23 il için yatırım teşvik programı açıklandı!

Başbakan Binali Yıldırım, Çankaya Köşkü'nde, Cazibe Merkezleri Programı'nda konuşuyor. Başbakan Yıldırım, Cazibe Merkezleri Programı kapsamında, ön taleplerin alındığı 28 Kasım 2016-11 Ocak 2017 döneminde 23 il için bin 200 müracaat yapıldığını, toplam yatırım tutarının 19 milyar 600 milyon lira ve öngörülen istihdamın da 112 bin 400 kişi olduğunu bildirdi.

Çankaya Köşkü'nde, Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansmanı'na katılan Başbakan Binali Yıldırım, "Yatırım için sıfır faizli yatırım kredisi verilecek. Faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek" dedi. Başbakan Yıldırım, yaptığı açıklamada, "Yatırım yapanlara ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek. İyi bir fizibilite, başarılı bir yatırım için olmazsa olmazdır. Dolayısıyla fizibilite hazırlanması, gerekli ön projelerin yapılması için istenen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız. Ayrıca yatırım için yer vereceğiz." dedi.

İşte Başbakan Binali Yıldırım'ın Doğu ve Güneydoğu bölgesi için açıkladığı özel teşvik programı:

YATIRIMCIYA SIFIR FAİZLİ KREDİ DESTEĞİ

Başbakan Binali Yıldırım, "Yatırım için sıfır faizli yatırım kredisi verilecek. Faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek. Diyelim ki faiz oranı 10'sa yarısını devlet karşılayacak, KOBİ'lere uygulanan sistem gibi. Üretim tesislerini büyütmek, yenilemek, işini geliştirmek isteyenlere de ayrıca destek verilecek. Çağrı merkezi kurmak isteyenlere de yatırım desteği verilecek, veri merkezi kurmak isteyenlere de yatırım desteği verilecek." şeklinde konuştu.

"Cazibe Merkezleri Programın amacı terörün rahatsız ettiği bölgeleri bir yandan güvenli hale getirirken bir yandan da geciken yatırımları başlatarak göçü azaltmak. Bunun için de seferber olduk ve Bakanlar Kurulu kararı aldık. Yatırımcıları anlamak için talep topladık. 23 il için müracat sayısı bin 200. Toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon. Öngörülen istihdam 112 bin 400.

Bunların dökümüne gelirsek üretim imalatla ilgili olanları yaklaşık 13 milyar. Diğer kısmı da hizmet sektörü ile ilgili talepler. Görüldüğü gibi gayet yoğun bir ilgi var. Dolayısıyla bugün itibarıyla resmen program başlıyor. Bugünkü toplantının amacı artık uygulamanın başladığını ilan etmektir.

Özellikleri;

1- Yatırım yapanlara ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek

2- Yatırım için arsa verilecek

3- Fabrika ve üretim binası yapımına sıfır faizli kredi verilecek.

4- Faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek.

Şimdi biraz daha detaya girelim. Diyelim ki herhangi bir ilimizde üretim yapılacak. Bir fabrika kurulacak. Yatırım yaparken en az 30 kişiye iş sağlamak koşuluyla 2 milyonluk bir yatırım yapacaksınız. Bu teşviklerden bu asgari sınırlarda yararlanmak mümkün. Daha fazlasına bir mani yok.

Eğer hizmet merkezi ise hedefiniz, en az 200 kişiye iş sağlayacaksınız. Ve sözleşmelerinizi ibraz edeceksiniz.

İLK 20 BİN METREKARE KAPALI ALANI DEVLET YAPACAK

Herkes elini taşın altına koyacak. Biraz kendi cebinden de para koyacaksın. 30 lira sen 70 lira devlet koyacak. Şimdi biraz daha detaylara girelim: OSB parselleri büyükşehirlerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları diğer şehirlerde il özel idarelere devredilecek. Yapımı yatırımcı tarafından gerçekleştirilecek. Bina inşaatları 20 bin metrekare olması ve 10 milyon TL bedel olması öngörülüyor. Bu ne demek; 20 bin metrekareye kadar olan binalar desteklenecek. İlk 20 bin metrekare kapalı alanı devlet yapacak, kalan kısmı için de kredi alınabilecek. Eğer yerli makine ve techizat alırsanız burada toplam süreyi yükseltiyoruz. Yerli üretimi teşvik ediyoruz. Bu tür destekler mevcut işini yükseltmek isteyenlere de verilecek. Burada önemli bir husus; yatırımın yüzde 30'unun öz kaynaktan karşılanma şartı burada da devam ediyor.

İŞLETME KREDİ 4 YIL VADELİ VERİLECEK

Üçüncü program; İşletme kredisi. Fabrikayı kurduktan sonra para lazım. Ham madde gelecek, harekete geçmek içn can suyu lazım. Burada da düşük faizli kredi vereceğiz. 4 yıl vadeli kredi verilecek. İlk yıl geri ödeme yok ve düşük faizli olacak. Düşük faizden kastımız, cari faizin yarısı. Burada üretim faaliyetlerinin yerli makine teçhizatla yapılması durumunda işletme kredisini 5 yıl veriyoruz. Pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Amaç yerli sanayiyi teşvik etmek. Doğu'da yatırım yapılmasının önünü açıyoruz. Birde yatırımını Doğu'da büyütmek istiyoruz. Yatırımını Doğu'ya kaydırmak isteyenlere de lojistik destek vereceğiz.

