3 milyar dolarlık 3. Köprü'nün yüzde 51’i nasıl 688 milyon dolara satıldı?

3. Köprü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'i Çinli 6 şirket tarafından alınıyor. Sözcü'de yer alan habere göre, 3 milyar dolar civarında yatırım öngörülen projenin yüzde 51'inin 688 milyon dolara satılacak olması kafada soru işaretlerine neden oldu.  Kocaeli Milletvekili CHP Sanayi Komisyonu Sözcüsü Tahsin Tarhan şirketin bugüne kadar projeden 500 milyon dolar kazandığını belirtiyor.Tarhan, "3. Boğaz Köprüsü'nün ve bağlantılı yollarının yarısının 688 milyon dolara satılması altında başka hesaplar olduğunu düşünüyoruz.” dedi.

30 Mayıs 2012 tarihinde Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü de barındıran Kuzey Marmara Otoyolu'nun Odayeri-Paşaköy etabı için ihale gerçekleştirildi. İhaleyi 10 sene 2 ay 20 günlük işletme süresi ile İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ-Astaldi Ortak Girişim Grubu kazanmıştı.

YILDIRIM: 2.5 MİLYAR DOLAR DÜŞEBİLİR ÇIKABİLİR

İhaleden sonra açıklamalar yapan dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, “Yatırım tutarı olarak 2.5 milyar dolar. Bu rakam düşebilir de artabilir de. Hedefimiz bu köprüyü 2015'in sonunda faaliyete sokmak” demişti. Yavuz Sultan Selim Köprüsü hedeflenen süreden aylar sonra 26 Ağustos 2016'de hizmete girdi.

ARSLAN: 3.5 MİLYAR DOLAR

Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan 3 Mart 2017'de gazetecilere yaptığı açıklamada 60 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu projesinin toplam maliyetinin 3.5 milyar dolar olduğunu söyledi.

6 ÇİN ŞİRKETİ

Ekonomik sıkıntılar nedeniyle zor zamanlar geçiren Kuzey Marmara Otoyolu projesinin İtalyan ortağı Astaldi ülkesinde konkordato ilan etti. Astaldi konkordato kararından sonra dün elindeki hisseleri Türk ortağı IC İçdas İnşaat'a devredecek. Rekabet Kurumu'na devirle ilgili olarak başvuru yapıldı.

Türkiye'de bu hamle yapılırken Çinli şirketler Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nde hakim ortak olduklarını belirtti. Altı Çin şirketi oluşturdukları fonla Üçüncü Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'ini satın alacak. Söz konusu şirketler: China Merchants Expressway, CMU, Zheijiang Expressway, Jiangsu Expressway, Sichuan Expressway ve Anhui Expressway. Açıklama Hong Kong Borsası'na da yapıldı.

AKILLARA BİR SORU DÜŞTÜ

Çinli şirketler yaptıkları açıklamada proje için 688 milyon dolar ödeyeceklerini açıkladı. Şimdi akıllardaki soru şu? 2012'de tamamı için 2.5 milyar dolardan fazla yatırım öngörüldüğü belirtilen bir projenin yarısı 2019'da nasıl 688 milyon dolara satılır?

‘BAŞKA HESAPLAR MI VAR?’

Kocaeli Milletvekili ve TBMM CHP Sanayi Komisyonu Sözcüsü Tahsin Tarhan, Altı Çin şirketinin oluşturdukları fonla 3. Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'ini satın alacak olmasıyla ilgili Sözcü gazetesine değerlendirmeler yaptı.

Tarhan, “Çinli şirketler ortaklık için 688.5 milyon dolar harcayacak ve %51 hisseye sahip olacaklar. Maliyeti 2.7 milyar dolar olan 3. Boğaz Köprüsü’nün ve bağlantılı yollarının 688 milyon liraya yarısının satılmasının altında başka hesaplar olduğunu düşünüyoruz.” diye konuştu.

DEVLET ALSAYDI HAZİNE 500 MİLYON DOLAR KÂR EDERDİ

Tahsin Tarhan, “Köprünün Hazine’ye maliyeti 2.3 milyar dolar. Geçmeyen araçlar için arada ödenen fark var. 3 yılı ödemiş 7 sene daha ödeme süresi olan, köprüde
2.7 milyar doların şirketler 500 milyon dolarını zaten tahsil etmişler. Kalan 2.2 milyar doları 7 sene içinde ödeyecekti. Senelik 314 milyon dolar ödeme yapmak yerine, 688 milyon dolara yarısını Çinliler alacağına devlet satın alıp İtalyan firmayı devre dışı bıraksaydı. Böylelikle hem köprünün getirdiği külfetten kurtulur. Hem de araç başı geçiş garantisi sorunu ortandan kalkar hem de Hazine 500 milyon dolar kâr elde ederdi.” diye konuştu.

VERİLEN YILLIK GEÇİŞ TAHÜDÜ BUGÜNE KADAR HİÇ TUTMADI

Tahsin Tarhan, “49 milyon 275 bin araç yıllık bu köprüyü kullanacak. Kullanmadığı kısmını Devlet şirketlere ödeyecek diye bir projeye imza atarsanız bunun altından kalkamazsınız. Köprü kullanılmaya başladığı tarihten bugüne kadar hiçbir yılda 49 milyon araç geçiş rakamını yakalayamamış bir köprüden bahsediyoruz” dedi.

3. Köprü’de neler oluyor?