Akfen'in çekilmesiyle Yuvarlakçay HES'ten kurtuldu!

Akfen Holding'in sahibi Hamdi Akın'la birkaç hafta önce konuştuğumda “Gerekirse Yuvarlakçay'da santral yapmaktan vazgeçerim” demişti.
Ben de ona inanmamıştım.
Dün sözünün eri olduğunu kanıtladı ve Akdeniz havzasının en önemli ekosistemlerinden birine sahip olan Köyceğiz (Muğla) Gölü'nü sulayan bu güzel çaydan elini çekti.
“Bu proje kamuoyu vicdanında yapılmaması gereken bir iş olarak damgasını yemiştir” dedi dün telefonda yeniden konuştuğumuzda. “EPDK'ya (Enerji Piyasası Denetleme Kurumu) başvuracağız, lisansı geri çekeceğiz ve iptalini isteyeceğiz,”
Akın kararını yöreye gidip köylüler ve çevrecilerle toplantı yapan Akfen HES Yatırımları ve Enerji Üretimi A.Ş. Genel Müdür Saffet Atıcı ve arkadaşlarıyla görüştükten sonra aldığını söyledi.
Atıcı bir Akfen ekibiyle birlikte iki hafta kadar önce yöreye gitti. Çayın Topgözü olarak bilinen kaynağında kamp kuran kızgın köylüler ve çevrecilerle konuştu.
“Arkadaşlarımız gittiler, gördüler, konuştular. Bu kadar insan eğer cephe oluşturduysa ve etrafta da destek buluyorsa haklı bir tarafı vardır diye düşünüyorum. Üç kuruş para kazanılacak diye bu riski almamak lazım.”
“Dağ başında değiliz. En az onlar (Yuvarlakçay köylüleri ve çevrecileri) kadar duyarlıyız. Benim de ailem, çoluk çocuğum var. Biz güzelliğe zarar vermek istemeyiz.”
Eğer proje gerçekleşseydi çayın kaynağına yakın bir yerde küçük bir baraj yapılacak, su yatağından alınıp iki küsur kilometre uzunluğunda bir kanaldan elektriği üretileceği yere akıtılacaktı.
Bu güzergâh üzerindeki ağaçlar için Akın'ın kararı geç geldi. Binden fazla ağaç geçtiğimiz aralık ayında kesildi.
Yağmurlu bir gün, yer yer kaymış toprak yoldan çayın kaynağına giderken görmüştüm kesik ağaçları. Bazıları su kenarındaydı. Bazıları dalları kesilmiş çıplak birer kütük olarak vadiye yuvarlanmışlar.
Akfen ekibinin de gözünden kaçmamış olan pankartlar vardı. “Akfen Ağaç Mezarlığına Hoş Geldiniz” diyor biri. Ve bir daha: “İtinayla Doğa Katledilir. Müracaat: Akfen.”
Köylüler ağaçların kesildiği günden itibaren suyun kıyısında nöbet tutmaya başladı. Daha fazla ağaç kesilmesine ve kesilen ağaçların kütüklerinin götürülmesine mani olmak istiyorlardı.
Ama esas amaçları santralın yapımını durdurmaktı. Sudan yedi köylük yerleşim bölgesinde 14.000 kişi yararlanıyor. Yuvarlakçay onlar için ölüm kalım meselesi. İçme suları oradan geliyor. Geçim kaynağı olan narenciye ağaçlarını, seralarını, sebze bahçelerini besleyen, değirmenleri çalıştıran bu su.
Akın dün kesilen bölgeyi yeniden ağaçlandıracağını söyledi.
“Kesilen ağaç kadar ağaç dikeceğiz. Hiç kimsenin şüphesi olmasın, çevreye olan hassasiyetimizden.”
Metin Münir / Milliyet

Konu ile ilgili basında yer alan diğer haberler

'Yuvarlakçay'a HES yapmaktan vazgeçtik'
Yuvarlakçay'da çevre mücadelesinden 'uzlaşma ve zafer' çıktı. Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, tepkiler nedeniyle HES projesinden vazgeçtiklerini açıkladı. Akın, 'Yuvarlakçay'da gece-gündüz çevre için nöbet tutan herkese de selam gönderiyorum' dedi