ÇAĞRI MERKEZLERİNE ENERJİ DESTEĞİ

İkinci grup; çağrı ve veri merkezlerine verilecek destekler. Müsait kamu binalarını öncelikle tesis edeceğiz. Ayrıca iletişim alt yapısı devlet tarafından yapılacak. Personelin eğitilmesi için kişi başına 2500 lira destek vereceğiz. Veri merkezleri için en büyük maliyet enerji maliyeti. İçerinin soğuk tutulması gerekiyor. Bilgiliere zarar gelmemesi için soğuk tutulması lazım. Veri merkezlerinde kullanılan elektriğin yüzde 30'unu devlet karşılayacak. Ama bu az olmuş. Burada 50 - 50 yapalım. Bir daha ki sefere 50 olsun.

VATANDAŞ BU DESTEKLERDEN NASIL FAYDALANACAK?

Bu işin koordinasyonunu kalkınma bakanlığımıza verdik. Bununla beraber cazibe merkezlerinin kurulması konusunda herkesin emeği var. Birçok bakanlığımızın bu destek programında emeği var. Desteklerden yararlanmak için yatırım destek ofislerine başvuru yapılacak. Desteğin verileceği yer Kalkınma Bakanlığı. Burada milletin huzurunda söz veriyoruz. Hayırlı olsun. İş, aş sağlayan herkese destek verilecek. Gerçekten yatırım yapacak olana para var. Elini taşın altına koyup üretecek insanlarla işimiz olur.

Sabah

Haber AA'da şu şekilde yer aldı

Başbakan Binali Yıldırım, "OSB'lerde yatırıma uygun arsa yoksa, o zaman hazinenin arazilerinden uygun arsa verilecek. Diyelim ki büyük ölçekli organize sanayi dolu, arsa yok, yeni organize sanayi yapacak yer de yok, hazinenin elindeki arazilerden fabrika olmaya, şehrin imar planına uygun araziler bulunup, yatırımcıya tahsis edilecek. Ayrıca büyük yatırımlar, organize sanayi bölgeleri dışında özel desteklenecek." dedi.

Yıldırım, Çankaya Köşkü'nde gerçekleştirilen Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansmanı'ndaki konuşmasında, yapılacak destek ve teşviklere ilişkin bilgi verdi. 

Başbakan Yıldırım, "OSB'lerde yatırıma uygun arsa yoksa, o zaman hazinenin arazilerinden uygun arsa verilecek. Diyelim ki büyük ölçekli organize sanayi dolu, arsa yok, yeni organize sanayi yapacak yer de yok, hazinenin elindeki arazilerden fabrika olmaya, şehrin imar planına uygun araziler bulunup, yatırımcıya tahsis edilecek. Ayrıca büyük yatırımlar, organize sanayi bölgeleri dışında özel desteklenecek. 100 milyon ve üzerindeki yatırımlara özel desteğimiz var." diye konuştu. 

Tekil, bölgesel, birkaç şehre hitap eden ve birçok insana doğrudan, dolaylı iş, aş temin eden yatırımların ayrıca desteklendiğini ifade eden Yıldırım, burada da yatırım şartının 100 milyon lira ve üzerinde olduğunu belirtti.

Arsa tahsisi ve bina yapımının tamamlanmasının ardından, yatırımcının makine alması gerektiğini vurgulayan Başbakan Yıldırım, bunun da sermayesini karşıladıklarını kaydetti.

- "Yerli üretimi teşvik ediyoruz"

Bunun yerli kaynaklardan temin edilmesi halinde kredi şartlarının değiştiğine işaret eden Yıldırım,  şunları söyledi:

"Kredi 2 yıl ödemesiz 6 yıl, bu ithal ederseniz, alırsanız. Dışarıdan makine, ekipman aldınız, yatırım için kredi 2 yıl ödemesiz toplam 6 yıl olacak, sıfır faizli olacak. Eğer yerli makine, teçhizat alırsanız burada ödemesiz dönemi 3 yıla, toplam süreyi de 10 yıla çıkarıyoruz, yerli üretimi teşvik ediyoruz." 

Böylece yerli sanayiye de pozitif bir ayrımcılık yapılacağını aktaran Başbakan Yıldırım, bu tür desteklerin mevcut işini büyütmek isteyenlere de verileceğini, yatırımın yüzde 30'unun öz kaynaktan karşılanma şartının burada da devam ettiğini ve faizin sıfır olduğunu vurguladı.

 "İşletme kredisi" hakkında da bilgi veren Yıldırım, konuşmasına şöyle devam etti:

"İşletmenin önce harekete geçmesi için can suyu lazım, para lazım. Onu da unutmadık burada da düşük faizli işletme kredisi vereceğiz. Kredi 4 yıl vadeli olacak. İlk yılı ödemesiz, bir yıl para yok. İkinci, üçüncü, dördüncü yıl geri ödemeli olacak ve düşük faizli olacak. Düşük faizden kastımız cari faizin yarısı. Tam bir destek. Burada da üretim faaliyetlerinin yerli makine, teçhizatla yapılması durumunda bu işletme kredisinin de vadesini uzun tutuyoruz. Fabrikayı kurarken yerli üretimden yararlanınca, kredi süresi uzun.Yetmedi, işletme döneminde de bu fabrikalara iki yıl ödemesiz 5 yıl işletme kredisi veriyoruz. Burada da bir pozitif ayrımcılık yapıyoruz."

