ABD'den ev almak daha kârlı!
Son mali kriz nedeniyle tepetaklak olan ABD gayrimenkul piyasasında fiyatlar yüzde 50 ile 70 oranında düşmüş durumda.
ABD'de subprime mortgage kredileri nedeniyle patlak veren ve global hale gelen kriz giderek büyüyor. Gittikçe derinleşen kriz nedeniyle ülkenin en büyük bankaları domino taşları gibi ard arda devriliyor. Krizin daha ne kadar derinleşeceği, iflas sırasının kime geldiği üzerine senaryolar yazılıp çiziliyor. Finans piyasasında bunlar yaşanırken subprime mortgage krizin patlak verdiği geçen yıldan bu yana ABD'de emlak piyasası ise en zor günlerini yaşıyor. Mortgage kredisi taksitlerini ödeyemediği için icraya düşen milyonlarca konut var. İcraya düşenler de dahil olmak üzere satılmayı bekleyen pek çok konut nedeniyle emlak fiyatları dibe vurmuş durumda. Bu konutlar elinde parası bulunanlar için birebir. Emlakçılar, "ABD'den ev almak için doğru zaman" olduğunu söylüyorlar.
ABD'deki kriz, yatırım yapmak isteyenler için büyük bir fırsat sunuyor aynı zamanda. Emlak fiyatlarının her geçen gün düştüğü ülkede artık ev sahibi olmak hiç de zor değil. Öyle ki Türkiye'den daha çok işadamları ve sanat dünyasından isimlerin ev aldığı ABD'de artık küçük bir yatırımcının ev sahibi olması mümkün..Hacizli ev satışlarının yoğun olduğu Florida, California, Georgia, South Carolina, Las Vegas, New Hempshire gibi eyaletlere yatırım yapmak son derece karlı.
Florida'da fiyatlar dip yaptı
Birkaç yıl öncesine kadar inşaat sektörünün en hareketli olduğu ve çok sayıda yeni konutun yapıldığı Florida krizden en fazla etkilenen eyaletler arasında bulunuyor.
Florida'da konut fiyatlarının yüzde 50-70 oranında düştüğü belirtiliyor. Florida'da icralık olan konutların fiyatı ise yarı yarıya düşmüş durumda. California'nın bazı yerlerinde ise yüzde 70'leri bulan indirimlerle konut fiyatları dibe indi.
İcraya düşen konutların sayısında her geçen gün artış olduğunu kaydeden Florida'daki emlakçılar, 2 milyon konutun daha icraya düşeceği beklentisi olduğundan söz ediyorlar.
Yurtiçinde ve yurtdışında üst düzey gayrimenkul satışları ile tanınan ABD'nin Miami, Orlando ve New York şehirlerinde şubeleri bulunan Golden Royale Gayrimenkul'ün Yönetim Kurulu Başkanı Korhan Kongaz, ABD'de özellikle yeni ev inşasının önemli ölçüde düştüğüne işaret ediyor. İnsanların evlerini satmak istediklerini ancak alıcının bulunmağını ifade eden Kongaz,
"Krizi fırsat gören Türkiye'den birçok yatırımcının Florida'ya yatırıma yöneldi. Daha çok Florida-Miami'de ev alan Türkiye'den yatırımcıların son dönemlerde konutun yanı sıra ticari gayrimenkullere rağbet gösterdi. Şu an yatırım yapmak için mükemmel bir dönem" şeklinde açıklamada bulunuyor.
Sudan ucuz daireler
Emlak fiyatlarının son derece ucuz olduğu Florida'da merkeze yakın yerlerde 1 oda ve banyodan oluşan 60-70 metrekare büyüklüğünde bir apartman dairesinin 55-70 bin dolara almak mümkün. Florida'da fiyatı bir 1 milyon doları bulan müstakil konutlar 20-30 bin dolardan kiraya veriliyor. Florida'da bir-iki katlı bitişik iki-üç binanın olduğu, büyüklükleri 170-180 metrekareyi geçmeyen townhome'ların fiyatı 100-400 bin dolar arasında. Deniz manzaralı olanlarda ise fiyatlar 1 milyon dolara kadar çıkabiliyor.
Kongaz'ın söylediğine göre 100 bin dolara satın aldığınız bir townhome'u bin-bin 100 dolara kiraya verebiliyorsunuz. 20-30 daireli, tek bir sahibinin olduğu condo denilen bitişik apartman komleksleri ise yaklaşık 1.5 milyon dolara satılıyor. Bu tip apartmanları kolaylıkla kiraya verme ve her bir daire için tek bir mortgage kredisi çekme imkanı bulunduğunu belirten Kongaz'a göre apartman dairelerine yatırım son derece karlı.
Arsalar da ucuzladı
Miami civarında arsaların metrekare fiyatı 2 bin 500 dolardan başlayıp 4 bin dolara kadar çıkıyor. Konut fiyatlarındaki düşüşe rağmen Florida'ya yatırımın uzun vadede kazandıracağını söyleyen Kongaz, ABD'nin en çok prim yapan güneydoğu eyaletlerindeki gayrimenkul fiyatları hakkında ise "Alabama'da ortalama ev fiyatları 165 bin, Rochester, NY'de 116 bin, El Paso, Texas'ta 124.4 bin, Syracuse, NY'de 117.5 bin, Salt lake City, Utah'da 186 bin, Forth Worth-Arlington 127 bin ve Baton Rauge'de ise 170 bin dolar civarında" şeklinde bilgi veriyor.
