100 metrekare dubleksin maliyeti 50 bin liradan başlıyor

25-30 metrekarelik bir kır evinin zemin betonu dahil anahtar teslim fiyatı ise 15-20 bin liradan başlıyor. Üstelik firmalar kredi kartına taksit yapıyor, arsa teminatı ile banka kredisi kullanmak da mümkün olabiliyor. Hazır villaların montajı da 1 ay içinde tamamlanıyor.

Müstakil villa sahibi olmak isteyenler, özellikle imarlı arsaları da varsa; bu hayallerini 15-20 bin TL'den başlayan fiyatlarla hayata geçirebiliyor. Birçoğumuz, küçük bir arsa alıp, üzerine müstakil bir ev yaptırmak istiyor, ancak çoğu zaman bu, hayal olarak kalıyor. Oysa İstanbul'da imarlı villa arsaları veya yüzde 5 imarlı tarla alarak, küçük bir müstakil eve sahip olmanın maliyeti sanıldığı kadar yüksek değil. Özellikle standart prefabrik yapı olarak nitelenen, çelik taşıyıcılı yapılarda maliyet daha düşük. 100 metrekarelik standart prefabrik villayı, 50 bin liradan başlayan fiyatlara maletmek mümkün. Arsa veya yüzde 5 imarlı tarla maliyeti buna eklendiğinde, toplam maliyet ise İstanbul civarında bile 70-80 bin liradan başlıyor. Daha lüks bir villada oturmak isteyenlerin ise 100 metrekarelik dubleks bir villa için 100 bin liradan biraz daha fazla bir miktarı gözden çıkarması gerekiyor.

Kütük evlere olan ilgi de arttı

Prefabrik evler kadar kütük evler de son yıllarda tercih ediliyor. İyi bakılmaları durumunda; bu evlerin asırlarca ayakta kalabileceği vurgulanıyor. Kütük evlerin metrekare fiyatı çelik villalardan daha pahalıya geliyor. Bu evlerde metrekare fiyatı evin büyüklüğüne paralel olarak değişiyor. Ahşap evin iskeletinin de ahşap olması tercih ediliyor. Ahşap, doğası gereği yazın serin, kışın sıcak bir ortam sunuyor. Kütük evlerde metrekare maliyeti 650-700 liradan başlayıp, bin 200-bin 300 lira sınırına kadar çıkabiliyor. Türkiye'de yılda 100 milyon dolarlık kütük-ahşap ev yapılıyor. 90 metrekarelik bir ahşap evin fiyatı da arsa hariç 75-95 bin liraya mal oluyor. Ahşap evler, sağlık açısından öneriliyor; astım hastalarına iyi geliyor. Stresi ve yorgunluğu azaltıyor, huzurlu ortam oluşturuyor. Kokusu az, etrafa koku yaymıyor. Ahşap oksijeni geçiren tek madde olarak, sağlıklı nefes alınmasını sağlıyor. Yalıtım sıkıntısı da yaratmıyor. Ses ve ısı yalıtımı yüksek. Ahşap evlerde kullanılan malzeme yangına daha dayanıklı. Ahşap evler, 9-9.5 büyüklüğündeki depreme karşı bile direnç gösterebiliyor.

Şantiyeler için de tercih ediliyor

Hazır villa çözümü sunan firmalardan Ender Çelik Yapı'nın Yönetim Kurulu Başkanı Ender Sunar, krize rağmen müstakil ev talebinin devam ettiğini belirterek, "Şu an birçok noktada şantiyelerimiz var. Müstakil villanın dışında, şantiyelere yönelik de çözümler sunabiliyoruz. Yurt dışında, Kuzey Irak'ta da işler alıyoruz. Bunlardan birinde, 2 bin 300 metrekarelik bir yapıya imza attık" diyor.

Müstakil villa talebinin devam ettiğini aktaran Ender Sunar, şu bilgileri veriyor:

"Kriz sadece satışı değil, tedarikçileri de etkiledi. Fakat bunun yanında çelik fiyatları  da geriledi. O bir avantaj. Ayrıca, herkes az kârla çok iş  yapmaya çalışıyor. Sektörde firma sayısı da çoğaldı. Biz 100 metrekare üzerinden gitmek gerekirse, ayda onlarca konut yapabiliyoruz. Yeni yatırımlar yaptık. Kapasite yatırımı ve yeni makine yatırımı yaptık. Geçen seneki kapasitemizin iki kat üzerine çıktık. Yılda 35-40 bin metrekare kapasiteye ulaştık. Şu an yılda 3-4 bin konut yapabilecek kapasiteye sahibiz. Müstakil ev yaptırmak isteyenler ise banka kredisi kullanabiliyor. Kredi kartına da 12 taksit yapıyoruz. Finansbank ile kredi kartına taksit konusunda anlaşmamız var. Halk Bankası ile de görüşmelerimiz var. 1 ay içinde montajı biten evi teminat gösterip kredi kullanmak mümkün. Özel anlaşmalar da yapacağız. Arsa sahipleri, arsalarını teminat göstererek konut kredisi alabilecek."