Amaçlarının "Yerli imalatı desteklemek" olduğunu anlatan Başbakan Yıldırım, "Böylece Batı'da Orta Anadolu'da üretilen makine, teçhizatlar onlar da teşvik edilmiş oluyor. Aslında bu 23 ili kapsayan teşvik programı, bütün Türkiye'nin imalat sektörünü destekleme anlamına geliyor. Oradaki imalatları destekleyerek, Doğu'da yatırım yapılmasının önünü açıyoruz. Bir de yatırımını Doğu'da büyütmek isteyenler, diyelim ki Batı'da yatırımı var, benzerini Doğu'da da yapmak istiyor. Bir kısmını Doğu'ya, Güneydoğu'ya kaydırmak istiyor, onlara da özel destekler vereceğiz. Taşıma destekleri ve lojistik destekleri." diye konuştu.

- "Elektriğin yüzde 30'unu devlet karşılayacak"

Çağrı ve veri merkezleri desteklerini de açıklayan Başbakan Yıldırım, "Çağrı ve veri merkezlerinde, öncelikle müsait kamu binalarını tahsis edeceğiz. Ayrıca iletişim altyapısı devlet tarafından yapılacak, kuruluş aşamasında personelin eğitilmesi için kişi başına 2 bin 500 lira destek vereceğiz. Veri merkezlerinde de kullanılan elektriğin yüzde 30'unu devlet karşılayacak." değerlendirmesinde bulundu. 

Veri merkezlerindeki en büyük giderin "enerji" maliyeti olduğuna dikkati çeken Yıldırım, elektrik ihtiyacının biraz daha artırılması gerektiğini bildirdi.

 Başbakan Binali Yıldırım, bu miktarın bir dahaki sefere "50-50" olmasını isteyerek, "Zaten Bakanlar Kurulu bu desteklerin miktarını değiştirmeye yetkili, ilave bir mevzuata gerek yok. Dolayısıyla buradaki desteklerin oranlarıyla da değiştirme şansımız var." dedi.

- "Hiç zaman kaybolmadan vatandaş işine, gücüne bakacak"

Başbakan Yıldırım, vatandaşların teşvik ve destek kredilerinden nasıl yararlanacağına ilişkin de bilgi verdi.

Vatandaşların illerdeki Kalkınma Ajansına bağlı Yatırım Destek Ofislerine veya Kalkınma Bankası'na müracaat edeceklerini, paranın verileceği yerin Kalkınma Bankası olduğunu aktaran Yıldırım, "Kalkınma Bankası'na, bu işe gerekli olan kaynak, finansman ayrılmıştır. Dolayısıyla projeler buraya verilecek, burada hemen incelenip, projenin hangi desteklerden, hangi oranlarda yararlanacağına karar verilecek, hiç zaman kaybolmadan vatandaş işine, gücüne bakacak." değerlendirmesini yaptı.

Teşvik ve desteklerin koordinasyonunu Kalkınma Bakanlığının sağlayacağını vurgulalayan Yıldırım, cazibe merkezlerinin kurulmasında birçok bakanlığın çalışmaları ve emeği olduğunu, Başbakan Yardımcıları Nurettin Canikli ile Mehmet Şimşek, Maliye Bakanı, Gümrük ve Ticaret Bakanı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, Sağlık Bakanı'nın bölgeyle doğrudan ilgili bulunduğunu ve bölgeleri onlara zimmetlediklerini, bakanların çalışmaları takip edeceklerini, nerede, ne aksaklık varsa bunların giderilmesi için çalışacaklarını kaydetti.

Bunu iyi bir program olarak değerlendiren Başbakan Binali Yıldırım, kendi görevinin de işlerin doğru dürüst yapılıp, yapılmadığını takip etmek olduğunu bildirdi.

Yıldırım, "Arkadaşlar uygulayacak, bir aksaklık varsa onu da gidermek benim boynumun borcudur. Burada milletimizin huzurunda söz veriyoruz. Verdiğimiz sözün eksiksiz yerine getirilmesi de bizim boynumuzun borcudur, hayırlı olsun." dedi.

- "Nerede sorun varsa, bu sorunları bize ileteceksiniz"

Programa milletvekillerin, rektörlerin, sanayi ve ticaret odalarının, valilerin, belediye başkanlarının katıldığını aktaran Yıldırım, "Bu programla ilgili doğrudan dolaylı herkes var. Sonra biz duymadık, bilmiyoruz falan mazeret istemiyorum. Programı sağır sultan duydu, siz 'duymadım' derseniz, üzülürüm, herkes duydu, herkes takip edecek. Nerede iş aksıyorsa, nerede sorun varsa, bu sorunları bize ileteceksiniz, ilgili valilerimize, olmadı bakanlıklarımıza, olmadı bize. Zaman kaybetmeye tahammülümüz yok, bu işin mutlaka bir an önce başlaması lazım." diye konuştu.

Terörle mücadelede de ciddi mesafeler alındığına dikkati çeken Yıldırım, sözlerine şöyle devam etti:

"Yavaş yavaş iş hayatının canlanması, hayatın normalleşmesi, yatırımların hızlanmasına bağlı, istihdamın geliştirilmesine bağlı. Bugün için bu ortamlar mevcut, Allah'a şükür terörle ilgili kırsalda, şehirlerde mücadele tam kapasite devam ediyor. Bundan sonra daha da güzel olacak, dolayısıyla yatırım ortamı için her şey hazır. Para hazır, imkanlar hazır, her şey hazır, bundan sonra iş yatırımcılarımıza düşüyor. Bizden size destek vermek, işi yapacak olan sizlersiniz. Uygun olan iş, aş sağlayan projelere gözümüz kapalı destek vereceğiz. 'Burada bir para dağıtılıyor, geleyim buradan 3-5 kuruş para alayım' diye düşünüyorsanız, hiç yanaşmayın. Gerçekten yatırım yapacak olana para var. Elini taşın altına koyup üretecek, ürettiğini değerlendirecek, insanlara aş ve iş sağlayacak olanlarla işimiz olur. Diğerleriyle işimiz olmaz. Bunun da bilinmesinde fayda var."

