Ziya Öztürk: Vergi indirimi alışkanlık haline gelmemeli
Vergi indiriminin devam etmesini olumlu bulduklarını belirten beyaz eşya üreticisi Electrolux'ün Türkiye Genel Müdürü Ziya Öztürk, sürenin bir kez daha uzatılmasına karşı çıkıyor
Hükümet, krizde zor durumda kalan sektörlere destek için başlattığı ÖTV ve KDV indirimini 30 Eylül'e kadar uzattı. Başta otomotiv, beyaz eşya ve mobilya olmak üzere birçok sektör ilk üç aydaki indirimle rahat bir nefes aldı. İndirimin devam etmesini olumlu bulduklarını belirten beyaz eşya üreticisi Electrolux'ün Türkiye genel müdürü Ziya Öztürk, ancak sürenin bir kez daha uzatılmasına karşı çıkıyor.
Öztürk, "Bu dönemi biraz daha rahat atlatmak açısından iyi oldu. Ancak bir süre daha uzatılmasını ya da sıfırlanmasını doğru bulmuyorum. Çünkü insanlar buna alışır ve zamanla etkisi kalmaz. Dolaylı ya da dolaysız vergi indirimlerinde etki en fazla 6 ay sürer." diyor.
Yaz döneminde satışların düştüğüne işaret eden Öztürk, bu yüzden vergi indirimine devam kararının faydalı olacağını belirtiyor. Bazı üreticilerin indirimle artan talepten faydalanarak fiyatları yukarı çektiği görüşüne katılmayan Öztürk, Türkiye'de kapasite boşluğu olduğu için fiyatların artmadığını ifade ediyor. Türkiye'de yıllık 15 milyon beyaz eşya üretiliyor. Kriz öncesinde bunun yaklaşık 10 milyonu ihraç edilirken, 5 milyonu iç piyasada tüketiliyordu. İhracat düşünce elde kalan üretim iç piyasada arz fazlası oluşturdu.
Ziya Öztürk, uzun dönemde etkisi olmayan vergi indirimi yerine radikal kararlar alınması gerektiği görüşünde. Dünyada ve Avrupa'da artık enerji tasarrufu yapan yeşil ürünlere teşvikler yapılıyor. Kyoto Sözleşmesi'ne imza atan Türkiye, 2012'den itibaren küresel ısınma ve enerji tasarrufu konularında politikalar izleyecek. Şirketlerin görevlerini yerine getirmesi yeterli olmayacak. Hükümetin insanları çevreye duyarlı ürünleri almaya özendirecek teşvikler açıklaması gerekiyor. Öztürk, tasarrufun önemini şu örnekle özetliyor: "Türkiye'de 10 yıllık beyaz eşyalar yenilenmiş olsa elde edilecek su tasarrufuyla kuruma tehlikesi olan Tuz Gölü'nü kurtarmak mümkün. Gölün 417 yıl boyunca canlı tutulması sağlanırken, ülke ekonomisine de 457 milyon liralık katkı yapılır."
Bayilerle değil, bir bayiyle kriz yaşadık
Electrolux ürünleri, 175'i sadece şirketin ürünlerini satan bayi olmak üzere 750 noktada müşteriye sunuluyor. İsveçli marka, dünyada 55 bin çalışanıyla 16 milyar dolara yakın gelir elde ediyor. Daralmanın etkisiyle bazı ülkelerde işçi çıkarmak zorunda kalan beyaz eşya devinin Türkiye'deki bayilerinden 5 tanesi krize direnemeyerek kapanmak zorunda kalmış. Bu dönemde de bayilerin kendilerine verilen sözlerin yerine getirilmemesinden dolayı şikâyetleri basına yansıdı. Konya'daki 3 bayiden birisinin sıkıntılarını aşamadığından diğer bazı bayileri manipüle ettiğini belirten Öztürk, "Yaşananlar, sadece bir bayimizden kaynaklanan bir durumdu. Bu bayimiz yardım taleplerimizi geri çevirerek bizim açımızdan kabul edilemez taleplerde bulundu." diyor. Ürünlerini satan esnafa, 'tanıtıma 10 milyon dolarlık yatırım yapacağız' sözü vermediklerini ifade eden Öztürk, yüzde 10'luk pazar payına ulaşmak için fabrika gerektiğini ifade ediyor.
Serkan ŞAHİN/Zaman