3.Köprü güzergahı kimlere ne kazandıracak?

Üçüncü köprü güzergahında Avrupa yakasında Garipçe Köyü, Zekeriyaköy ile Kilyos, Anadolu yakasında ise Poyraz Köyü ile İstanbul'un Bodrum'u olmaya aday Riva öne çıktı. Üçüncü köprü ile ilgili bağlantı yolları kesinleştikten sonra, özellikle arsa fiyatlarında bir artış bekleniyor. Ancak bu artışın, sanıldığı gibi çok üst seviyelerde olmayacağı bölgedeki emlakçılar tarafından dile getiriliyor.
Kamuoyunu yıllarca meşgul eden İstanbul Boğazı'na yapılacak üçüncü köprünün yeri sonunda belli oldu. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım geçtiğimiz günlerde üçüncü köprü geçişinin de dahil olduğu Kuzey Marmara Otoyolu Projesi'nin Garipçe ve Poyraz mevkisi arasında olduğunu açıkladı.
Üçüncü köprü Kuzey Marmara Otoyolu, İstanbul'un batı sınırından 41 derece enlem, 28 derece boylamındaki Kınalı mevkisinde TEM otoyolu kavşağında başlıyor. 41 derece enlem 28 derece boylamdan başlayan Kömür ocakları mevkisini kateden köprü güzergahı, İstanbul Boğazı'nı ise 41 derece enlem 29 derece boylamda bin 275 metre ana açıklığı olan bir asma köprüyle geçiyor. Daha sonra 41 derece enlem 29 derece boylamdaki Paşaköy mevkisine ulaşarak, 40.8 derece enlem 29.4 derece boylamda Gebze civarında  İzmir  otoyolu ayrımına ulaşıyor. Kuzey Marmara Otoyolu, 40.7 derece enlem, 30 derece boylamla İzmit'in kuzeyini katederek Adapazarı'na yöneliyor. 40.8 derece enlem, 30.3 derece boylamında Adapazarı'ndan Eski Adapazarı ile Yeni Adapazarı-Yeni Kent arasında geçen güzergah, 40.7 derece enlem, 30.6 derece boylamda Ak Yazı ile Hendek ilçe sınırları içerisinde TEM otoyolu ile buluşuyor.

Köprü güzergahı
Kınalı-Akyazı arasında 260 kilometre ana yol ve bağlantı yollarından meydana gelen Kuzey Marmara Otoyolu Projesi, Odayeri-Paşaköy çevreyolu bölümü ile Poyraz-Garipçe arasındaki köprü bölümünün ana yol uzunluğu 90 kilometreden oluşuyor. Bu bölümde, 69 kilometre uzunluğunda 10 adet bağlantı yolu, 22 kavşak, 4 gişe istasyonu, toplam 20 kilometre uzunluğunda 61 viyadük ve 5,3 kilometre uzunluğunda 14 tünel yer alacak.
Avrupa yakasında Kınalı-Odayeri bölümünde ise ana yol uzunluğu 30 kilometre, 2 adet bağlantı  yolunun toplam uzunluğu 15 kilometre, 3 adet viyadüğün uzunluğu bir kilometre ve tünelin uzunluğu 800 metre olacak.
Anadolu yakasında Paşaköy-Akyazı bölümünde de ana yol uzunluğu 136 kilometre, 7 adet bağlantı yolunun uzunluğu 56 kilometre, 16 viyadüğün uzunluğun 8,25 kilometre ve 17 tünelin uzunluğu 12 kilometre olarak hesaplandı.