ABD'den konut alacaklara mortgage kredisi almalarını öneren Kongaz, "Nakit parası olanlar pazarlık şansları yüksek olduğu için daha cazip fiyatlara konut sahibi olabilirler fakat bana kalırsa morgage almak belli bir peşinattan sonra daha mantıklı. Elinizdeki nakit parayla peşinat vererek birden çok konut almak mümkün" diyor.
San Francisco'da düşüş az
California'da condo'lardaki bir odalı dairenin fiyatı 300 bin, 3 odalı olanların ise 500 bin dolardan başlıyor. Bir odalı apartman dairesi 700, üç odalı olanı ise bin 200 dolardan kiraya vermek mümkün. Tek katlı müstakil evlerin fiyatı ise 500 bin dolardan başlayıp 30 milyon dolara kadar çıkıyor. Müstakil evler ise bin 400 doların altında kiraya verilmiyor.
Townhome'ların fiyatı 400-500 bin dolardan başlayıp 1 milyon 200 bin dolara kadar çıkıyor. Meno Park, Saratoga, Los Altos ve Atherton gibi şehirler California'daki fiyatların en yüksek olduğu yerler arasında bulunuyor. Örneğin Atherton'da en küçük bir konutun fiyatı 2 milyon dolardan başlıyor.
Güney California'da Del Mar, en çok prim yapan şehir. Kuzey California'da ise, Santa Clara, San Mateo en çok prim yapan şehirler arasında bulunuyor. Kuzey California'da örneğin 800 metrekare büyüklükteki bir arsanın fiyatı 500 milyon dolar. Bu arsanın üzerine 3 odalı müstakil bir ev yapmak istiyorsanız bunun maliyeti 700-800 bin dolara kadar çıkabiliyor.
Fiyatların daha uygun olduğu San Mateo'da 10 yıllık, bahçeli daha geniş bir konut 700 bin dolara satın alınabilir.
California'ya bağlı San Francisco'da ise krize rağmen konut fiyatları bir hayli yüksek. Burada daha küçük metrekareler olmasına rağmen 1 odalı apartman dairesinin fiyatı 800 bin dolardan başlayıp 1 milyon doların üstüne kadar çıkabiliyor. Şehrin dışında bulunan müstakil tarzdaki evlerin fiyatı ise 1 milyon 200 bin dolardan başlıyor.
Başkent Washington'da da fiyatlar düştü
Başkent Washington'da ise, konut fiyatları yüzde 20 ile 30 civarında düşmüş durumda. Ticari gayrimenkulde ise düşüş çok daha sınırlı, yüzde 5 ile 10'lar civarında. Washington'da satışta olan konutların yüzde 20'sini ise icralık olan konutların oluşturduğu belirtiliyor. Washington'da şehir merkezine yatırım yapmanın karlı olduğu belirten emlakçılar, "Washington'un gelişmekte olan bölgesi Capitall Hill'de ise uzun vadeli düşünenler için iyi bir alternatif olabilir. Genelde apartman tarzındaki konutların yoğun olarak bulunduğu Capitall Hill'de tek odalı evlerin fiyatı 300-600 bin dolar civarında" şeklinde bilgi vermekteler. Öte yandan Washington'da 110 metrekare büyüklükteki ortalama bir apartman dairesinin satılık fiyatı 250-350 bin dolar civarında. Böyle bir apartman dairesi bin 500- bin 700 dolara kiraya veriliyor.
Nereler cazip?
ABD'de düşen emlak fiyatları, bu ülkede ev almak isteyen Türk yatırımcıların sayısında artışa neden oldu.
ABD'de gayrimenkul yatırımı yapan Türkler'in, genelde Florida Eyaleti'ne bağlı Miami ve Orlando şehirleri başta olmak üzere New York'u tercih ettiklerini söyleyen Kongaz, bu konuda şunları söylüyor:
"Yıldızı yeni yeni parlamaya başlayan Florida'nın kuzeyi yatırım açısından oldukça cazip. Özellikle de yeni bir yerleşime açılan Daytona Beach arasındaki bölge. Turizm açısından bu bölgelere Türk yatırımcılar da ilgi gösteriyor. Bunun dışında Miami'de South Beach'de yatırıma yönelik birçok arsa bulunuyor. Bu bölge önümüzdeki dönemde oldukça prim yapacak. Yine Orlando ve Detroit gibi bölgelerde yapılacak gayrimenkul yatırımı mutlaka prim yapacaktır. Burada Orlando'ya dikkat etmek gerekir. Disneyland dışında hava üssünün burada bulunması Orlando'yu diğer bölgelere göre yatırımcı tercihi açısından bir adım öne çıkarıyor"
Hürriyet Emlak dergisi Kasım sayısı