Lüks villada anahtar teslim fiyat

Ender Sunar, sundukları hazır villa çözümlerine de örnekler veriyor. 114 metrekarelik standart prefabrik bir dubleks villanın 35 bin 500 liradan başladığına işaret eden, Ender Sunar, "114 metrekarelik bu ev anahtar teslimi yaklaşık 48-50 bin liraya malolabilir. Bu maliyetle İstanbul civarında bile ev sahibi olunabilir. 58 metrekare ve 15 bin liralık tek katlı prefabrik villa projemiz de var. Bu ev de, arsa hariç 25 bin liraya malolabilir" diyor. Biraz da lüks villa isteyenler için de 'Amerikan tarzı' dedikleri bir hazır villa yaptıklarını söyleyen Ender Sunar, "Standart prefabrik yapının, zemin betonu hariç metrekaresi 350-400 lira. Betopan kaplamalı. Amerikan tarzı dediğimiz villalarda metrekare maliyeti, yine zemin betonu hariç 550-600 lira. Çok lüks hazır villa isteyen için ise zemin betonu dahil metrekare fiyatı 800-900 lira" şeklinde açıklamada bulunuyor.

15-20 bin TL'ye kır evi

Hekim Holding bünyesindeki Özge Yapı Sanayi ve Ticaret AŞ Pazarlama Müdürü Burcu Doğan ise özel tasarımlı, kaynaksız yapı teknolojisi ve fibercement teknolojisini kullanarak yüksek kalitede prefabrike konutlar ürettiklerini söylüyor. İmarlı arsalar üzerine prefabrik villa yaptıklarını ifade eden Burcu Doğan; arsa, zemin betonu, dış tesisatlar gibi müşteriye ait olan bazı maliyetlerin dışında, 12 bin liradan başlayan hazır villa ürettiklerini kaydediyor. Bu tip, 27 metrekarelik standart bir villanın, zemin betonu dahil anahtar teslim fiyatının 15-20 bin lira olduğuna vurgu yapan Doğan, şunları kaydediyor:

"En ekonomik, alt yapısı  dahil anahtar teslimi villa (zemin betonu dahil, arsa hariç) 50 bin liradan başlıyor. Normal koşullarda en ucuz villa fiyatı 10-15 bin lira arasında değişir. Özelliklerine de bağlı. Bu söylediğimiz fiyatlar, anahtar teslimi değil ve 20-30 metrekare arası için geçerli. Hafriyat gerektirmeyen yerde, zemin betonu (subasman) maliyeti 50 metrekare için 4-5 bin liraya geliyor. Bizim, 25-30 farklı standart projemiz var. Bunların yanında kişiye özel proje de geliştiriliyor. Dubleks villalar 100 metrekareden başlar. İsteğe bağlı, daha küçük de olabilir. Standart projelerimizde en küçükleri 20-30 metrekareden başlıyor. Küçük bir arsanız varsa, 27 metrekare prefabrik kır evini minimum 15-20 bin liraya maledebilirsiniz."

Fibercement kaplama ömür katıyor

Burcu Doğan, hazır vila yaptıracakların  öncelikle binanın taşıyıcısına dikkat etmesi gerektiğini vurguluyor. Böyle bir yapıda galvaniz çelik konstrüksiyonun tercih edilmesini öneren Burcu Doğan, "Biz projelerimizi; ST 52 yüksek yoğunluklu galvanizli çelikten ve kaynaksız olarak yapıyoruz. Demek oluyor ki, çelik konstrüksiyonun ömrü uzuyor. Kaynaksız yapılarda her şey civata bağlantılı olduğu için, defalarca sökülüp başka bir arsaya taşınması da mümkün oluyor. Paslanma da olmuyor" diyor.