6 milyar dolarlık proje
3'üncü Boğaz Köprüsü'nün güzergahı  hakkındaki tartışmalar sürerken, akademisyenler üçüncü  köprü güzergahının yeşil alana en az zarar verecek şekilde tespit edildiğini söylüyor. Toplam 6 milyar dolarlık yatırım bütçesi ve yap-işlet-devret modeliyle yapılacak olan 3. köprü 260 kilometrelik çevreyolu ile İstanbul'un günlük 50 bin TIR ve kamyon yükünün tamamını alacak. Güzergahta kamulaştırılacak alanın yüzde 75 oranında kamu arazisi olmasının spekülatif durumunu ortadan kaldıracağını gösteriyor. Üçüncü köprünün güzergahına yönelik spekülasyonlar yıllardır sürerken en şanslı aday olarak görülen Arnavutköy'de köprüye karşı 2004'te protestolar yapılmıştı. Yeni köprünün güzergahı önceki gün ortaya çıkarken, Arnavutköy'ün istediği oldu ve köprü kuzeye alındı.Yeni güzergahın geçtiği Beykoz ve Sarıyer ise değişimden memnun.
Köprü güzergahı çevrecilerin tepkisini çekiyor. Uzmanlar köprünün yüzde 48'inin ormanlık alandan geçtiğini ve 50 bin hektar orman tehlike altında olduğunu söylüyor.
Üçüncü köprüye tepkiler çığ gibi sürerken TEMA'dan "İstanbul'a bu gidişle köprü yetmez. Yeni köprü yerine birinciyi yıkalım, yerine iki katlı ve raylı sistemli bir köprü yapalım" önerisi geldi.

DPT onayı bekleniyor
Karayolları Genel Müdürlüğü, projesini ay önce sunduğu üçüncü köprü ihalesi için Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) onayını bekliyor. Yetkililer köprünün çok kısa sürede maliyetini çıkaracağını savunurken, trafik beklenenden fazla olursa Karayolları'nın kasası da dolacak
Köprü için ihale ilanına çıkılabilmesi DPT onayına bağlı  olurken, kurumun, köprüden geçecek trafik yoğunluğu ve çevreye etkileri konusunda ikna olmak istediği ve bu nedenle projeye 6 aydır onay vermediği öğrenildi. Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilileri, DPT'nin inceleyip yetki vermesinin ardından, üçüncü köprü projesinin  Yüksek Planlama Kurulu (YPK) gündemine geleceğini aktarırken, YPK onayının ardında da ihale ilanına hemen çıkacaklarını belirtti. Yetkililer, projenin bu süreçte İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin(İBB) imar planlarına da işlenmesi gerektiğine dikkat çekti.

Arsa fiyatları artar mı? 
Üçüncü köprü ile ilgili bağlantı yolları kesinleştikten sonra, özellikle arsa fiyatlarında bir artış bekleniyor. Ancak bu artışın, sanıldığı gibi çok üst seviyelerde olmayacağı bölgedeki emlakçılar tarafından dile getiriliyor. Bölge, gelişmeye oldukça müsait. Üçüncü köprü güzergahında Avrupa yakasında Garipçe Köyü, Zekeriyaköy ile Kilyos, Anadolu yakasında ise Poyraz Köyü ile İstanbul'un Bodrum'u olmaya aday Riva öne çıktı. Fakat köprünün ayaklarında 'otoyol gişesi' olmayacak. En yakın iki gişe, Anadolu yakasında Paşaköy-Sancaktepe ve Avrupa yakasında ise Arnavutköy-Başakşehir bölgesinde olacak. 
Beykoz ve özellikle Riva, Avrupa yakasında ise Zekeriyaköy ve Kilyos başta olmak üzere Sarıyer genelinde emlak fiyatlarının artacağı ileri sürüldü. Üçüncü köprünün rant oluşturmaması için, köprünün iki yakasındaki arazilerin büyük bölümünün kamu arazisi olmasına dikkat edildi.

Gayrimenkul fiyatları ne seviyede?
Özellikle köprü güzergahında yer alan Zekeriyaköy ve Demirciköy civarında arsa metrekare fiyatı 200 ile 400 dolar arasında değişiyor. Villaların fiyatları 400 bin dolardan başlıyor ve 1 milyon dolara kadar alıcı buluyor. Çatı ve dubleks katları ise 200 bin ile 400 bin dolar arasında... Bölgede kiralar ise 2 bin 500 TL'den 5 bin TL'ye kadar çıkıyor.
Rumeli Fener yolu ve Siteler Bölgesi incelendiğinde; ara kat, bahçe ve çatı dubleks dairelerin satış fiyatı 250 ile 500 bin TL. Kiralar, bin ile 2 bin TL arasında değişiyor.
Rumeli Feneri'ndeki arsaların metrekare fiyatları ise imarlı ve imarsız oluşu göz önünde bulundurulduğunda 100 TL'den başlıyor, 250 TL'ye kadar artış gösteriyor.
Çayırbaşı Tüneli'nin yapılması da bölgenin daha da değerlenmesi açısından oldukça önemli.
Öte yandan, söz konusu köprünün, buradaki süregelen yaşam şeklini nasıl etkileyeceği ise soru işareti... Çünkü bölgenin tercih edilmesinin en önemli sebebi, sakin, sessiz ve doğayla içiçe bir yaşam olanağı sunması, ayrıca yapılaşmadaki düzen...Yeni köprünün bölgeye neler getireceği, nasıl bir değişime gidileceği ise merak konusu...
Eko sisteme zarar verilmeyecek
Üçüncü köprü için güneyde, Nakkaştepe-Ortaköy, iki köprü arasındaki Vaniköy-Arnavutköy, kuzeyde Çubuklu-Yeniköy, Beykoz-Tarabya, Anadolu Kavağı-Sarıyer ve Poyraz-Garipçe güzergahlarının tüm yönleriyle incelendi ve bu altı güzergahın birbirleriyle karşılaştırılması yapıldı. Güzergah hazırlanırken doğal değeri yüksek olan Belgrad Ormanları, Fatih Ormanları ve Polenezköy Milli Parkı gibi orman alanları ile tarihi değeri olan bentlerin ve göletlerin korunması temel hedef olarak belirledi. Yeşil alanların olumsuz etkilenmemesi için, güzergahın bu kesimlerinde tünel ve viyadük yapılara öncelik verildi. Ayrıca ekolojik yapının ve yabanıl hayatın korunmasına yönelik olarak, gerekli olan yerlere, "orman eko sistemi köprüleri" oluşturulacağı açıklandı.

Sayılarla Kınalı ile Akyazı arasındaki 260 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu Projesi
Şerit sayısı ve genişlik: 2x4 şerit ve 43 metre
Anayol uzunluğu: 90 kilometre
*Bağlantı yolu sayısı ve toplam uzunluğu: 10 adet, 69 kilometre
*Toplam kavşak sayısı: 22 adet
*Toplam gişe istasyonu sayısı: 4 adet
*Asma köprü ana açıklığı ve toplam boyu: Bin 275 metre ve bin 875 metre
*Toplam viyadük sayısı ve boyu: 61 adet, 20 kilometre
**Anayol uzunluğu: 30 kilometre
**Bağlantı yolu sayısı ve toplam uzunluğu: 2 adet, 15 kilometre
**Toplam viyadük sayısı ve boyu: 3 adet, 1 kilometre
**Toplam tünel sayısı ve boyu: 1 adet, 0.8 kilometre
***Anayol uzunluğu: 136 kilometre
***Bağlantı yolu sayısı ve toplam uzunluğu: 7 adet, 56 kilometre
***Toplam viyadük sayısı ve boyu: 16 adet, 8.25 kilometre
***Toplam tünel sayısı ve boyu: 17 adet, 12 kilometre

(*):  Çevreyolu Bölümü (Odoyeri-Paşaköy) ve Köprü Geçişi (Poyraz-Garipçe)
(**): Avrupa Yakası Bölümü (Kınalı-Odayeri)
(***): Asya Yakası Bölümü (Paşaköy-Akyazı)

Ekonomist