Yasal kira artışı ne kadar? 03-07-2015

Mesken ve işyeri kiralamalarında taraflar arasında bu sözleşme imzalanıyor. Sözleşmeler genellikle senelik olarak yapılıyor. Peki, yenilenen sözleşmede yasal kira artışı ne kadar yapılır? İşte yanıtı..

Yasal kira artışı ne kadar?

Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşme oluyor.

Mesken ve işyeri kiralamalarında taraflar arasında bu sözleşme imzalanıyor. Sözleşmeler genellikle senelik olarak yapılıyor. Senenin dolması ve sözleşmenin yenilenmesi halinde kiraya zam yapılıyor.

Kira bedelinde yapılacak zam taraflar arasında anlaşmazlıklara neden olabiliyor. Bu noktada Borçlar Kanunu kapsamında yer alan maddeler devreye giriyor.

Kanunen meskenlerde yasal kira artışı üretici fiyat endeksi oranlarına göre yapılıyor. İşyerinde ise 2020 yılına kadar sözleşme serbestisi uygulanıyor. Kanun esasları şu şekilde;

E. Kira bedeli

I. Genel olarak

MADDE 343- Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.

II. Belirlenmesi

MADDE 344 - Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.

Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır.