinden alınacak İflas Harçlarında da bu bent hükümleri uygulanır.

c) Depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar,

(1) sayılı tarifenin (D) bölümünde yazılı depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar işin sonundan itibaren 15 gün içinde ödenir.

(1)  (6487 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli) kararın verilmesinden itibaren iki ay

(2) (6009 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli) a) Karar ve İlam Harcı,

Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir.(...) (*) 

(*) "Karar ve İlam Harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez." tümcesi 17.03.2010 tarihli ve 27524 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 14.01.2010 tarih ve E. 2009/27, K. 2010/9 sayılı kararıyla iptal edilmiştir.

İlamsız Takiplerde Peşin Harç

Madde 29-

İlama dayanmıyan takip isteklerinden alacak miktarının binde beşi peşin alınır.

Peşin harçlar takip sonunda alınacak asıl harca mahsup olunur.

İlama dayanmayan takiplerde alacaklı mahkemeye müracaata mecbur kalırsa, peşin alınan harç kendisine iade olunur. Veya alacaklının isteği üzerine mahkeme harçlarına mahsup edilir.

Noksan Tesbit Edilen Değer Üzerinden Harcın Ödenmesi

Madde 30-

Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409'uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.

Peşin Alınan Karar ve İlam Harçlarının Geri Verilmesi

Madde 31-

Peşin alınan Karar ve İlam Harcı işin hitamında ödenmesi gerekenden fazla olduğu anlaşılırsa fazlalık istek üzerine geri verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Harcı Ödenmiyen İşlemler

Madde 32-

Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmiyen harçlar diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.

İşçi Alacaklarının Takibi

Madde 33-

İş mahkemeleri tarafından işçiler lehine hükme bağlanmış olan hak ve alacakların takibinde işçilerden hiç bir harç alınmadan gerekli işlem yapılır. Bu harçlar işçi haklı çıktığı takdirde takip sonucu hesap edilerek ayrıca bir hükme hacet kalmadan borçludan tahsil olunur.

Madde 34-

(3717 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle kaldırılan madde)(*)

(*) Yol giderleri ve tazminatı:

(*) Madde 34 _ (Kaldırılmadan önceki şekli) (3239 sayılı Kanunun 90'ıncı maddesiyle değişen fıkra)Tebliğden başka bir işlem yapmak için makamından uzaklaşma durumunda olan hakimler, Cumhuriyet Savcıları, askeri mahkemelerdeki subay üyeler ve icra iflas memurları ile yardımcılarına, adli tabiplere, yazı işleri müdürü ile yazı işleri müdür yardımcılarına, katiplere, mübaşirlere, hizmetlilere ve bu işlemlere katılan Hazine avukatlarına yol giderlerinden başka aşağıdaki miktarda yol tazminatı verilir. Hazine avukatlarına yol tazminatı bütçenin ilgili tertibinden tediye olunur ve ayrıca gündelik ödenmez.

1. Daireden uzaklaşmayı gerektiren iş, mahkemenin bulunduğu belediye sınırları içinde ise, her iş için, 1'inci derece Devlet memurunun aldığı geçici görev yolluğunun 1/2'si

İstinabe Yoliyle İcra Takiplerinde Giderler

Madde 35-

Diğer bir icra ve iflas dairesinden istinabe suretiyle bir işlemin yapılması istendiği zaman bu işlemlere ait lüzumlu giderler o dairelere gönderilir.

Paraların Bankalara ve Mal Sandıklarına Yatırılması

Madde 36-

Mahkemeler hakimler, C. Savcıları ve icra iflas daireleri tarafından adli ve idari işlemlerle takip işlemlerinden dolayı herhangi bir sebeple alınmış olan paraların bankaya yatırılması halinde bu paralara ait faiz, ikramiye ve sair menfaatleri Devlete aittir.

Şüyuun giderilmesi neticesinde hasıl olan para ve tereke paraları ile kısıtlı veya gaip adına bankaya yatırılan paralar yukarıki fıkra hükmünden müstesnadır.

Paraların bankaya ve malsandıklarına yatırılması için ilgililerden gider adı ile birşey alınmaz.

Paraların alacaklıya gönderilme giderleri alacaklıya aittir.

İlgilinin hak ettiği parayı, hak etme tarihinden itibaren on yıl içinde almak için müracaat etmemesi halinde, bu paralar Hazineye gelir kaydolunur.

(*) 2. Daireden uzaklaşmayı gerektiren iş, mahkemenin bulunduğu belediye sınırları dışında ise, her iş için, 1'inci derece Devlet memurunun aldığı geçici görev yolluğunun 2/3'ü,

3. Daireden uzaklaşmayı gerektiren işlerin bir kısmı mahkemenin bulunduğu belediye sınırları içinde, bir kısmı dışında ise, belediye sınırları içinde olan her iş için 1'inci bent hükmü, belediye sınırları dışında olan her iş için, 2'nci bent hükmü uygulanır.

Daireden uzaklaşmayı gerektiren birden fazla iş olursa, mümkün oldukça işler aynı günde yapılır. İş bir günde tamamlanamadığı takdirde hergün için bir iş üzerinden ve yukarıdaki bentler gereğince tazminat verilir.

Görülen işler birden fazla ise, ilgililerden alınacak yol giderleri uzaklık ile, yol tazminatı ise yukarıdaki bentler esasları ile orantılı şekilde bölünerek hesaplanır. Adliye başkatipleri ile başkatip yardımcıları ve katipler için bu miktarın 2/3'ü, mübaşirler ve hizmetliler için 1/2'si ödenir.

Yol giderleri ile tazminat, ilgili kişiler tarafından işin yapılmasından önce, emaneten makbuz mukabilinde vezneye yatırılarak bununla ilgili deftere işlenip keşif ve işlem sonunda yapılan harcama bir tutanakla belgelenerek kalanı ilgili kişiye geri verilir.

Süresinde Ödenmiyen Harçlar

Madde 37-

Bu kanunda ödeme zamanı gösterilen harçlardan süresinde ödenmiyenleri, ilgili mahkeme ve daireler tarafından sürenin sonundan itibaren onbeş gün içinde bir yazı ile o yerin vergi dairesine bildirilir ve harçlar vergi dairesince tahsil olunur.Yazıda harcın nevi ve mahiyeti, miktarı, mükellefin soyadı ve adı ve en son ikametgahı adresi açık olarak gösterilir.