Başbakan Yıldırım, konuşmasını programın ülkeye, vatandaşlara hayırlı olmasını dileyerek sonlandırdı.

- Notlar

Başbakan Yıldırım, toplantının basın kapalı devam eden bölümünde, cazibe merkezi ilan edilen 23 ilin valileri, milletvekilleri, belediye başkanları ve sivil toplum kuruluşu başkanlarının taleplerini dinledi, sorularını yanıtladı.

Toplantıya, Başbakan Yardımcıları Nurettin Canikli, Mehmet Şimşek, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Maliye Bakanı Naci Ağbal, Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, AK Parti Genel Başkan Yardımcıları Cevdet Yılmaz, Vedat Demiröz, Yasin Aktay, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken ve çok sayıda sivil toplum kuruluşu yöneticisi katıldı.

AA

Haber Yeni Şafak Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı...

Cazibe merkezleri programının detayları dün Ankara'da açıklandı. Çankaya Köşkü'nde düzenlenen toplantıya; program kapsamındaki 23 ilden gelen vali, belediye başkanı, rektör ve oda başkanlarıyla bakanlar ve milletvekilleri katıldı. Toplantıda konuşan Başbakan Binali Yıldırım; yatırım yapana arsa, bina ve para başta olmak üzere 8 ayrı destek vereceklerini açıkladı.

EKONOMİYE YENİ BİR İVME

Başbakan Yıldırım, cazibe merkezleri programında gelinen son aşamayı anlattı. Yıldırım, “Gelişmişlik farkını ortadan kaldırmayı amaçlayan cazibe merkezi programı aslında bütün Türkiye'ye yapılmış bir programdır" dedi. Terörü istismar alanlarını ortadan kaldıracak ve göçü önleyecek programı önemsediklerini anlatan Yıldırım, gerekli yasal alt yapısı hazırlanan program için Kalkınma Bankası'nın görevlendirildiğini ve bu amaçla bankanın öz kaynaklarını 10 milyar liraya çıkardıklarını belirtti.

55 GÜNDE TALEP YAĞDI

Cazibe Merkezleri Programı kapsamında ön taleplerin alındığı 28 Kasım 2016-11 Ocak 2017 döneminde 23 il için bin 200 müracaat yapıldığını belirten Başbakan Yıldırım, toplam yatırım tutarının 19 milyar 600 milyon lira ve öngörülen istihdamın da 112 bin 400 kişi olduğunu bildirdi. Yıldırım, “Üretime dayalı yatırım miktarı 13 milyar. Diğeri de hizmet sektörü” dedi. Hem üretime hem hizmet sektörüne destek verdiklerini anlatan Başbakan Yıldırım özellikle çağrı ile veri merkezleri desteklerinde ayrıcalık yaptıklarını kaydetti.

YERLİ MAKİNEYE POZİTİF AYRIMCILIK YAPILACAK

100 milyon ve üzeri yatırımlara özel olarak arsa tahsisi desteği vereceklerini de açıklayan Yıldırım, makine teçhizatının yerli veya ithal olmasının ayrı kredi şartlarına tabii olacağını anlattı. Yerli üretimi teşvik için ödemesiz süresi ile kredi vadesini uzattıklarının bilgisini de veren Yıldırım, bununla yerli üretim lehine pozitif ayrıcalık yaptıklarına dikkat çekti. Yüzde 30'luk öz sermaye şartının bütün yatırımlarda geçerli olduğunu anlattı. Yerli teçhizatın tercih edilmesi halinde bu programın gerçekten toptan bir kalkınma hamlesine dönüşeceğine vurgu yaptı.

SAĞIR SULTAN BİLE DUYDU

Başbakan Binali Yıldırım, programla ilgili detayları anlattıktan sonra salonda bulunan 23 ilin temsilcilerinden destek ve sıkı takip konusunda isteklerde bulundu. Uzun süredir üzerinde çalıştıkları programın artık yürürlükte olduğunu anlatan Yıldırım, “Şu anda herkes burada. Sonra 'duymadım etmedim' masteri yok. Sağır sultan bile duydu. Sonra biri çıkıp 'ben duymadım' dersen üzülürüm” dedi.

Büyük yatırıma özel destek var

Organize Sanayi Bölgelerinde büyük yatırıma uygun arsa olmaması durumunda hazinenin arazilerinden uygun arsa tahsis edilecek. Önceliklerinin imalat, istihdam ve ihracatı desteklemek olduğunu anlatan Başbakan Yıldırım, yatırımının bir kısmını Doğu'ya, Güneydoğu'ya kaydırmak isteyenlere de özel destekler verileceğini kaydetti.