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, ‘çevreci tepkiler nedeniyle' Yuvarlakçay'a hidroelektrik santral (HES) yapmaktan vazgeçtiklerini açıkladı. Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı Yuvarlakçay'da köylüler ve çevreciler HES projesine karşı dört aydır çadır kurup nöbet tutuyordu.
Radikal'in Amsterdam'da telefonla ulaştığı Akın, çevre halkının projeye tepkisi ortadayken Yuvarlakçay'da HES yapmalarının imkânsız olduğunu, bu konuda Enerji Piyasası Denetleme Kurulu'ndan (EPDK) anlayış beklediklerini açıkladı:
“EPDK'ya (Yuvarlakçay'da) HES yapmamak için başvuracağız. EPDK, HES yapımı için alınan lisansları takip ediyor. Lisans alıp da santral yapılmazsa ceza uyguluyor. EPDK'ya soracağız, onlar da herhalde anlayış gösterecektir. HES'ten vazgeçme sebebimiz çevrecilerin tepkisidir. Bu kadar karşı olunan bir şeyi bizim yapmamıza imkân yok. Ben görmedim ama arkadaşlarım gitti, oradaki tepkileri gördü. Basına da tepkiler yansıdı. Bizim de vazgeçmemiz gibi bir durum ortaya çıktı.”
“Biz de en az onlar kadar çevreciyiz” diyen Akın, şöyle devam etti: “Ailemiz, şirketimiz de bu konuda çalışıyor. Hepimiz bu konuda hassas, çevreye katkı veren insanlarız. Eğer hakikaten mahsur varsa tabii ki yapmayacağız. 20 tane HES projemiz vardı, şimdi 19 oldu. Yuvarlakçay'da gece-gündüz çevre için nöbet tutan herkese de selam gönderiyorum.”
Enerjide büyük oranda dışarıya bağımlı olan ve akan sularının tamamından elektrik enerjisi elde etmek için atağa kalkan Türkiye'de bu amaçla 1600'ü aşkın HES için lisans verildi. Ama hava bazında planlama yapılmadan verilen lisansların dereleri kurutacağı, doğayı bozacağı, tarım ve turizm gelirlerini baltalayacağı gerekçesiyle itirazlar yükseldi.

Yuvarlakçay sizin için nedir?
İçme suyu kalitesinde bir suya sahip olan Yuvarlakçay da Köyceğiz ilçesi Topgözü mevkiinde bulunuyor. Köyceğiz Gölü'nü besliyor. Aynı zamanda çevresindeki beş köye hayat veriyor. Bölgedeki insanlar, Yuvarlakçay'ın etrafında piknik yapıyor, suyunu tarımda kullanıyor. Yuvarlakçay'ın narenciye üretimiyle ülke ekonomisine katkısı yılda 100 milyon lira civarında. Çayın üzerine kurulan çardaklar da bölgenin turistik çekim merkezlerinden. Restoran sahipleri Yuvarlakçay'ın coşkun sularıyla serinleyen çardaklarda yılda 200 bin turisti ağırladıklarını söylüyor.

Ağaçlar bir gecede kesildi
Yuvarlakçay'da HES gerginliği 3 Aralık 2009'de başlamıştı. Santral için Topgözü mevkiinde ağaçlar kesilmeye başladı.
Bir gece içinde devrilen ağaçların arasında anıt ağaçların da olduğu öne sürüldü. Santral yapımına karşı hukuki yollara başvuran Beyobası ve Pınarköy halkı, ‘suç delili' olarak belirledikleri kütüklerin çevresinde çoluk çocuk nöbet tutmaya başladı.  Yuvarlakçay'ı Koruma Platformu kuruldu.
Bekleyiş sırasında seçilen bir dilek ağacına ‘dilekler' asıldı, çadırların arasına kurulan sembolik mezarda ‘beddualar' okundu. Yuvarlakçay'ın siyasetçisinden, sanatçısına ziyaretçileri hiç eksilmedi. Ayrıca Bölge Orman İşletmesi'ne, Özel Çevre Kurumu'na ve HES konusunda izin veren tüm kurumlara 11 idari dava açıldı. Yuvarlakçay'da mücadeleye başlayan insanların en büyük iddiası da projede yer alan ‘doğal yaşamın devamı dereye ve tarımsal sulama için kanala bırakılacak suyun yeterli olmaması' idi. HES, bölge halkı için  turizmin de sonu anlamına geliyordu.
 Açılan davalara sonuç gelmeye başladı. İki dava da yürütmenin durdurulmasınan karar verildi. Akfen Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, Radikal'in 8 Mart tarihli ‘Anadolu usulü çevre direnişi budur' başlıklı haberi için yaptığı açıklamada ‘İstemiyorlarsa proje yapılmaz' demişti. Akın şimdi de projeden vazgeçtiklerini resmen açıkladı.
Serkan Ocak / Radikal