Burcu Doğan, boya gibi bakımlarının düzenli yapılması halinde binaların ömrünün 50 yılı geçtiğini ifade ediyor. Son yıllarda, müstakil hazır villa talebinin artan bir ivmeye sahip olduğunu belirten Burcu Doğan, "Çelik konstrüksiyon konutların popüler olması büyük Marmara Depremi'nden sonraya rastlıyor. Özellikle batıdaki illerde çalışmalar yoğun. Gerek bireysel projeler olsun gerek site bazlı çalışmalar olsun talep var. Yurt dışında da çalışıyoruz. Kuzey Afrika ve Körfez ülkelerinde de projeler var. Aynı sahada, 50'den fazla konut yapabiliyoruz" şeklinde açıklama yapıyor. 

Prafabrik ev yaptırırken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Arsayı alırken imar planına bakılmalı. Bu yapılar imarsız yere yapılmıyor. Ruhsat alınması gerekir.
Firma seçerken de alınacak ürün mutlaka görülmeli.
Standart prefabrik yapılarda anahtar teslim metrekare fiyatı 350 TL'den başlıyor; lüks çelik villalarda 850 dolara kadar çıkabiliyor.
Yapılacak işi görüp, teknik şartname istenmeli.
Çelik nasıl kullanılacak, strafor ve izolasyonun kalitesi nasıl, öğrenilmeli.
Kullanılacak galvaniz çeliğin markasına, analizine kadar bakılması da önemli.
Kullanılan çeliğin markası ve yarı ömrü de önemli.
Kullanılacak ürünlerin raf ömrü önemli. Hafif çelik ve standart prefabriklerde kullanılan çeliğin ömrü 50-75 yıl.
75 yıl sonra deformasyona uğramışsa, o parça değiştirilebiliyor.
Yani villanın ömrü bitmiyor, parça değiştiriliyor.
Galvanizin de 75-100 yıl ömrü var.
Emlak uzmanları da arsanın önemine dikkat çekiyor, "Gelecekte imar gelebilir diye, aklınıza gelen her yerden tarla almayın" diyor.
Bununla birlikte, kadastral yola cepheli tarlalarda yüzde 5 imar izni var ve maksimum 250 metrekarelik villa yapılabiliyor.
Yani, kadastral yola cepheli 5 bin metrekarelik tarlada 250 metrekareye kadar villa yapılabiliyor.
Tarlanın büyüklüğü 10 dönüme çıksa bile 250 metrekare sınırı aynı kalıyor. 
 
Çelik villanın artıları neler?

Yüksek mukavemetli bir malzemeye sahip çelik villanın, öz ağırlığının taşıdığı yüke oranı  çok küçük. Diğer bir deyişle hafif. Birçok başka malzeme, kendi öz ağırlığını taşırken bir miktar yararlı yük taşıyabilir. Çeliğin elastiklik modülü diğer yapı malzemelerine kıyasla çok yüksek. Mesela, bu özelliği betonarmenin 11 katı... Bu da stabilite sorunlarına, dinamik yüklere, titreşimlere uygun davranış anlamını taşıyor. Çelik, sünek bir malzeme ve büyük bir şekil değiştirebilme kabiliyeti var. Bu özelliği, betonarmeye göre 18 kat daha fazla... Çelik taşıyıcı elemanlar fabrika ortamında işlendiklerinden, şantiyedeki montaj, hava koşullarından büyük ölçüde bağımsız; bu da yapım süresini kısaltıyor. Söküp yeniden kullanma avantajı da sunuyor.

Firmlaların deneyimine bakın

Özge Yapı yetkilileri, hazır villa yaptırmak isteyenlere şu uyarılarda bulunuyor:

Tüketici, konut almak için görüştüğü firmanın deneyimine dikkat etmeli.
Daha önce aktif olarak çalışan birçok firma birkaç sene sonra gerek teknik, gerekse ekonomik sebeplerle faaliyetine son verdi. Firmanın yıllarca hizmet vermesi güven veren bir unsurdur.
Konutun tüm taşıyıcı konstrüksiyonunun yüksek kalitede ST-52 galvaniz yapı çeliği olmasına dikkat edin.
Siyah sac, DKP sac ve kaynak kullanan firmaların yaptığı konutlarda binalar pas kusabilir.
Kaynaksız yapı teknoloji önemli. Bu teknikte bağlantı noktalarında cıvata ve somun kullanılıyor.
Tüketici binanın yüzey kaplama malzemesini tercih ederken, fibercement (çimento esaslı levha) olmasına dikkat etmeli. Kıyı bölgelerindeki binalarda nemden etkilenen ürünler kullanılması duvarlarda hasara neden olabilir.
Yanmayan, iklim şartlarından ve sudan etkilenmeyen, asbest içermeyen fibercement levhaların 50 yıl garantisi var.
Okhan Şentürk/Ekonomist