Yatırım yapana para ve teşvik

Uygun olan ve iş ile aş sağlayan projelere gözü kapalı destek vereceklerini kaydeden Başbakan şu uyarıda bulundu: “Peşin peşin söylüyorum. 'Burada bir para dağıtılıyor, geleyim buradan 3-5 kuruş para alayım' diye düşünüyorsanız, hiç yanaşmayın. Gerçekten yatırım yapacak olana para var. Elini taşın altına koyup üretecek, ürettiğini değerlendirecek, insanlara aş ve iş sağlayacak olanlarla işimiz olur. Diğerleriyle işimiz olmaz."

Başvuru yeri Kalkınma Ajansı

Bugün (dün) itibariyle program devreye alındı. Başvuru süresi ilk etapta bir ay ile sınırlı. Yatırım talebinin devam etmesi halinde yeni bir başvuru takvimi duyurulabilecek. Yatırımcı ve girişimciler başvurularını illerdeki kalkınma ajanslarının 'yatırım destek' birimlerine yapmaya başladı. Direkt olarak Kalkınma Bankası'na da başvurulabilecek. Programın koordinasyonu Kalkınma Bakanlığı'nda olacak ancak birçok bakanlık katkı verecek.

8 ayrı destek

Program kapsamında danışmanlık hizmetleri, yatırım yeri tahsisi, bine yapımı, faizsiz yatırım, faiz indirimli işletme kredisi, üretim tesisi taşıma, çağrı merkezi yatırımı ile veri merkezi yatırımı ve enerji desteği verilecek.

DESTEKLER HANGİ ŞARTLA VERİLECEK?

* İmalat sanayii yatırımlarının destekten yararlanması için en az 2 milyon liralık sabit yatırım olması ve asgari 30 kişiye istihdam oluşturması gerekiyor

* Çağrı merkezleri yatırımlarında ise 200 kişiye istihdam ve hizmet sözleşmesini yapma gibi şartlar var.

* 5 bin metrekarelik alanda TIER3 standartlarında kurulan veri merkezleri de destekten yararlanabilecekler.

* Üretim tesisini taşımak isteyen yatırımcılarda ise 200 kişilik istihdam ve son 2 yılda üretim faaliyetlerini sürdürmüş olma şartı aranıyor.

Yeni Şafak

Haber Akşam'da şu şekilde yer aldı

Başbakan Binali Yıldırım, terörün izlerinin silinmeye çalışıldığı Doğu ve Güneydoğu’da ekonomik ve sosyal devrim yapacak 'Cazibe Merkezleri Programı'nı resmen başlattı. 23 ili kapsayan programı açıklayan Yıldırım, müjde üstüne müjde verdi. Başbakan, paket için "Göçü önleyecek, istihdam sağlayacak" ifadesini kullandı. 1.5 aylık ön talep sonuçları da, Doğu ve Güneydoğu’yu kalkındıracak yatırımların habercisi oldu. 

112 BİN 400 KİŞİYE İSTİHDAM

Yıldırım’ın verdiği bilgiye göre, 28 Kasım-11 Ocak arasında, bin 200 müracaat gelirken, yatırım tutarı 19.6 milyar TL’yi buldu. Sağlanacak istihdamın da 112 bin 400’e ulaşması öngörüldü.Yıldırım’ın, Çankaya Köşkü’ndeki 'başlangıç lansmanı'nda açıkladığı programla hem üretim hem hizmet sektörü yatırımları destek sağlanacak. Bir fabrikanın her aşamasında devlet yatırımcının yanında olacak. Başbakan Yıldırım’ın açıkladığı destekler şunlar:

ÜCRETSİZ DANIŞMANLIK: Yatırım yapacak olanlara devlet 'ücretsiz danışmanlık' hizmeti verecek. Başbakan Yıldırım, "İyi bir fizibilite, başarılı bir yatırım için olmazsa olmaz" dedi. 

YATIRIM YERİ TAHSİSİ: Yapılacak yatırım için yer verilecek. Bu yer, OSB içinde ya da dışında olabilecek. Ancak tercih OSB içinde bulunması yönünde. OSB’lerde yatırıma uygun arsa yoksa veya yer kalmamışsa, Hazine’nin arazilerinden uygun arsa verilecek. 100 milyon TL ve üzeri büyük yatırımlar, organize sanayi bölgeleri dışında da özel desteklenecek. 

ANAHTAR TESLİMİ FABRİKA: Devlet, fabrika ve bina yapımına da destek verecek. Bu kapsamda, 20 bin metrekare kapalı alan binanın bedelini devlet karşılayacak. Bedel olarak bu miktar 10 milyon TL’ye kadar olan fabrikaları kapsıyor. Daha büyük yatırımlarda kalan  kısmı yatırımcı karşılayacak. Yatırımcı, 15 yıl sembolik bir kirayla yatırım, imalat yaptıktan sonra isterse, sembolik bir bedelle fabrikayı devralacak.

SIFIR FAİZLİ YATIRIM KREDİSİ: Fabrika imkanından yararlanacak yatırımcıların makine, alet, edevat alımında da devlet yanında olacak. 'Sıfır faizli yatırım kredi desteği' sağlanacak. Eğer bu makine ve ekipman yurtdışından temin edilirse,  2 yıl ödemesiz toplam 6 yıl kredi sağlanacak ve bu kredi sıfır faizli olacak. Eğer yerli makine-teçhizat alınırsa, 3 yıl geri ödemesiz, toplam 10 yıllık kredi desteği sağlanacak. Yıldırım, "Böylece yerli üretimi teşvik ediyoruz" dedi ve yatırımın yüzde 30’unun öz kaynaktan karşılanma şartının burada da devam edeceğinin altını çizdi.

 FAİZ İNDİRİMLİ İŞLETME KREDİSİ: Devlet, fabrikayı işletmeye hazır hale getirenlere 'faiz indirimli işletme kredisi' de sağlayacak. "İşletmenin önce harekete geçmesi için can suyu lazım, para lazım" diyen Yıldırım, 4 yıl vadeli kredi sağlanacağını açıkladı. Kredinin ilk yılı geri ödemesiz; 2, 3 ve 4’üncü yıllar düşük faizli olacak. Faiz, cari faizin yarısı oranında planlandı. Eğer üretim faaliyetleri yerli makine ve teçhizatla yapılırsa, işletme kredisinin vadesi de uzun olacak. Bunun için 'iki yıl ödemesiz, 5 yıl işletme kredisi' verilecek. 

TESİSİ TAŞIYANA DESTEK: Yatırımını 23 ile taşıyarak büyütmek isteyenlere de özel destekler verilecek. Bunun için 'taşıma ve lojistik desteği' sağlanacak.

VERİ MERKEZLERİNE ELEKTRİK: Yüz binlerce kişinin istihdam edileceği 'çağrı merkezi' ile bilgilerin depo edileceği 'veri merkezleri' ayrıca desteklenecek. Çağrı ve veri merkezlerinde, öncelikle müsait kamu binaları tahsis edilecek. İletişim altyapısı devlet tarafından yapılacak. Kuruluş aşamasında personelin eğitilmesi için kişi başına 2.500 TL destek verilecek. Veri merkezlerinde kullanılan elektriğin yüzde 30'unu devlet karşılayacak. Yıldırım, yüzde 30’luk desteğin, yüzde 50’ye çıkarılabileceğinin mesajını da verdi.

Sağır sultan duydu 'Duymadım' demeyin

Başbakan Yıldırım, programın lansmanını yaparken, iki hedefe dikkat çekti. Toplantıya katılanlara, “Bu programla ilgili doğrudan dolaylı herkes burada var. Sonra biz duymadık, bilmiyoruz falan mazeret istemiyorum. Programı sağır sultan duydu, siz 'duymadım' derseniz, üzülürüm” diye seslenen Yıldırım, satır başlarıyla şu ifadeleri kullandı: Yatırımın hepsini vermiyoruz. Herkes elini taşın altına koyacak. Başkası verirse haydan gelen huya gider, o iş bir işe yaramaz. O yüzden biraz kendi cebinden de para koyacaksın, 30 lira sen koyacaksın 70 lira da devlet koyacak."

Teşviklerden nasıl yararlanılacak?

Cazibe Merkezleri Programı’ndaki desteklerden yararlanmak isteyenler, illerdeki Kalkınma Ajansı'na bağlı Yatırım Destek Ofislerine veya Kalkınma Bankası'na müracaat edecek. Para, Kalkınma Bankası kanalıyla verilecek. Projeler hızla incelenerek, ne kadar ve hangi desteklerden yararlanabileceği kararlaştırılacak. Koordinasyonu Kalkınma Bakanlığı sağlayacak. Başbakan Yıldırım, ilgili bakanlıkların da bu süreçte rol üstleneceğini, yatırım yapılacak bölgelerin doğrudan bakanlara zimmetleneceğini vurguladı.

OSB'lere yeni düzen

Cazibe Merkezleri Programı’yla birlikte organize sanayi bölgesine ilişkin yeni bir süreç de başlamış oldu. Organize sanayi bölgesi parselleri, büyükşehirlerde “Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına”, diğer şehirlerde ise “İl Özel İdarelerine” devredilecek. Böylece, fabrika binaları, fizibiliteye uygun olarak tahsis edilecek, yapımı yatırımcı tarafından gerçekleştirilecek.

Yoğun ilgi var, artık uygulama zamanı 

İlk 1.5 aylık verilerin ilgiyi gösterdiğini vurgulayan Yıldırım, "Görüldüğü gibi gayet yoğun, güzel bir ilgi var. Dolayısıyla bugün itibarıyla resmen, daha fazla toplantı yok, program başlıyor. Bugünkü toplantının amacı artık uygulamanın başladığını ilan etmektir" diyerek resmen süreci başlattı.

'3-5 kuruş alayım' diye düşünen yanaşmasın!  

Başbakan Yıldırım, "Uygun olan iş, aş sağlayan projelere gözümüz kapalı destek vereceğiz. 'Burada bir para dağıtılıyor, geleyim buradan 3-5 kuruş para alayım' diye düşünüyorsanız, hiç yanaşmayın. Gerçekten yatırım yapacak olana para var. Elini taşın altına koyup üretecek, ürettiğini değerlendirecek, insanlara aş ve iş sağlayacak olanlarla işimiz olur. Diğerleriyle işimiz olmaz" ifadelerini de kullandı.

Ne güzelmiş yahu biz de mi yapsak?

Program sırasında Yıldırım konuşurken, bir yatırımcının aceleci davranarak 'yatırımlardan yararlanma şartları'nı sorması üzerine Başbakan, "Mübarek sabret! Daha konuşmadık, nereden biliyorsun yararlanmayacağını. İşte bunları açıklayacağız, tamam" diyerek salondakileri güldürdü. Yıldırım’ın ikinci esprisi ise cazip fırsatları anlatırken geldi. Teşvikleri anlatan Başbakan, "Ne güzelmiş yahu, biz de mi yatırım yapsak" dedi.

2 milyon lira yatırım, en az 30 kişiye iş

Yıldırım, fabrika kuracaklara sağlanan yatırımlardan yararlanmak için asgari şartları da açıkladı. Şartlar şöyle: 

- Yatırım tutarı asgari 2 milyon TL olacak. 

- En az 30 kişiye iş sağlaması garanti edilecek. 

- Hizmet sektöründeyse istihdam sayısı 200 olacak.

Yüzde 70'i devletten

- Veri merkezi kuracaklar ise en az 5 bin metrekarelik 'beyaz alan-temiz alan' taahhüdünde bulunacak. 

- Desteklerde öz kaynak yüzde 30, kredi yüzde 70 olacak. Devlet, 100 TL’lik yatırımın 70 TL’sini vermiş olacak. 

- Bina inşaatları 20 bin metrekare veya 10 milyon TL bedelli olacak. 

Akşam

Haber Milliyet'te şöyle yer aldı

Başbakan Binali Yıldırım, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki 23 ili kapsayan Cazibe Merkezleri Programı başvurularına start verdi.  Ankara  Çankaya Köşkü’nde düzenlenen Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansmanı’nda konuşan Yıldırım, cazibe merkezleriyle ilgili destekleri açıklarken, “Başvurular başladı. Ön taleplere bakınca durum gayet güzel, memnuniyet verici. 23 il için müracaat sayısı bin 200. Toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon TL. Öngörülen istihdam 112 bin 400” dedi.

Yıldırım, verilecek desteklerle ilgili “Duymadım demeyin, hemen başlayın. Terörle mücadelede mesafeler aldık. İş hayatının canlanması, hayatın normalleşmesi ve yatırımların hızlanmasına bağlı” açıklamasını yaptı. Başbakan Yıldırım, programa ilişkin verilecek ‘danışmanlık’, ‘yatırım yeri’, ‘bina yapımı’, ‘faizsiz yatırım kredisi’, ‘faiz indirimli işletme kredisi’, ‘üretim tesisi taşıma desteği’, ‘çağrı merkezi desteği’, ‘veri merkezi yatırım desteği’ konularındaki destekleri açıkladı.

23 ile yapılacak yatırımın Türkiye’nin tamamına yapılan yatırım anlamına geldiğini kaydeden Yıldırım, “4 Eylül’de programı Diyarbakır’da ilan ettik. Bakanlar, vekiller, STK’lar toplantı yaptı usuller belirlendi. Ön talep toplama süreci de 28 Kasım-11 Ocak arasında gerçekleşti. Ön talebin dökümüne gelirsek, üretim, imalatla ilgili olanları yaklaşık 13 milyar TL, diğer kısmı da hizmet sektörüyle ilgili talepler. Gayet yoğun bir ilgi var. Bugün 24 Ocak itibarıyla resmen daha fazla toplantı falan yok, program başlıyor” diye konuştu. Binali Yıldırım program kapsamındaki hizmetlerle ilgili şu bilgileri verdi:

Ücretsiz danışmanlık

- “Yatırım yapanlara ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek. Ön projeler, fizibilite, mühendislik hazırlanması için istenen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız. Devlet parasını verecek, yatırımcı girişimci bu hizmeti alacak. Yatırım için yer vereceğiz, ne lazım arsa lazım. OSB’de olabilir dışında da olabilir. Varsa OSB içinde olması tercihimizdir. Fabrika bina yapımına destek verilecek. Yatırım için sıfır faizli yatırım kredisi verilecek. Faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek. Faiz oranı 10 ise yarısını devlet karşılayacak. KOBİ’lere uygulanan sistem gibi. Üretim tesislerini yenilemek geliştirmek isteyenlere ayrıca destek verilecek.

Yüzde 30 özkaynak

- Örneğin, 23 ilden herhangi birinde üretim yapılacak, fabrika kurulacak. Yatırımdan yararlanmak için yatırım tutarı asgari 2 milyon TL olacak. En az 30 kişiye iş sağlayacağınızı garanti edeceksiniz. Yatırımdan bu teşviklerden yararlanmaya hak kazanacaksınız. Asgari sınırlar daha fazlasına mani hal yok. Çağrı merkezi açacaksanız en az 200 kişiye iş sağlayacağınızı taahhüt edeceksiniz. 200 kişiyle hizmet sözleşmesi yaptığınızı ibraz edeceksiniz. Veri merkezi de 5 bin metrekarelik temiz alan bunu taahhüt edecek ve veri merkezi kuranlar bu destekten yararlanacak. Desteklerde özkaynak yüzde 30, kredi yüzde 70. Cebinden 30 lira koyacaksın devlet 70 lira verecek. Hepsini vermiyoruz. Herkes elini taşın altına koyacak. Başkası verirse haydan gelen huya gider, o iş bir işe yaramaz. Biraz kendi cebinden de koyacaksın.

Yerliye ayrımcılık

- Büyük yatırımlar da, OSB’ler dışında özel desteklenecek. 100 milyon ve üzerindeki yatırımlara özel destek var. Örneğin, entegre tesis kurulacak, çok büyük diyelim ki desteği ayrı bunun. Binayı yaptınız makine alet lazım. Onların da sermayesini karşılıyoruz. Ayrıcalık yapıyoruz. Yerli kaynaklardan temin ederseniz kredi şartları başka, ithal başka. Kredi 2 yıl ödemesiz 6 yıl, sıfır faiz. Yerli makine alırsanız ödemesiz 3 yıl, toplam süreyi 10 yıla çıkarıyoruz. Yerli üretimi teşvik ediyoruz. Yerli sanayiye pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Bu tür desteklere mevcut işini büyütmek isteyene de verilecek. Benzer desteklerden yararlanılacak.

Düşük faizli kredi

- İşletmenin harekete geçmesi için can suyu lazım, para lazım. Unutmadık, düşük faizli işletme kredisi vereceğiz. 4 yıl vadeli olacak, ilk yılı ödemesiz. Düşük faizli olacak. Cari faizin yarısı olacak. Üretim faaliyetlerinin yerli makine teçhizat ile yapılması durumunda, işletme kredisinin de vadesini uzun tutuyoruz. Fabrika kurarken yerli üretim de yararlanınca kredi süresi uzun, yetmedi işletme döneminde de fabrikalara 2 yıl ödemesiz 5 yıl işletme kredili veriyoruz. Burada da pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Amaç yerli imalatı desteklemek. Batıda üretilen teçhizatlar teşvik edilmiş oluyor. Yatırımını doğuda büyütmek isteyenler var. Batıda var diyelim benzeri doğuda yapmak istiyor kaydırmak istiyor onlara da özel destekler vereceğiz, taşıma ve lojistik destekler vereceğiz.

Bilmiyorduk olmaz

- Bölge vekilleri, rektörleri, sanayi ve ticaret odaları, valiler, belediye başkanları var. Programla ilgili doğrudan dolaylı herkes var. Sonra ‘biz duymadık bilmiyorduk’ falan mazeret istemiyorum arkadaşlar. Programı sağır sultan duydu siz duymadım derseniz üzülürüm. Herkes duydu, herkes takip edecek. Nerede sorun varsa sorunları ileteceksiniz. İlgili valilere, olmadı bakanlıklara olmadı bize, zaman kaybına tahammül yok. Bir an önce başlaması lazım. Terörle ilgili mücadelede mesafeler aldık. Vatandaşlarımız da orada artık, yavaş yavaş artık iş hayatının canlanması, hayatın normalleşmesi ve yatırımların hızlanmasına bağlı. Ortamlar mevcut. Allah’a şükür terörle mücadele kırsalda şehirde tam kapasite devam ediyor. Bundan sonra daha güzle olacak.”

‘Biraz  sabret’

Yıldırım, konuşması sırasında bir katılımcının bölge desteklerine ilişkin taleplerini iletmesi üzerine, “Mübarek biraz sabret, bunun için buradayız, daha konuşmadık” dedi. Yıldırım, TESK Başkanı Bendevi Palandöken’e de dönerek, “Sesin çıkmıyor, Palandöken sana çalışıyoruz bugün” diye espri yaptı. 

Elini taşın altına koyana destek var

Binali Yıldırım, uygun olan, iş aş sağlayan projelere gözü kapalı destek vereceklerini belirterek, “Burada para dağıtılıyor, geleyim alayım 3-5 kuruş diyorsanız, hiç yanaşmayın, çalışmaz. Gerçekten yatırım yapana para var. Elini taşın altına koyacak ürettiğini değerlendirecek insanlara aş işimiz olur diğerleri ile işimiz olmaz. Bu bilinmeli” dedi.

Binalar tahsis edilecek

- OSB parselleri, büyükşehirlerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, diğer şehirlerde il özel idarelerine devredilecek. Bu fabrika binaları tahsis edilecek, yapımı da yatırımcı tarafından gerçekleştirilecek. 20 bin metrekare 10 milyonluk bedel olması öngörülüyor. İlk 20 bin metrekare kapalı alan bedeli devlet karşılıyor. 5 kuruş çıkmayacak. Onun üzerine kredi. 15 yıl boyunca burada yatırım imalat yaptıktan sonra isterseniz size sembolik bedelle devredilecek. Çok sembolik bir kira vereceksiniz. Tamamen mülkiyetini devralacaksınız. Ne güzel iş ya, biz de mi yapsak?

Elektriğe teşvik var

- Çağrı ve veri merkezi destekleri. Çağrı merkezleri için müsait kamu binalarını öncelikle tahsis edeceğiz. Ayrıca iletişim altyapısı devlet tarafından yapılacak. Kuruluş aşamasında personelin eğitilmesi için kişi başına 2 bin 500 lira destek var. Veri merkezlerinde de kullanılan elektriğin yüzde 30’unu devlet karşılayacak. En büyük gider enerji maliyeti. İçeriyi soğuk tutmak lazım. Verilere zarar gelmemesi için onların elektrik ihtiyacı var. Elektrik ihtiyacı düşük olmuş biraz daha artırılmalı. Yüzde 50-50 yapalım. Bunu yapalım.

Vekillere zimmetledik

- Bunu açıkladık bitti, yarın ne yapacak vatandaş; illerde kalkınma ajansları bünyesinde yatırım destek ofisleri var. Kalkınma bankalarına da başvuru yapılabilir. Para verileceği yer banka. Bu teşviklerde birçok bakanlığın çalışması var. Maliye, Bilim Sanayi, Tarım, Ulaştırma, Sağlık bakanlarının emeği var. Bunlar Türkiye’nin bakanları ama memleketlerinin de milletvekilleri, onlara zimmetledik bölgeyi, takip edecekler. Benim görevim de bu işlerin doğru dürüst yapılıp yapılmadığını takip etmek. Eksiksiz yerine getirilmesi de boynumuzun borcudur.

 Milliyet